'Lá chắn thông minh' bảo vệ tuyệt đối an ninh Lễ mở ký Công ước Hà Nội

Hơn 2.500 đại biểu từ 110 quốc gia, khu vực, vùng lãnh thổ và các tổ chức quốc tế quan trọng xuất hiện cùng lúc tại Hà Nội. Tổng cộng 35 hoạt động chính thức, trong đó có những cuộc tiếp khách, làm việc song phương và đa phương của lãnh đạo chủ chốt Đảng, Nhà nước, diễn ra đồng thời tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia Mỹ Đình và tại các trụ sở cơ quan Trung ương. Mật độ dày, cấp độ cao, thời gian gấp.

CBCS Phòng Bảo vệ sự kiện đặc biệt quan trọng và khách quốc tế bảo vệ các đoàn khách quốc tế tham dự Lễ mở ký.

Chỉ cần một mắt xích chệch nhịp, mọi thứ sẽ lập tức trở thành điểm yếu. Trong bối cảnh đó, Bộ Tư lệnh Cảnh vệ, thành viên nòng cốt của Tiểu ban an ninh, được giao một mệnh lệnh rất rõ ràng và cũng rất khắt khe: bảo đảm tuyệt đối an ninh, an toàn; góp phần tổ chức thành công sự kiện quốc tế; không để xảy ra đột xuất, bất ngờ; không để sai sót, dù là nhỏ nhất.

Đại tá Đỗ Xuân Tiệp, Phó Tư lệnh Bộ Tư lệnh Cảnh vệ, người trực tiếp phụ trách phương án bảo vệ Lễ mở ký Công ước Hà Nội, kể lại quá trình chuẩn bị bằng giọng điềm tĩnh của một người đã quen với áp lực ở cấp cao nhất.

Ông cho biết, Bộ Tư lệnh đã khảo sát tất cả các địa điểm then chốt: nơi diễn ra các phiên làm việc, nơi đón tiếp nguyên thủ, nơi nghỉ của đoàn bạn. Từng tuyến đường, từng hành lang, từng cửa ra - vào đều được kiểm tra và đánh giá khả năng phát sinh tình huống. Trên cơ sở đó, Bộ Tư lệnh Cảnh vệ phối hợp với Ban Tổ chức và các đơn vị chức năng thống nhất kịch bản an ninh, làm việc trực tiếp với các đoàn tiền trạm của các nước để thống nhất quy chế bảo vệ đối với từng đoàn có chế độ cảnh vệ đặc biệt. Không chỉ phân công người đứng ở đâu. Việc khó nhất là tránh chồng chéo trách nhiệm, đồng thời không được bỏ trống một khoảng nào trong và xung quanh địa điểm bảo vệ. Lực lượng, phương tiện, thiết bị kỹ thuật được bố trí theo lớp, theo vòng, theo khu vực ưu tiên và theo lịch di chuyển thực tế của từng đoàn khách. Các tình huống nghiệp vụ - từ gây rối, đe dọa an ninh đến tình huống y tế khẩn cấp - đều được diễn tập, xử lý như thật. “Trên nền các khảo sát và đánh giá rủi ro, Bộ Tư lệnh đã xây dựng và triển khai nghiêm túc 3 kế hoạch và 12 phương án bảo đảm an ninh, an toàn Lễ mở ký Công ước Hà Nội”, Phó Tư lệnh Đỗ Xuân Tiệp cho biết.

Trung tá Nguyễn Văn Biển, Phó Trung đoàn trưởng Trung đoàn Đặc nhiệm, mô tả cách đơn vị này vận hành như một “lớp đệm chủ động”. “Chúng tôi chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan khảo sát địa điểm tổ chức và nơi lưu trú của đại biểu tham dự Lễ mở ký; xây dựng phương án bố trí lực lượng phản ứng nhanh; tổ chức lực lượng kiểm soát điểm cao, phòng chống bắn tỉa; phân công nhiệm vụ cho từng chỉ huy và cán bộ chiến sĩ trực tiếp thực hiện nhiệm vụ”, Trung đoàn trưởng Nguyễn Văn Biển cho biết.

Vũ khí, công cụ hỗ trợ, phương tiện và thiết bị nghiệp vụ được rà soát kỹ lưỡng theo phương án đã duyệt. Quân số thường trực được duy trì ở trạng thái sẵn sàng chiến đấu, có thể cơ động ngay khi có lệnh. Và “tuyệt đối không để tồn tại tình trạng bị động,” như cách Trung tá Biển nhấn mạnh.

Lực lượng kỹ thuật bảo vệ là một lớp lá chắn khác - thầm lặng nhưng quyết định. Trước giờ đón khách quốc tế, khi ánh sáng hội trường còn chưa bật hết, những đội kỹ thuật đã có mặt. Thượng tá Nguyễn Minh Thủy, Phó Trưởng phòng Kỹ thuật bảo vệ, là một trong những người có mặt sớm nhất tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia Mỹ Đình để chỉ đạo lắp đặt hệ thống kiểm tra, kiểm soát an ninh.

Lễ mở ký Công ước Hà Nội diễn ra cùng lúc với nhiều nhiệm vụ bảo vệ khác như Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV và bảo vệ các công trình trọng điểm đang thi công của Trung ương và Bộ Công an. Nghĩa là cùng một thời điểm, lực lượng phải chia sức cho nhiều mục tiêu quan trọng có độ ưu tiên rất cao. Trong điều kiện lực lượng phải căng ra trên nhiều mũi, Phòng Kỹ thuật bảo vệ vừa xin tăng cường, vừa tự xiết đội hình. Bộ Tư lệnh đã kịp thời điều chỉnh, huy động hỗ trợ từ Công an TP Hà Nội, Cục Công nghiệp an ninh và Cục Bảo vệ an ninh Quân đội. Nhưng phần còn lại - phần khó nhất - vẫn đặt lên vai CBCS trực tiếp thực thi nhiệm vụ. “Anh em phải làm thêm ca, thêm giờ, duy trì cường độ rất cao, nhưng tinh thần chung là không để bất kỳ mắt xích nào rơi vào tình trạng quá tải không kiểm soát”, Thượng tá Nguyễn Minh Thủy chia sẻ.

Một điểm đáng chú ý là việc Bộ Tư lệnh Cảnh vệ triển khai mô hình “kiểm soát thông minh” trên nền tổ chức lực lượng đa tầng, đa vòng. Nói một cách dễ hiểu, đây không chỉ là chuyện bố trí người gác ở cổng. Các vòng bảo vệ được thiết kế theo chiều sâu, từ xa đến gần, từ ngoài vào trong, từ trên xuống dưới, từ vật lý đến điện tử.

Bên cạnh việc huy động tối đa lực lượng chủ công, Phòng Bảo vệ sự kiện đặc biệt quan trọng và khách quốc tế đã đề xuất trưng dụng gần 40 CBCS thuộc các đơn vị khác trong Bộ Tư lệnh tham gia bảo vệ vòng trong tại Lễ mở ký. Việc này giúp tạo ra một “lõi an ninh” đồng nhất và có kỷ luật, bao phủ các khu vực tiếp cận gần nhất với khách quốc tế có chế độ cảnh vệ. Không chỉ bổ sung người, đơn vị này còn dựng kịch bản tác chiến cụ thể với 8 tình huống sát thực tế.

Ở cự ly gần nhất là lực lượng bảo vệ tiếp cận. Họ đi cạnh khách quốc tế quan trọng, chịu trách nhiệm che chắn, cơ động, xử lý tình huống trong bán kính một cánh tay. Công việc này đòi hỏi hai yếu tố tưởng như mâu thuẫn nhưng thực ra luôn song hành: khả năng kiểm soát tình huống bằng nghiệp vụ và khả năng tạo không khí tự nhiên, lịch sự, thân thiện nhất có thể để khách cảm thấy an toàn mà không bị “ám ảnh an ninh”.

Thiếu tá Lương Thế Trưởng được giao nhiệm vụ bảo vệ Tổng Thư ký LHQ António Guterres kể lại rằng: “Trong hai ngày ở Việt Nam, lịch hoạt động của Tổng Thư ký kín đến từng phút, ngài lại là người lớn tuổi. “Vì vậy, để đảm bảo tuyệt đối an toàn ngài Tổng Thư ký, tôi đã xin phép lãnh đạo Bộ Tư lệnh cho phép giữ cự ly rất gần, dưới 1m, trong toàn bộ quá trình di chuyển”, Thiếu tá Lương Thế Trưởng kể và cho biết ngài Tổng Thư ký rất thân thiện, rất tin tưởng lực lượng Cảnh vệ Việt Nam.

Sự tin tưởng đó không phải là chuyện nghi thức lễ tân. Đó là sản phẩm của một hệ thống bảo vệ nhiều lớp, chính xác, kỷ luật và được chuẩn bị tới từng chi tiết. Khi giới báo chí nhìn thấy những đoàn xe đến và đi gọn gàng; khi 2.500 đại biểu có thể di chuyển an toàn qua các lớp kiểm tra mà không bị hỗn loạn; khi các phiên làm việc cấp cao diễn ra đúng giờ, đúng thành phần, đúng kịch bản ngoại giao – đó là lúc công tác cảnh vệ hoàn thành nhiệm vụ của mình.

Điểm cuối cùng, nhưng cũng là điểm quan trọng nhất, là việc Bộ Tư lệnh Cảnh vệ không vận hành theo tâm lý “giữ an toàn bằng mọi giá” theo kiểu siết chặt cực đoan. Cách tiếp cận ở Lễ mở ký Công ước Hà Nội là kiểm soát rủi ro thông minh, thay vì ngăn chặn một cách cơ học. Đó là một bước tiến về tư duy bảo vệ nguyên thủ và sự kiện đa phương cấp cao trong bối cảnh các mối đe dọa an ninh phi truyền thống ngày càng phức tạp, trong đó có cả rủi ro an ninh mạng, can thiệp điện tử, tấn công công nghệ cao.

Từ những khâu chuẩn bị nhiều tháng trước, đến từng bước kiểm tra an ninh cuối cùng tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia Mỹ Đình, Bộ Tư lệnh Cảnh vệ đã vận hành một “lớp phòng thủ mềm nhưng chắc”, giữ an toàn tuyệt đối cho Lễ mở ký Công ước Hà Nội. Và chính sự tuyệt đối ấy - không đột xuất, không bất ngờ, không sai sót - là một phần quan trọng làm nên thành công của sự kiện ngoại giao được coi là mốc lớn của năm 2025.

Hải Đường