Ông Trump khiến dòng vốn ồ ạt tháo chạy khỏi nền kinh tế lớn thứ 4 châu Á

Tổng thống Mỹ Donald Trump gặp Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung tại thủ đô Washington, ngày 25/8. (Ảnh: Bloomberg).

Dòng vốn tháo chạy

Tại Hàn Quốc, Kim Ji-yeon đang bất an về đồng nội tệ đến mức cô cố gắng chuyển tất cả tiền bạc của mình vào thị trường chứng khoán Mỹ và vàng.

Một trong những lý do chính đằng sau quyết định của Kim là việc Hàn Quốc cam kết đầu tư 350 tỷ USD vào Mỹ, một con số làm dấy lên lo ngại rằng đồng won có thể mất giá nghiêm trọng.

“Đồng won Hàn Quốc đang biến thành giấy vệ sinh”, Kim, một nhân viên văn phòng 32 tuổi tại Seoul, chia sẻ với tờ Bloomberg.

Kim là một trong khoảng 14 triệu nhà đầu tư nhỏ lẻ Hàn Quốc đang cố gắng đưa tiền ra nước ngoài và một số chuyên gia lo sợ rằng xu hướng hiện tại có thể sớm biến thành một cuộc tháo chạy dòng vốn lớn khỏi Hàn Quốc.

Theo dữ liệu của Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Hàn Quốc, lượng cổ phiếu và trái phiếu Mỹ mà các nhà đầu tư nhỏ lẻ nước này nắm giữ đã đạt 184 tỷ USD trong tháng 10, mức cao nhất từ trước đến nay.

Áp lực lên Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung đang gia tăng. Nhà lãnh đạo Lee dự kiến sẽ gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump bên lề hội nghị thượng đỉnh của Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) trong tuần này.

Vài tháng trước, hai nước đã thống nhất những điểm chính của một thỏa thuận thương mại giúp Hàn Quốc giảm bớt gánh nặng thuế quan khi xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Mỹ.

Nhờ lời hứa đầu tư 350 tỷ USD vào Mỹ, Hàn Quốc có thể hạ thuế quan đối với các mặt hàng xuất khẩu quan trọng như ô tô, điện thoại và máy móc xuống 15%.

Giờ đây, trọng tâm của thị trường là những phí tổn mà Hàn Quốc phải gánh chịu và tác động tiêu cực của thỏa thuận lên tâm lý của nhà đầu tư trong nước.

Cho đến nay, thỏa thuận vẫn còn nhiều điểm chưa chắc chắn cần giải quyết, đặc biệt là cách thức triển khai số tiền.

Ban đầu, Tổng thống Lee cho biết 350 tỷ USD này sẽ giúp các doanh nghiệp Hàn Quốc thâm nhập vào thị trường Mỹ, trong đó 150 tỷ USD dành riêng cho ngành đóng tàu.

Đồng won Hàn Quốc đã giảm hơn 3% so với đồng USD trong ba tháng qua, khiến nó trở thành một trong những đồng tiền kém nhất tại châu Á.

Thống đốc Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc (BoK) Rhee Chang Yong cho biết việc các nhà đầu tư đổ xô mua tài sản ở nước ngoài đang gây áp lực rõ ràng lên đồng won và khiến BoK khó kiểm soát biến động tiền tệ hơn.

Trong một lưu ý vào tuần trước, Goldman Sachs dự đoán dòng vốn tháo chạy khi các nhà đầu tư nhỏ lẻ tìm đường ra thị trường nước ngoài có thể là nguyên nhân lớn nhất khiến đồng won giảm mạnh so với những đồng tiền châu Á khác.

Bà Kim Hwa-Joong, trưởng bộ phận quản lý tài sản tư nhân tại công ty môi giới hàng đầu Hàn Quốc Mirae Asset Securities, cho biết nhiều khách hàng đã chuyển sang tài sản bằng đồng USD.

Theo vị chuyên gia, nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ “thực sự lo sợ rằng nếu họ giữ đồng won mà không làm gì cả, họ sẽ trở thành kẻ ăn xin chỉ sau một đêm”.

Cảm giác bất an của các nhà đầu tư nhỏ lẻ Hàn Quốc trái ngược hoàn toàn với đà tăng đáng kinh ngạc của thị trường chứng khoán nước này trong năm 2025.

Chỉ số Kospi đã phi mã gần 70% trong năm nay, trở thành một trong những thước đo cổ phiếu tăng tốt nhất thế giới và dĩ nhiên dễ dàng vượt qua mức tăng của các chỉ số chứng khoán Mỹ.

Song, nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ vẫn chưa tin tưởng. Cho đến nay, đà tăng bùng nổ của chứng khoán Hàn Quốc chủ yếu được thúc đẩy bởi các nhà đầu tư tổ chức, bao gồm cả các quỹ nước ngoài.

Trong nửa cuối năm nay, các nhà đầu tư nước ngoài đã rót khoảng 13 tỷ USD vào thị trường chứng khoán Hàn Quốc. Dù vậy, con số này vẫn thấp hơn dòng vốn mà các nhà đầu tư nhỏ lẻ rút ra.

Những nỗi lo về kinh tế

Park Jun-won, một nhân viên xã hội 25 tuổi tại thành phố Hwaseong, chia sẻ cậu đang nắm giữ tài sản bằng đồng USD như một hình thức quản trị rủi ro hiệu quả.

Trong nhiều năm làm công việc bán thời gian, bao gồm cả dọn dẹp bàn ăn tại một nhà hàng thịt nướng, Park luôn cố gắng dành dụm một khoản tiền để mua các cổ phiếu Mỹ như Berkshire Hathaway, Coca Cola và Microsoft.

“Tôi không biết tại sao nhưng nắm giữ đồng USD khiến tôi cảm thấy như mình đang kiểm soát rủi ro. Vì nền kinh tế đang gặp khó khăn, tôi không mấy hài lòng với đợt tăng giá gần đây trên thị trường chứng khoán. Dễ hiểu khi người ta tự hỏi tại sao mình nên nắm giữ tiền Hàn Quốc trong hoàn cảnh này”, Park nói.

Theo ước tính của chính phủ Hàn Quốc, nền kinh tế lớn thứ 4 châu Á sẽ chỉ tăng trưởng khoảng 0,9% trong năm nay, mức yếu nhất kể từ đại dịch COVID-19.

Song, do nợ hộ gia đình tăng cao và thị trường bất động sản xuất hiện dấu hiệu bong bóng, BoK khó cắt giảm lãi suất để kích thích tăng trưởng kinh tế. Vào ngày 23/10, BoK đã giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp thứ ba liên tiếp.

Trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 24/10, Tổng thống Lee Jae Myung tiết lộ Hàn Quốc và Mỹ vẫn đang vướng mắc tất cả các điểm chính của thỏa thuận thương mại, bao gồm chi tiết về khoản đầu tư 350 tỷ USD và cách phân chia lời lỗ.

Hàn Quốc có thể giảm đáng kể thiệt hại bằng cách thay thế các khoản thanh toán dưới dạng tiền mặt bằng bảo lãnh cho vay. BoK cho biết 20 tỷ USD mỗi năm là mức tối đa chính phủ có thể chi mà không gây ảnh hưởng đến thị trường tiền tệ.

“Tất nhiên, Mỹ sẽ cố gắng tối đa hóa lợi ích của họ nhưng không thể đến mức gây hậu quả thảm khốc cho Hàn Quốc”, ông Lee nói, hàm ý hai nước có thể không kịp hoàn tất thỏa thuận thương mại cho cuộc gặp giữa ông và Tổng thống Trump.

Yên Khê