Kỳ vọng về một cuộc hạ cánh mềm của nền kinh tế đang gây tranh cãi

Các thị trường đã phục hồi ở cả hai bờ Đại Tây Dương trong những tuần gần đây, khi Anh theo chân Mỹ và khu vực đồng euro cho thấy lạm phát toàn phần đang giảm với tốc độ nhanh hơn dự kiến.

“Ở tất cả các khu vực chính, chúng tôi đều cảm nhận được ánh sáng cuối đường hầm”, Claus Vistesen, nhà kinh tế trưởng khu vực đồng euro tại công ty tư vấn Pantheon Macroeconomics nói.

Trong khi hiện nay ít người mong đợi suy thoái kinh tế sâu sắc như đã dự đoán vào năm ngoái, nhiều nhà kinh tế cảnh báo rằng các ngân hàng trung ương sẽ phải vật lộn trên “dặm cuối” của hành trình đưa lạm phát trở lại mục tiêu 2% một cách bền vững mà không tăng lãi suất quá nhiều dẫn đến tình trạng mất việc làm gia tăng.

Với cuộc họp của các ngân hàng trung ương ở Mỹ và khu vực đồng euro và Nhật Bản trong tuần này, các nhà đầu tư đang kỳ vọng rằng tin tốt mới nhất về lạm phát sẽ khiến các nhà thiết lập lãi suất điều chỉnh kế hoạch tiếp tục tăng lãi suất.

Các thị trường đã định giá gần như chắc chắn về việc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản vào thứ Tư (26/7), nhưng các nhà đầu tư đang kỳ vọng rằng đây sẽ là mức lãi suất cao nhất và Fed có thể bắt đầu nới lỏng chính sách vào đầu năm 2024.

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) cũng dự kiến sẽ tăng lãi suất trong cuộc họp tuần này và mức tăng ít nhất là quy mô 25 điểm cơ bản được dự báo từ Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) vào tháng tới.

Tuy nhiên, các nhà kinh tế không tin rằng dữ liệu tốt hơn có nghĩa là tăng trưởng trong các quý tới được đảm bảo. Một số người lập luận rằng, hiệu ứng trễ của lãi suất cao hơn vẫn chưa được nhìn thấy và các nền kinh tế sẽ giảm tốc mạnh.

Trong khi đó, nếu các nền kinh tế chứng tỏ khả năng phục hồi và thị trường việc làm vẫn mạnh, thì các ngân hàng trung ương cuối cùng sẽ phải có lập trường tiền tệ cứng rắn hơn so với thị trường đang định giá.

Tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở gần mức thấp lịch sử ở cả hai bờ Đại Tây Dương và dữ liệu chính thức cho thấy tiền lương tăng nhanh hơn mức mà các ngân hàng trung ương cho là tương thích với mức lạm phát 2%.

Robert Sockin, chuyên gia kinh tế toàn cầu tại Citigroup cho biết, việc các ngân hàng trung ương đưa lạm phát trở lại mục tiêu mà không có "sự nới lỏng đáng kể trong điều kiện thị trường lao động" là điều "bất thường trong lịch sử".

Theo Luigi Speranza, nhà kinh tế trưởng tại BNP Paribas: “Chúng ta cần chứng kiến tỷ lệ thất nghiệp tăng cao hơn trước khi các ngân hàng trung ương ngừng tăng lãi suất”. Ông vẫn tin rằng những tác động trễ của lãi suất cao hơn sẽ tạo ra một cuộc suy thoái ở Mỹ và một thời gian dài tăng trưởng chậm ở khu vực đồng euro.

Một số nhà kinh tế cho rằng một cuộc hạ cánh mềm có thể xảy ra ở Mỹ, với lạm phát đã giảm từ con số gấp đôi xuống chỉ còn 3%. Goldman Sachs hiện chỉ nhìn thấy 20% khả năng nền kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái trong 12 tháng tới, với lý do “các điều kiện tài chính nới lỏng, sự phục hồi của thị trường nhà đất và sự bùng nổ liên tục trong hoạt động xây dựng nhà máy”.

Adam Posen, chủ tịch Viện Kinh tế Quốc tế Peterson cho biết, lạm phát của Mỹ có thể giảm mà không có suy thoái kinh tế trong một nền kinh tế mà theo truyền thống, lao động có ít quyền lực thương lượng hơn.

Trong khi đó, tại Anh, các nhà hoạch định chính sách đã mất uy tín và đang cố gắng giữ mức lương của khu vực công một cách không bền vững.

Trong khu vực tư nhân, các số liệu do trang web việc làm trực tuyến Indeed công bố trong tháng này cho thấy tốc độ tăng trưởng về mức lương được quảng cáo đã chậm lại đáng kể ở Mỹ, trong khi ổn định ở khu vực đồng tiền chung châu Âu và vẫn tăng tốc ở Anh.

Dave Ramsden, phó thống đốc BoE đã cảnh báo các nhà đầu tư không nên giải thích quá mức về lạm phát mới nhất vì áp lực về giá vẫn còn “quá cao”, đồng thời những người thiết lập lãi suất đang tập trung vào tăng trưởng tiền lương và lạm phát dịch vụ.

Tuy nhiên, hiện tại, ngay cả một số người ở Anh cũng đang tập trung vào những mặt tích cực.

Theo Michael Metcalfe, người đứng đầu chiến lược vĩ mô toàn cầu tại State Street Global Markets: “Lạm phát tăng với tốc độ giảm dần đã quay trở lại”.

Paul Dales, nhà phân tích tại công ty tư vấn Capital Economics cho biết, mặc dù ông vẫn dự đoán tốc độ tăng trưởng kinh tế của Anh sẽ giảm, nhưng các đợt thu hẹp liên tiếp lên tới khoảng 0,5% sẽ là “cuộc suy thoái nhẹ nhất mà chúng ta từng trải qua”.

Ông cho biết, với triển vọng ảm đạm của Anh vào đầu năm, “điều đó vẫn sẽ được coi là một kết quả thực sự tốt - về cơ bản là một cuộc hạ cánh mềm”.

Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài