Lâm Đồng và mục tiêu trở thành điểm đến hàng đầu của du lịch mạo hiểm
Xu hướng du lịch mạo hiểm ngày càng được ưa chuộng, việc xây dựng và áp dụng dự thảo Tiêu chuẩn quốc gia TCVN xxxx:2025 - Du lịch mạo hiểm: Thuật ngữ và định nghĩa do Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam (VICAST) chủ trì, diễn ra tại Lâm Đồng không chỉ là bước đi chiến lược mà còn mở ra hướng phát triển bền vững, bảo đảm an toàn tối ưu cho du khách.
Khung cảnh tuyệt đẹp từ trên cao tại khu vực chơi highropes, nơi du khách vừa trải nghiệm cảm giác mạnh vừa hòa mình vào thiên nhiên trong lành của Lâm Đồng
Khung cảnh tuyệt đẹp từ trên cao tại khu vực chơi highropes, nơi du khách vừa trải nghiệm cảm giác mạnh vừa hòa mình vào thiên nhiên trong lành của Lâm Đồng.
Hệ thống tiêu chuẩn này tạo nên hành lang pháp lý rõ ràng, góp phần nâng cao năng lực vận hành những sản phẩm du lịch mạo hiểm đặc sắc như đu dây vượt thác tại Thác Datanla, dù lượn ở đồi Đa Phú, kayak trên hồ Tuyền Lâm, hay trekking tại Vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà và cung đường Tà Năng - Phan Dũng - vốn được mệnh danh là tuyến trekking đẹp và thử thách bậc nhất Việt Nam.
Nền tảng cho an toàn và phát triển bền vững
Dự thảo TCVN xxxx:2025 - tương đương với tiêu chuẩn quốc tế ISO 3163:2022 - quy định các thuật ngữ cơ bản như: “đu dây xuống vách” (abseiling), “vượt hẻm vực” (canyoneering), “tai nạn” (accident) cùng các định nghĩa quan trọng về “hoạt động du lịch mạo hiểm” và “nhà cung cấp dịch vụ du lịch mạo hiểm”. Dự thảo nhấn mạnh tính đặc thù của rủi ro trong loại hình này, đồng thời đặt ra yêu cầu quản lý chặt chẽ và chuyên nghiệp như điều kiện tiên quyết để bảo đảm an toàn và giữ gìn uy tín của điểm đến. Tiêu chuẩn mới còn liên kết chặt chẽ với các bộ TCVN đã được ban hành gồm: TCVN 12592 về quản lý an toàn; TCVN 12593 về năng lực hướng dẫn viên; và TCVN 12594 về cung cấp thông tin cho người tham gia...
Hệ thống tiêu chuẩn này tạo nên hành lang pháp lý rõ ràng, góp phần nâng cao năng lực vận hành những sản phẩm du lịch mạo hiểm đặc sắc như: đu dây vượt thác tại thác Datanla, dù lượn ở đồi Đa Phú, kayak trên hồ Tuyền Lâm, hay trekking tại Vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà và cung đường Tà Năng - Phan Dũng - vốn được mệnh danh là tuyến trekking đẹp và thử thách bậc nhất Việt Nam.
Tại hội nghị chuyên đề phía Nam do VICAST tổ chức tại Đà Lạt, PGS TS Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam khẳng định: “Tiêu chuẩn hóa không chỉ nâng cao tính chuyên nghiệp mà còn góp phần khẳng định thương hiệu du lịch mạo hiểm Việt Nam trên trường quốc tế. Lâm Đồng hoàn toàn có thể trở thành điểm đến hấp dẫn, thu hút khách từ châu Âu, Mỹ - những thị trường đòi hỏi cao về tiêu chuẩn an toàn và trải nghiệm độc đáo”.
Du khách trải nghiệm đu dây vượt thác tại thác Datanla
Chính quyền đồng hành, doanh nghiệp chủ động
Lâm Đồng sở hữu tiềm năng vượt trội với hơn 10 đơn vị được cấp phép tổ chức các hoạt động du lịch mạo hiểm đa dạng, từ zipline, xe máng trượt tại thác Datanla đến trekking tại Vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà, nơi có cây pơ mu hơn 1.300 năm tuổi cùng hơn 300 loài chim đặc hữu. Các tour chinh phục đỉnh Bidoup (2.287 m) hay tuyến thác Thiên Thai (3,5 km) không chỉ mang lại trải nghiệm khám phá thiên nhiên độc đáo mà còn góp phần bảo tồn hệ sinh thái đa dạng thuộc Khu dự trữ sinh quyển Lang Biang được UNESCO công nhận. Ông Tôn Thiện An - Giám đốc Vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà chia sẻ: “Địa hình dốc, đặc biệt đoạn 45 độ từ K’long K’lanh lên đỉnh Bidoup, đòi hỏi hướng dẫn viên phải có kỹ năng sinh tồn, sơ cứu và kiến thức môi trường theo tiêu chuẩn TCVN 12593 về năng lực hướng dẫn viên”.
Các doanh nghiệp địa phương đã tích cực góp ý nhằm hoàn thiện dự thảo TCVN xxxx:2025. Ông Nguyễn Tử Anh - Giám đốc Công ty Cổ phần Truyền thông Nexus nhấn mạnh: “Các sản phẩm kết hợp du lịch mạo hiểm với văn hóa bản địa như: trải nghiệm cồng chiêng trên đỉnh Lang Biang hay hành trình trekking Tà Năng - Phan Dũng đang tạo sức hút đặc biệt. Tuy nhiên, để phát triển bền vững, cần thiết lập quy trình kiểm tra thiết bị chặt chẽ và đào tạo hướng dẫn viên chuyên nghiệp, đồng thời hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ để tối ưu hóa chi phí”.
Quang cảnh hội thảo do Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch (VICAST) tổ chức tại Đà Lạt
Trên thực tế, Lâm Đồng hiện có hơn 10 đơn vị được cấp phép tổ chức các tour mạo hiểm, thu hút hàng triệu lượt khách mỗi năm. Đại diện các doanh nghiệp đánh giá việc xây dựng và áp dụng TCVN xxxx:2025 là rất cần thiết, phù hợp xu hướng phát triển, song cần có lộ trình và cơ chế hỗ trợ rõ ràng, đặc biệt với doanh nghiệp vừa và nhỏ. Họ cũng đề xuất mời các chuyên gia từ Quảng Trị - địa phương đi đầu trong trekking, vượt thác - chia sẻ kinh nghiệm qua hội thảo trực tuyến, giúp doanh nghiệp địa phương tiếp cận tiêu chuẩn một cách thực tế và hiệu quả.
Về phía quản lý nhà nước, bà Nguyễn Lan Ngọc - Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lâm Đồng cho biết: “Trước biến đổi khí hậu làm gia tăng rủi ro trong các hoạt động mạo hiểm, việc tiêu chuẩn hóa theo TCVN xxxx:2025 giúp bảo đảm hướng dẫn viên được đào tạo bài bản, cung cấp thông tin đầy đủ về rủi ro, từ đó giảm thiểu sự cố và nâng cao trải nghiệm cho du khách”. Trong những năm qua, Lâm Đồng đã tổ chức thành công nhiều giải chạy bộ địa hình, đua xe đạp, chèo thuyền và sự kiện thể thao gắn với quảng bá du lịch. Bà nhấn mạnh: “Trong tương lai, Lâm Đồng sẽ tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp nghiên cứu, đầu tư và phát triển sản phẩm du lịch mới. Tiêu chuẩn hóa các quy định, thuật ngữ sẽ là công cụ quan trọng để bảo đảm chất lượng, giảm thiểu rủi ro và nâng cao hình ảnh điểm đến”.
Việc xây dựng và áp dụng bộ tiêu chuẩn quốc gia cho du lịch mạo hiểm không chỉ là bước tiến cần thiết mà còn khẳng định quyết tâm phát triển du lịch chuyên nghiệp, an toàn và bền vững của Lâm Đồng. Với sự đồng hành của doanh nghiệp, sự chủ động của chính quyền và hỗ trợ từ các cơ quan Trung ương, Lâm Đồng hoàn toàn có cơ hội vươn lên thành điểm đến hàng đầu của du lịch mạo hiểm Việt Nam và khu vực.
