Kỳ vọng khởi sắc từ những dự án trọng điểm
Theo Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (được phê duyệt bởi Quyết định 648/QĐ-TTg ngày 7/6/2023), cùng với việc Bộ Giao thông vận tải (trước khi sáp nhập - PV) quyết định bổ sung Cảng hàng không quốc tế Gia Bình (Quyết định số 142/QĐ - BGTVT), Việt Nam đặt mục tiêu nâng tổng số sân bay cả nước lên 34 vào năm 2050, trong đó có 15 cảng quốc tế và 19 cảng quốc nội.

Phối cảnh Dự án Sân bay Quốc tế Long Thành.
Mục tiêu đến năm 2030, tổng sản lượng hành khách thông qua các cảng hàng không dự kiến đạt khoảng 275,9 triệu hành khách (chiếm 1,5 - 2% thị phần vận tải giao thông và 3 - 4% tổng sản lượng vận tải hành khách liên tỉnh). Về hàng hóa, con số dự kiến là 4,1 triệu tấn (chiếm 0,05 - 0,1% thị phần vận tải giao thông).
Việc xây dựng các sân bay mới đang trở thành một xu hướng tất yếu để đáp ứng nhu cầu vận tải ngày càng tăng trong thời đại toàn cầu hóa. Với sự phát triển mạnh mẽ của du lịch, thương mại và giao lưu quốc tế, các sân bay không chỉ đóng vai trò là cửa ngõ giao thông mà còn là động lực thúc đẩy kinh tế khu vực.
Trong đó, Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành với tổng vốn đầu tư hơn 16 tỷ USD là dự án trọng điểm quốc gia, được Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Chính phủ quan tâm chỉ đạo sát sao. Dự án được chia làm 3 giai đoạn: Giai đoạn 1 dự kiến khai thác vào năm 2026 với vốn đầu tư 5,45 tỷ USD, đạt công suất 25 triệu lượt khách/năm. Giai đoạn 2 triển khai từ năm 2028 - 2032, nâng công suất lên 50 triệu lượt khách/năm. Giai đoạn 3 sẽ bắt đầu sau năm 2035, đưa công suất sân bay lên 100 triệu lượt khách/năm và giúp sân bay Long Thành trở thành sân bay lớn nhất Việt Nam.

Phối cảnh nhà ga hành khách sân bay Gia Bình.
Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) cho biết, khối lượng thi công thực tế sân bay Long Thành đang đạt khoảng 30,4% giá trị hợp đồng (hơn 10.000 tỷ đồng), với mục tiêu hoàn thành cơ bản phần xây dựng trước tháng 12/2025. Đài kiểm soát không lưu, được ví như “khối óc” của sân bay, đã đạt độ cao 107,93m/123m, vượt tiến độ 2 tháng so với kế hoạch và hiện đang hoàn thiện các hạng mục cuối cùng. Hạng mục đường cất hạ cánh số 1, một phần quan trọng của dự án thành phần 3 cũng đang được đẩy nhanh tiến độ với mục tiêu hoàn thành vào ngày 30/4/2025, sớm hơn 3 tháng so với kế hoạch ban đầu.
Bên cạnh đó, Quốc hội đã thông qua chủ trương xây dựng đường cất hạ cánh số 2 trong giai đoạn 1, dự kiến hoàn thành đồng bộ vào cuối năm 2025 theo chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Thủ tướng yêu cầu các đơn vị thi công “3 ca, 4 kíp”, tận dụng tối đa thời gian để đảm bảo hoàn thành trước ngày 31/12/2025, chào mừng các sự kiện lớn của đất nước.
Bên cạnh Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, bức tranh cảng hàng không Việt Nam sẽ còn có thêm một dự trọng điểm quốc gia nữa đó là Dự án sân bay Gia Bình (Bắc Ninh). Với mục tiêu xây dựng sân bay đa năng, lưỡng dụng, có chức năng sân bay chuyên dùng tương đương cấp 4E, sân bay Gia Bình là có vai trò đặc biệt quan trọng trong hệ thống các công trình quốc phòng - an ninh.

Sân bay Phú Quốc.
Khi hoàn thành, sân bay này sẽ phục vụ nhiệm vụ bay huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của Không quân Công an nhân dân, dự bị cho hoạt động bay của Quân chủng Phòng không - Không quân (Bộ Quốc phòng), dự bị cho các cảng hàng không, sân bay trong khu vực khi có tình huống khẩn cấp; định hướng đảm bảo hoạt động của các chuyến bay chuyên cơ phục vụ lãnh đạo Đảng, Nhà nước, chính khách quốc tế trên các loại tàu bay cánh bằng loại lớn; đồng thời vận tải hàng hóa, hành khách khi có yêu cầu và đủ điều kiện.
Ngoài 2 dự án kể trên, tại hồ sơ Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Cảng hàng không quốc tế Phú Quốc được xác định mở rộng đạt công suất 10 triệu lượt khách/năm trong thời kỳ 2021 - 2030. Tầm nhìn đến năm 2050 tiếp tục mở rộng để đạt công suất 18 triệu lượt khách/năm.
Việc đầu tư mở rộng sân bay Phú Quốc không chỉ nhằm giảm tải cho hạ tầng hiện có mà còn tạo động lực thúc đẩy kinh tế địa phương, đặc biệt là ngành du lịch và dịch vụ. Đây cũng là một phần trong chiến lược dài hạn của Chính phủ nhằm phát triển Phú Quốc thành trung tâm du lịch quốc tế, cạnh tranh với các điểm đến nổi tiếng trong khu vực như Bali hay Phuket. Với sự đầu tư mạnh mẽ từ Chính phủ, sân bay Phú Quốc hứa hẹn sẽ trở thành cửa ngõ quan trọng, góp phần đưa "đảo ngọc" vươn xa trên bản đồ du lịch thế giới.