Kỳ vọng từ những dự án cây mắc ca
ĐBP - Ðầu năm 2018, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã phê duyệt đề nghị của UBND tỉnh Ðiện Biên về việc điều chỉnh tăng diện tích quy hoạch trồng cây mắc ca trên địa bàn đến năm 2025. Tỉnh ta đã xây dựng Ðề án phát triển cây mắc ca tại 4 huyện: Mường Nhé, Nậm Pồ, Tuần Giáo và Ðiện Biên. Hiện nay, một số dự án phát triển cây mắc ca đang được các nhà đầu tư triển khai thực hiện với kỳ vọng 8 - 10 năm tới cây mắc ca sẽ trở thành cây công nghiệp thế mạnh của tỉnh.
Công nhân Công ty Cổ phần Ðầu tư phát triển mắc ca và giống cây lâm nghiệp Ðiện Biên xuất bán cây mắc ca giống phục vụ các dự án trồng mắc ca trên địa bàn tỉnh.
Ðề án Phát triển cây mắc ca trên địa bàn tỉnh có quy mô khoảng 26.000ha, diện tích quy hoạch khoảng 35.000ha. Trong đó, Công ty Cổ phần Chế biến thực phẩm công nghệ cao thuộc Tập đoàn TH quy hoạch 6.000ha tại các xã: Na Cô Sa, Nà Khoa, Nậm Nhừ (huyện Nậm Pồ); Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Thương mại và Ðầu tư Phú Thịnh quy hoạch khoảng 9.000ha tại xã Phu Luông (huyện Ðiện Biên), Nà Hỳ, Nậm Chua (huyện Nậm Pồ); Công ty Cổ phần Ðầu tư và Phát triển mắc ca Tây Bắc quy hoạch khoảng 11.000ha tại huyện Mường Nhé; Công ty Cổ phần Macadamia đề xuất điều chỉnh thực hiện trồng mắc ca tại huyện Tuần Giáo với quy mô vùng quy hoạch khoảng 4.000ha.
Hiện nay, Dự án Trồng mắc ca công nghệ cao tại huyện Mường Nhé của Công ty Cổ phần Ðầu tư và Phát triển mắc ca Tây Bắc đang được triển khai khá thuận lợi trên địa bàn 6 xã: Sen Thượng, Sín Thầu, Leng Su Sìn, Chung Chải, Mường Nhé và Nậm Vì. Dự án có tổng mức đầu tư khoảng 2.238 tỷ đồng. Theo kế hoạch năm 2019, Công ty sẽ triển khai trồng 5.000ha. Ðến thời điểm tháng 5/2019, Công ty đã tập kết hơn 100.000 cây mắc ca giống, thuộc 7 dòng khác nhau; thực hiện san ủi đường giao thông, đào hố, chuẩn bị vật tư...
Ông Trần Trung Kiên, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Mường Nhé cho biết: Triển khai thực hiện dự án, nhà đầu tư được tạo điều kiện và sự hỗ trợ tích cực của các sở, ban ngành tỉnh, UBND huyện Mường Nhé và chính quyền các xã, thôn, bản trong vùng dự án. Ðến thời điểm này, Công ty Cổ phần Ðầu tư và Phát triển mắc ca Tây Bắc đã trồng được 1.000ha cây mắc ca tại xã Sen Thượng. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, quyết tâm cao của nhà đầu tư và sự đồng thuận của người dân, huyện Mường Nhé đang rất kỳ vọng vào sự thành công của dự án.
Dự án Trồng mắc ca công nghệ cao tại huyện Mường Nhé được triển khai theo hình thức doanh nghiệp thuê đất để thực hiện dự án. Ðối với đất trống thuộc quy hoạch rừng sản xuất do UBND xã đang quản lý thực hiện thu hồi giao cho doanh nghiệp thuê theo quy định; đối với đất sản xuất lâm nghiệp người dân đang canh tác lương thực sẽ được đo đạc quy chủ, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo hiện trạng nhưng tối đa không quá 5ha/hộ. Người dân sau khi được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tùy điều kiện cho doanh nghiệp thuê theo mức 4 triệu đồng/ha/năm; từ năm thứ 6 trở đi doanh nghiệp trả thêm cho người dân 4 triệu đồng/ha/năm. Sau 5 năm nếu có trượt giá thị trường sẽ điều chỉnh 5 - 10% giá trị, như vậy từ năm thứ 6 trở đi, tổng giá trị doanh nghiệp trả cho người dân góp đất dự án 8 triệu đồng/ha/năm. Theo tính toán của các nhà chuyên môn, 1ha trồng được khoảng 280 cây mắc ca, sau 3 năm trồng, cây cho quả bói và cho thu hoạch ổn định từ năm thứ 5 trở đi. Một héc ta mắc ca năng suất thấp nhất ở năm thứ 5 sẽ thu hoạch được khoảng 1 tấn quả, với giá bán trung bình 120.000 đồng/kg, cho thu nhập khoảng 120 triệu đồng/ha. Càng về sau, năng suất thu hoạch quả càng tăng lên và có thể đạt 3 tấn quả/ha. Vòng đời của cây lên tới 80 năm. Ðối với người dân vùng dự án, bên cạnh việc cho doanh nghiệp thuê đất thì phía công ty sẽ đào tạo, hướng dẫn, tập huấn để các hộ dân có thể trồng, chăm sóc thêm diện tích 1 - 2ha cây mắc ca/hộ theo hình thức tiểu điền và công ty cam kết bao tiêu toàn bộ quả sau thu hoạch.
Dự án Trồng mắc ca kết hợp với trồng rừng, dược liệu và xây dựng Nhà máy chế biến sản phẩm tại xã Phu Luông (huyện Ðiện Biên) cũng đang được Công ty TNHH xuất nhập khẩu Thương mại và Ðầu tư Phú Thịnh triển khai thực hiện. Quy mô dự án gồm: Trồng 3.508,6ha mắc ca (trên đất không có rừng); trồng dược liệu xen với cây mắc ca; trồng bổ sung làm giàu rừng 1.041,3ha. Sau giai đoạn kiến thiết, dự án sẽ cung cấp các sản phẩm như: Hạt sấy có khía bóc 10.000 tấn/năm; sản phẩm tẩm mật ong, sô cô la 10.000 tấn/năm; tinh bột nghệ sạch 50.000 tấn/năm; viên nang 50.000 tấn/năm. Dự án dự kiến hoàn thành vào năm 2022 với tổng mức đầu tư 1.465,2 tỷ đồng. Nhà đầu tư đã thành lập doanh nghiệp dự án tại địa phương là Công ty TNHH Mắc ca Mường Then Ðiện Biên để triển khai thực hiện. Nhà đầu tư đã phối hợp với UBND xã Phu Luông triển khai thực hiện dự án trên địa bàn 6 bản: Bản Xôm, Na Há, Pá Chả, Hổi Cảnh, Lọng Ngua, C5. Trong quá trình triển khai, cơ bản người dân đều đồng thuận, kết hợp với nhà đầu tư thực hiện dự án. Ðến nay đã cơ bản hoàn thành đo đạc, quy chủ đất tại các bản: Xôm, Na Há, C5. Kỳ vọng Dự án Trồng Mắc ca kết hợp với trồng rừng, dược liệu và xây dựng khu chế biến sản phẩm tại xã Phu Luông sẽ hoàn thành đúng kế hoạch và thành công theo những tính toán của nhà đầu tư. Từ đó góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã biên giới phía Nam của huyện Ðiện Biên, người dân tăng thu nhập, vươn lên thoát nghèo bền vững.