Kỷ niệm 80 năm ngày khởi nghĩa giành chính quyền tại đình Xuân Biều

Đảng bộ và nhân dân xã Xuân Cẩm nhận Cờ thi đua của Thủ tướng Chính phủ năm 2024.

Khởi nghĩa giành chính quyền ở Xuân Biều là cuộc khởi nghĩa cách mạng sớm nhất ở 2 tỉnh Bắc Giang và Bắc Ninh và là cuộc khởi nghĩa sớm nhất trong toàn quốc ngay sau khi có Chỉ thị Nhật-Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta.

Dự buổi lễ có Thượng tướng, Viện sĩ, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Huy Hiệu, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Quốc phòng; đại diện lãnh đạo tỉnh Bắc Giang, lãnh đạo huyện Hiệp Hòa và đông đảo nhân dân xã Xuân Cẩm.

Diễn văn tại buổi lễ nhấn mạnh: Những thập niên đầu của thế kỷ 20, đất nước ta bị thực dân Pháp và phát xít Nhật đô hộ, chiếm đóng. Chúng ra sức khai thác tài nguyên, khoáng sản, vơ vét của cải của đất nước ta, đàn áp dã man, áp bức, bóc lột nhân dân ta.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhân dân ta đã đồng lòng, đứng lên đấu tranh giành lại độc lập cho dân tộc. Trên khắp mọi miền của đất nước, phong trào đấu tranh cách mạng phát triển mạnh mẽ.

Theo tiếng gọi của Đảng, nhân dân Xuân Cẩm nói chung, nhân dân thôn Xuân Biều nói riêng, với truyền thống yêu nước nồng nàn, không sợ gian khổ, hy sinh, đã sớm giác ngộ cách mạng, một lòng theo Đảng.

Màn trống hội mừng chiến thắng tại buổi lễ.

Từ năm 1940 trở đi, nhiều người con ưu tú của xã Xuân Cẩm, nhất là thôn Xuân Biều đã được giác ngộ lý tưởng cách mạng như: Đồng chí Nguyễn Bá Minh (tức Kiểm Ê), đồng chí Lê Văn Quỳnh, đồng chí Ngô Đình Lục và nhiều đồng chí khác...

Nhiều gia đình ở thôn Xuân Biều đã trở thành địa chỉ đỏ nuôi giấu, bảo vệ an toàn cho các đồng chí cán bộ của Trung ương Đảng, của Xứ ủy Bắc kỳ về hoạt động tại thôn Xuân Biều như gia đình cụ Đào Văn Canh, Nguyễn Bá Minh và nhiều gia đình khác trong thôn.

Xuân Biều đã trở thành cơ sở cách mạng tin cậy, địa chỉ đỏ bảo đảm an toàn tuyệt đối nuôi giấu, giúp đỡ, bảo vệ các đồng chí cán bộ cao cấp Trung ương Đảng về hoạt động như đồng chí Hoàng Quốc Việt, Ngô Thế Sơn, Nguyễn Trọng Tỉnh...

Đến đầu năm 1945, phong trào cách mạng ở Xuân Biều thời điểm này đã sục sôi, có lực lượng quần chúng vững vàng, lực lượng bảo vệ mạnh, tự vệ chiến đấu sẵn sàng đợi lệnh khởi nghĩa.

Thực hiện Chỉ thị Nhật-Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta, tối 12/3/1945, dưới sự chỉ đạo của đồng chí Lê Thanh Nghị là đặc phái viên của Trung ương Đảng, đồng chí Nguyễn Trọng Tỉnh là Trưởng ban Ban cán sự Đảng tỉnh Bắc Giang cùng gần 300 cán bộ trung kiên, đội tự vệ và hàng nghìn quần chúng nhân dân tay cầm kiếm, gậy, đèn đuốc rầm rập kéo ra đình làng Xuân Biều. Lực lượng tự vệ đã dẫn tên lý trưởng cùng chính quyền tay sai đang run sợ; mang toàn bộ văn bằng, ấn, sổ, sách nộp cho chính quyền cách mạng.

Đồng chí Lê Thanh Nghị tuyên bố xóa bỏ chính quyền tay sai của đế quốc phát xít, thành lập chính quyền cách mạng, thành lập Ủy ban dân tộc giải phóng do đồng chí Nguyễn Bá Minh (tức Kiểm Ê) là Chủ tịch, đồng chí Lê Văn Quỳnh làm Chủ tịch Mặt trận lâm thời.

Chính quyền tay sai đã sụp đổ, chính quyền mới, chính quyền cách mạng được thành lập tại Xuân Biều tiếp tục lãnh đạo phong trào cách mạng phát triển mạnh sang các xã, các huyện lân cận. Cuộc khởi nghĩa giành chính quyền tại Xuân Biều thắng lợi đem lại niềm vui sướng tột cùng cho toàn thể nhân dân.

Đình Xuân Biều được nhà nước xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt (ATK II).

Trong hồi ký của cố Phó Thủ tướng Lê Thanh Nghị đã viết: “Cuộc khởi nghĩa giành chính quyền cách mạng ở Xuân Biều là một đốm lửa đỏ để thổi bùng lên một trời lửa cách mạng”; như tiếng sấm hiệu lệnh, khích lệ, thúc giục, cổ vũ tinh thần các tầng lớp nhân dân các xã trong huyện và xã giáp ranh, đứng lên đấu tranh, quét sạch bè lũ cướp nước và tay sai.

Sau thắng lợi của cuộc khởi nghĩa ở Xuân Biều, lực lượng tự vệ của Xuân Cẩm cùng nhân dân Trung Định và nhân dân trong huyện đánh chiếm đồn Vát, phá kho thóc cứu đói cho nhân dân. Lực lượng tự vệ của Xuân Cẩm, nòng cốt là lực lượng tự vệ của thôn Xuân Biều đã cùng với lực lượng tự vệ các xã của huyện tiến đánh giải phóng huyện.

Thắng lợi của cuộc khởi nghĩa giành chính quyền ở Xuân Biều năm 1945 cũng minh chứng cho tấm lòng sắc son, ý chí, quyết tâm của nhân dân xã Xuân Cẩm nói chung và nhân dân Xuân Biều nói riêng một lòng theo Đảng; gan dạ, kiên trung, bất chấp sự đàn áp dã man của kẻ thù, đứng lên giành chính quyền về tay nhân dân, góp phần vào thành công của Cách mạng Tháng Tám năm 1945.

Cuộc khởi nghĩa ở Xuân Biều thắng lợi còn là minh chứng cho sự chỉ đạo tài tình, sáng suốt của Đảng, kêu gọi nhân dân vùng lên đấu tranh, đánh đổ bè lũ cướp nước và bán nước giành lại độc lập cho dân tộc, tự do hạnh phúc cho nhân dân.

Những năm gần đây, nhân dân xã Xuân Cẩm bắt nhịp rất nhanh với sự phát triển chung của đất nước. Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Xuân Cẩm đoàn kết, quyết tâm, nỗ lực thi đua thực hiện các nhiệm vụ chính trị đã đề ra. Đến nay, cả 5 thôn đều đạt nông thôn mới kiểu mẫu, trong đó 2 thôn Xuân Biều, Cẩm Xuyên đạt nông thôn mới thông minh. Xã Xuân Cẩm là xã đầu tiên hoàn thành các tiêu chí, được công nhận là xã nông thôn mới kiểu mẫu năm 2024.

Đảng ủy xã Xuân Cẩm nhiều năm liền được công nhận là Đảng bộ hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, trong đó năm 2023 và năm 2024 được đánh giá là hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Với sự nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền, các tổ chức chính trị xã hội và nhân dân, năm 2024, xã Xuân Cẩm được Chính phủ tặng Cờ thi đua.

ĐẶNG GIANG