Kỳ vọng mở ra không gian mới phát triển doanh nghiệp nhà nước

Phân cấp mạnh hơn cho doanh nghiệp, hạn chế can thiệp hành chính

Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp Nguyễn Hoàng Anh cho biết, lãnh đạo Ủy ban xác định đây là dự án Luật quan trọng có tác động trực tiếp, ảnh hưởng đến hoạt động của Ủy ban và các doanh nghiệp do Ủy ban làm đại diện chủ sở hữu, do đó đã đặc biệt quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị thuộc Ủy ban và các doanh nghiệp trực thuộc tập trung rà soát, nghiên cứu, tham gia ý kiến góp ý đối với Dự thảo Luật.

Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp Nguyễn Hoàng Anh phát biểu.

Trong quá trình tham gia, phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng Luật, Ủy ban đã có 6 văn bản góp ý chính thức, tổ chức các buổi làm việc với Bộ Tài chính, một số cơ quan của Quốc hội và các bộ, ngành liên quan, các doanh nghiệp thuộc Ủy ban. Trên cơ sở đó, đã phân tích, tổng hợp các khó khăn vướng mắc từ thực tiễn hoạt động sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển của doanh nghiệp và thực hiện chức năng đại diện chủ sở hữu của Ủy ban thời gian qua.

Với ý nghĩa quan trọng của dự thảo Luật, Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp Nguyễn Hoàng Anh bày tỏ mong muốn qua cuộc tọa đàm được lắng nghe các ý kiến trao đổi, thảo luận, góp ý về các nội dung liên quan đến nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan đại diện chủ sở hữu và doanh nghiệp cùng một số quy định khác tại Dự thảo Luật. Mục đích nhằm bảo đảm Luật khi được ban hành sẽ góp phần tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong thực tế hiện nay, nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ quan đại diện chủ sở hữu và doanh nghiệp, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.

Ông Nguyễn Thành Trung - Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính, ngân sách của Quốc hội nêu ý kiến tại tọa đàm.

Tại cuộc tọa đàm, các chuyên gia, đại diện cơ quan quản lý và đại diện chủ sở hữu vốn đã cùng trao đổi về các nội dung quan trọng của dự thảo luật như nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan đại diện chủ sở hữu và doanh nghiệp trong quản lý và đầu tư vốn gắn với các chủ trương, định hướng của Đảng, Quốc hội, Chính phủ về doanh nghiệp nhà nước (DNNN); phân tích đánh giá, góp ý quy định tại các điều khoản Dự thảo Luật gắn với mục tiêu đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho đại diện chủ sở hữu nhà nước và phân cấp mạnh hơn nữa cho doanh nghiệp, hạn chế tối đa việc can thiệp hành chính trực tiếp vào hoạt động quản lý điều hành của doanh nghiệp theo đúng tinh thần chỉ đạo tại Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 12/5/2022.

Đồng thời, các đại biểu cũng đánh giá, phân tích đa chiều về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng tại dự thảo Luật vì đây là một điểm mới so với quy định hiện hành. Nhiều ý kiến băn khoăn việc quản lý ra sao, công tác thanh tra, kiểm toán với các đối tượng này như thế nào…

Làm rõ hơn phạm vi, đối tượng áp dụng

Theo ý kiến của đại diện Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, hiện nay tên Luật và phạm vi điều chỉnh không bao gồm nội dung liên quan đến “sử dụng vốn” đang được quy định tại Luật số 69/2014/QH13. Do vậy, trong trường hợp không quy định hoặc quy định không cụ thể về “sử dụng vốn” tại Luật này có thể dẫn đến khoảng trống về mặt pháp lý liên quan đến nội dung này. Do đó, Ủy ban đề nghị lưu ý, cân nhắc, thuyết minh làm rõ hoặc xem xét có quy định chuyển tiếp về nội dung này.

Về đối tượng áp dụng, dự thảo Luật quy định mở rộng hơn so với Luật số 69/2014/QH13, bao gồm cả doanh nghiệp có vốn nhà nước đầu tư trực tiếp (gọi tắt là doanh nghiệp cấp 1) và doanh nghiệp có vốn nhà nước đầu tư khác (gọi tắt là doanh nghiệp cấp 2) không phân biệt tỷ lệ vốn góp của nhà nước, tỷ lệ vốn góp của doanh nghiệp cấp 1.

Ông Lê Anh Xuân - Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính kế toán, Ngân hàng Nhà nước.

Theo Nghị quyết số 12-NQ/TW, “doanh nghiệp nhà nước là doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ hoặc cổ phần, vốn góp chi phối...”. Do đó, để làm rõ phạm vi, đối tượng áp dụng, Ủy ban đề nghị cần nghiên cứu, rà soát các định hướng của Đảng, chỉ đạo của Chính phủ để hoàn thiện, đánh giá tác động khi bổ sung quy định về đối tượng áp dụng nêu trên.

Để tập trung và thể hiện rõ quyền, trách nhiệm của các chủ thể đại diện chủ sở hữu vốn, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp đề nghị nghiên cứu, thiết kế theo chủ thể thực hiện theo hướng, Chính phủ tập trung xây dựng cơ chế, chính sách và tạo hành lang pháp lý cho hoạt động của các cơ quan đại diện chủ sở hữu và doanh nghiệp; Thủ tướng Chính phủ trực tiếp thực hiện một số quyền, trách nhiệm của đại diện chủ sở hữu liên quan đến phê duyệt nhân sự của một số tập đoàn…

Tại tọa đàm, ý kiến các đại biểu tham dự bày tỏ kỳ vọng dự Luật được xây dựng và ban hành trên nguyên tắc kế thừa các quy định còn phù hợp với thực tiễn và phát huy hiệu quả tích cực, tháo gỡ và điều chỉnh những quy định không còn phù hợp với thực tiễn ở Luật số 69 hiện hành. Từ đó, góp phần "cởi trói" cho DNNN, tạo không gian rộng hơn để phát huy hiệu quả nguồn vốn nhà nước tại doanh nghiệp, để DNNN thực sự đóng vai trò tiên phong, nòng cốt trong nền kinh tế.

Dương An