Làm gì để tăng cơ hội tiếp cận các liệu pháp điều trị tiên tiến cho người bệnh ung thư?

Nhiều tiến bộ trong điều trị ung thư nhưng bệnh nhân còn khó tiếp cận

Dù đã có nhiều tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị ung thư, nhưng tỷ lệ tử vong do ung thư vẫn chưa cải thiện trong những năm qua. Các chuyên gia ung bướu cho hay, xu hướng gia tăng cả ca mắc mới và số tử vong hàng năm thực sự là gánh nặng, thách thức cho công tác phòng chống ung thư, thậm chí gánh nặng về kinh tế, chi phí cho xã hội...

Các chuyên gia cũng cho hay số ca phát hiện mắc ung thư tăng lên là tổng hợp của nhiều yếu tố như tuổi thọ tăng, thói quen ăn uống không hợp lý, và mặt khác nhờ vào sự ra đời của các phương pháp chẩn đoán hiện đại đã giúp phát hiện ung thư hiệu quả hơn. Đối với xu hướng tăng tỷ lệ tử vong, nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do nhiều người bệnh đi khám muộn, phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn cuối và khó khăn trong tiếp cận kịp thời với các liệu pháp điều trị tiên tiến.

Các chuyên gia ung bướu cho hay, điều trị ung thư phải kết hợp nhiều phương pháp như phẫu thuật, xạ trị, hóa chất, miễn dịch. Từ nhiều thập niên trước đây, các nhà khoa học đã dự đoán rằng liệu pháp điều trị miễn dịch sẽ trở thành một trong những phương pháp điều trị quan trọng và được kỳ vọng sẽ cải thiện đáng kể tỷ lệ tử vong do ung thư.

Hiểu rõ về cơ chế miễn dịch giúp bác sỹ cá thể hóa điều trị trên từng bệnh nhân, hiểu rõ bản chất các đột biến gen, dấu ấn sinh học liên quan đến miễn dịch, mở ra cánh cửa mới trong điều trị ung thư. Kết quả bước đầu ghi nhận có nhiều triển vọng tích cực cho tỷ lệ sống thêm.

TS.BS Nguyễn Thị Thái Hòa, Trưởng khoa Nội 2 – Bệnh viện K cho biết, ngày càng có nhiều bệnh nhân được điều trị theo liệu pháp miễn dịch ở bệnh viện. Điển hình như bệnh nhân T.T.Đ, 74 tuổi mắc ung thư phổi giai đoạn cuối. Sau nhiều năm kiên trì chống chọi với căn bệnh quái ác, cùng với sự nỗ lực điều trị của các bác sĩ song không hiệu quả. Lúc này, bác sĩ quyết định cho người bệnh sử dụng thuốc miễn dịch kết hợp hóa trị. Kết quả, người bệnh đã đáp ứng một phần, dung nạp thuốc tốt, cuộc sống trở nên vui vẻ thoải mái hơn.

Dù vậy, thực tế các liệu pháp tiên tiến điều trị ung thư của người bệnh còn khó tiếp cận do gánh nặng về tài chính vì các thuốc mới này chưa được đưa vào Danh mục thuốc được Quỹ Bảo hiểm y tế (BHYT) chi trả. Do đó, các chuyên gia khuyến nghị BHYT nên chi trả một phần ở những nhóm bệnh nhân mà điều trị miễn dịch đem lại lợi ích.

Hai liệu pháp điều trị ung thư tiên tiến nhất hiện nay giúp kéo dài sự sống cho bệnh nhân là điều trị đích và liệu pháp miễn dịch. Trong đó, các thuốc điều trị đích đã được Quỹ BHYT chi trả cho các bệnh nhân phù hợp. Ở nước ta, liệu pháp miễn dịch đã được phê duyệt trong điều trị một số bệnh ung thư, tuy nhiên các liệu pháp miễn dịch vẫn chưa được xem xét phê duyệt vào Danh mục thuốc được chi trả này.

Cần những giải pháp tài chính tiên tiến

Ung thư là một bệnh rất đặc thù, có thể phòng ngừa, chữa trị nếu được phát hiện sớm. Việc phòng chống ung thư bằng cách nâng cao nhận thức, tăng cường sàng lọc chẩn đoán phát hiện sớm, điều trị toàn diện đem lại hiệu quả cao, giảm gánh nặng cho xã hội, cho hệ thống y tế lẫn người bệnh.

Việc phòng chống ung thư bằng cách nâng cao nhận thức, tăng cường sàng lọc chẩn đoán phát hiện sớm, điều trị toàn diện đem lại hiệu quả cao, giảm gánh nặng cho xã hội, cho hệ thống y tế lẫn người bệnh. Ảnh minh họa

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị mỗi quốc gia cần có những cơ chế để tăng ngân sách cho chẩn đoán, phát hiện và điều trị ung thư hiệu quả do tỉ lệ chi tiêu tiền túi của người dân cho chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam vẫn ở mức rất cao tới 45%.

Để tăng ngân sách cho chăm sóc sức khỏe, giảm tỉ lệ chi tiền túi của người dân, việc chuyển đổi mô hình tài chính y tế là cần thiết. Một số quốc gia đã phát triển mô hình BHYT bổ sung, với mục tiêu giúp thu hẹp khoảng cách giữa BHYT cơ bản và bảo hiểm thương mại, giảm tỉ lệ tự chi trả của bệnh nhân, giúp cải thiện khả năng tiếp cận các loại thuốc và phương pháp điều trị tiên tiến với mức phí bảo hiểm hợp lý. Mô hình Bảo hiểm y tế bổ sung này đã đạt được những thành công bước đầu.

Hiện nay, Luật BHYT đang trong lộ trình nghiên cứu, xây dựng để trình cấp có thẩm quyền xem xét, thảo luận, sửa đổi theo định hướng thể chế hóa Nghị quyết 20 của Đảng là đa dạng hóa các gói BHYT, tăng cường liên kết, hợp tác giữa BHYT xã hội và BHYT thương mại", do vậy BHYT bổ sung nên được tiếp tục nghiên cứu và xây dựng mô hình phù hợp với bối cảnh Việt Nam.

Nguyễn Hoàng