'Lá chắn' nào bảo vệ tuổi học trò?

Vụ tai nạn giao thông trên Quốc lộ 15, đoạn qua xã Hà Linh (huyện Hương Khê) khiến 2 anh em ruột đi xe máy tử vong. Ảnh: Q.T

Không chỉ để lại những mất mát đau lòng, thực trạng này còn gióng lên hồi chuông cảnh báo về ý thức tham gia giao thông của lứa tuổi học trò và sự buông lỏng giám sát từ gia đình, nhà trường và xã hội.

Nỗi đau từ những vụ tai nạn thương tâm

Khoảng 20 giờ ngày 7/4, trên tỉnh lộ 548, đoạn qua xã Khánh Vĩnh Yên (huyện Can Lộc), xảy ra vụ va chạm nghiêm trọng giữa xe đầu kéo mang BKS 12H-003.xx do tài xế Chu Văn T. (SN 1984, trú tại Lạng Sơn) điều khiển và xe máy BKS 38N2-04xx. Trên xe máy là 2 học sinh: Trần Hải Đ. và Phan Trung K. (cùng SN 2009, trú tại thị trấn Nghèn, huyện Can Lộc). Vụ tai nạn khiến Trần Hải Đ. (Trường THPT Nghèn) tử vong tại chỗ, Phan Trung K. (Trường THPT Nguyễn Đổng Chi) bị thương nặng.

Trước đó, vào sáng 30/3, trên Quốc lộ 15, đoạn qua xã Hà Linh, huyện Hương Khê, xe tải mang BKS 38C-016.xx di chuyển hướng Hương Khê - TP Hà Tĩnh đã đâm trực diện vào xe máy chở 2 anh em Nguyễn Trường Ph. (SN 2010, lớp 9) và Nguyễn Tiến Đ. (SN 2012, lớp 6, đều là học sinh Trường THCS Hà Linh, huyện Hương Khê). Cú va chạm mạnh khiến cả 2 em tử vong tại chỗ, phương tiện hư hỏng hoàn toàn.

Theo thống kê của Phòng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh Hà Tĩnh, từ ngày 15/12/2024 đến nay, toàn tỉnh đã ghi nhận 20 vụ TNGT liên quan đến học sinh, chiếm 17,8% tổng số vụ TNGT xảy ra trong cùng thời gian. Trong đó, 15 học sinh đã tử vong, 13 em khác bị thương.

Đặc biệt, có hai vụ tai nạn được đánh giá là “đặc biệt nghiêm trọng”, xảy ra tại huyện Hương Khê (vụ tai nạn trên Quốc lộ 15, đoạn qua xã Hà Linh và vụ tai nạn trên đường Hồ Chí Minh đoạn qua xã Hương Trạch) cướp đi sinh mạng của 4 học sinh lớp 9. Cả hai vụ đều do chính các em điều khiển xe máy khi chưa đủ tuổi và giấy phép lái xe.

Kết quả điều tra từ lực lượng chức năng cho thấy, trong phần lớn các vụ việc, nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ việc học sinh tự ý điều khiển phương tiện không phù hợp với độ tuổi. Các hành vi như phóng nhanh, vượt ẩu, đi sai làn đường, thiếu chú ý quan sát… là những yếu tố trực tiếp dẫn đến hậu quả đau lòng.

Công an xã Ích Hậu phối hợp với nhà trường tiến hành làm việc với phụ huynh và học sinh vi phạm khi điều khiển phương tiện chưa đủ tuổi theo quy định. Ảnh: CAHT

Tăng cường giám sát

Dù những năm gần đây, công tác giáo dục pháp luật về an toàn giao thông trong trường học đã có bước tiến nhất định, song theo đánh giá của ngành chức năng, hiệu quả vẫn chưa cao. Một bộ phận học sinh vẫn thiếu hiểu biết, thiếu kỹ năng, và đặc biệt là thiếu ý thức chấp hành luật lệ giao thông.

Không chỉ vậy, việc giám sát học sinh ngoài phạm vi trường học vẫn đang là một “khoảng trống” lớn. Nhiều phụ huynh vẫn còn tâm lý khoan nhượng, thậm chí tiếp tay khi để con em tự ý sử dụng xe máy, xe điện phân khối lớn - dù biết các em chưa đủ điều kiện điều khiển phương tiện. Hệ quả là, học sinh vi phạm Luật Giao thông vẫn phổ biến ở nhiều nơi, đặc biệt tại các vùng nông thôn.

Trước thực trạng báo động, Công an tỉnh Hà Tĩnh đã chỉ đạo Phòng CSGT phối hợp với công an các xã, thị trấn triển khai đồng bộ nhiều biện pháp. Một mô hình đang phát huy hiệu quả tích cực là “Lá chắn an toàn”, được tổ chức tại các tuyến đường trọng điểm gần trường học.

Theo đó, vào các khung giờ cao điểm, lực lượng chức năng sẽ lập các chốt kiểm tra lưu động để tuyên truyền, nhắc nhở và xử lý trực tiếp học sinh vi phạm. Nội dung tập trung vào các hành vi như đi không đúng phần đường, không đội mũ bảo hiểm, dàn hàng ngang, chở quá số người và đặc biệt là điều khiển phương tiện không phù hợp với độ tuổi.

Ngoài ra, Công an Hà Tĩnh cũng sẽ xử lý nghiêm các trường hợp giao xe cho người chưa đủ điều kiện, coi đây là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng và tiềm ẩn rủi ro cao.

Thực hiện chỉ đạo của Công an tỉnh Hà Tĩnh, vào sáng15/4, sau khi kiểm tra, xác định có 30 phương tiện xe máy điện của học sinh chưa đủ tuổi điều khiển theo quy định tại Trường THCS Thụ Hậu (xã Ích Hậu, huyện Thạch Hà), Công an xã Ích Hậu đã phối hợp với nhà trường tiến hành làm việc và ký cam kết chấp hành tốt các quy định về Luật Giao thông đường bộ đối với phụ huynh và những học sinh này.

Một cán bộ công an xã ở huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) cho biết, dù các lực lượng chức năng, nhà trường, tổ chức đoàn thể đã và đang vào cuộc mạnh mẽ, nhưng gia đình vẫn là “tuyến phòng thủ” quan trọng và đầu tiên trong việc hình thành ý thức chấp hành Luật Giao thông cho học sinh.

“Mỗi phụ huynh cần hiểu rằng, việc để con sử dụng phương tiện không phù hợp không phải là thể hiện tình thương mà chính là sự buông lỏng, thậm chí vô trách nhiệm. Những lời dặn dò, sự nêu gương và nhất quán trong thái độ của người lớn chính là ‘tấm gương chiếu hậu’ soi đường cho hành vi đúng đắn của con trẻ”, đại diện Công an xã ở huyện Hương Khê nhấn mạnh.

Tiến Hiệp