Làm rõ trách nhiệm, tăng tính thực thi Luật Điều ước quốc tế

Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội thảo luận tại tổ. Ảnh: Hồ Như Ý

Thảo luận về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Điều ước quốc tế, qua đó làm rõ trách nhiệm, tăng tính thực thi, đại biểu Nguyễn Thị Lan (Đoàn Hà Nội) nhận định, dự thảo Luật có nhiều điểm tiến bộ, như: Rút ngắn quy trình, đơn giản hóa các thủ tục; cho phép hồ sơ điện tử, đăng tải trên công báo điện tử. Đây là sự nỗ lực lớn trong cải cách hành chính, chuyển đổi số rất mạnh mẽ.

Đại biểu Nguyễn Thị Lan thảo luận tại tổ. Ảnh: Hồ Như Ý

Dự thảo cũng làm rõ phân cấp, phân quyền giữa Chính phủ, Thủ tướng và các cơ quan có thẩm quyền, từ đó tăng tính chủ động, phát huy trách nhiệm, nhưng vẫn bảo đảm được việc kiểm soát quyền lực.

Điểm đáng chú ý nữa trong dự thảo Luật là việc ủy quyền cho Thủ tướng trong đàm phán, ký kết, sửa đổi điều ước quốc tế. Đây cũng là một điểm hoàn thiện mạnh trong việc sửa đổi luật lần này.

Về một số nội dung cụ thể, đại biểu Nguyễn Thị Lan cho rằng, khoản 16 của Điều 1 (sửa đổi Điều 60 của Luật hiện hành) đã quy định thời hạn xử lý là 15 ngày và cho phép một lần gia hạn.

Để quy định này đi vào thực tế, đại biểu cho rằng, cần bổ sung rõ trách nhiệm của cơ quan chủ trì, người đứng đầu; đồng thời, cần có biện pháp, chế tài xử lý khi chậm trễ trong xử lý hồ sơ vì thực tế vẫn có nhiều hồ sơ bị chậm. Bên cạnh đó, cũng cần làm rõ thời điểm bắt đầu tính thời hạn, cơ chế phối hợp giữa các đơn vị để bảo đảm tính thực thi.

Đại biểu Tạ Đình Thi thảo luận tại tổ. Ảnh: Hồ Như Ý

Trong khi đó, đại biểu Quốc hội Tạ Đình Thi (Đoàn Hà Nội) đánh giá cao hồ sơ dự thảo Luật đã cắt giảm thủ tục, phân cấp, phân quyền rõ ràng và mạnh mẽ hơn. Việc bổ sung Điều 72a về ủy quyền trong trường hợp đặc biệt là quy định rất cần thiết, tạo cơ chế linh hoạt, cho phép Chủ tịch nước ủy quyền cho Thủ tướng Chính phủ trong một số trường hợp cấp bách, đột xuất về đối ngoại. "Cơ chế này vừa bảo đảm tính nghiêm túc của pháp luật, vừa giải quyết được các tình huống thực tế phát sinh, giúp chúng ta chủ động hơn trên trường quốc tế", đại biểu Tạ Đình Thi nêu.

Bên cạnh đó, đại biểu cho rằng, với quy định rút ngắn thời gian xử lý xuống còn 10 ngày, 5 ngày làm việc là áp lực rất lớn lên các cơ quan, như: Bộ Ngoại giao, Bộ Tư pháp và các cơ quan được lấy ý kiến. Nếu không được tăng cường nguồn lực (về con người, kinh phí, công nghệ), các cơ quan này có thể không đáp ứng được khối lượng công việc.

Từ thực tiễn đó, đại biểu đề nghị cần đánh giá tác động về nguồn lực đối với các cơ quan thực thi chính sách. Trên cơ sở đó, có kế hoạch bố trí, tăng cường nguồn lực tương xứng với khối lượng và yêu cầu công việc mới.

Ngoài ra, đẩy mạnh ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số. Xây dựng hệ thống quản lý điều ước quốc tế trực tuyến tích hợp, cho phép các cơ quan tiếp nhận, xử lý, trả lời ý kiến một cách đồng bộ, nhanh chóng, minh bạch.

Đại biểu Lê Nhật Thành thảo luận tại tổ. Ảnh: Hồ Như Ý

Còn về về Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, đại biểu Quốc hội Lê Nhật Thành (Đoàn Hà Nội) nhấn mạnh sự cần thiết ban hành Luật nhằm kịp thời quán triệt và thể chế hóa Kết luận số 158-KL/TƯ, ngày 26-5-2025 của Bộ Chính trị; hoàn thiện đồng bộ hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách, tạo lập môi trường phát triển công nghiệp an ninh, đáp ứng yêu cầu cấp bách của tình hình thực tiễn.

Về một số nội dung cụ thể, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu thêm khái niệm "Quỹ đầu tư phát triển công nghiệp an ninh" tại khoản 1a, Điều 22 cho rõ hơn, bao quát nhu cầu thực tiễn, bám sát tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị nhằm xây dựng công nghiệp an ninh; đồng thời, nghiên cứu chỉnh sửa khái niệm Quỹ công nghiệp quốc phòng tại khoản 1 Điều 22 cho thống nhất.

Đại biểu Lê Nhật Thành cũng nhất trí bổ sung khoản 7 Điều 79 quy định trách nhiệm của Bộ Công an thành lập Hội đồng quản lý phát triển công nghiệp an ninh để dẫn dắt, định hướng, điều phối toàn diện hoạt động của tổ hợp công nghiệp an ninh quốc gia, quản lý Quỹ đầu tư phát triển công nghiệp an ninh và giúp Bộ trưởng Bộ Công an chỉ đạo các nhiệm vụ xây dựng, phát triển công nghiệp an ninh.

Đồng thời, đại biểu đề nghị nghiên cứu làm rõ vị trí, chức năng, nhiệm vụ của “Hội đồng quản lý phát triển công nghiệp an ninh” hoặc giao Bộ trưởng Bộ Công an quy định; đề nghị phân định rõ trách nhiệm của “Cơ quan chuyên trách về công nghiệp an ninh” (tại khoản 6 Điều 79 Luật hiện hành) và “Hội đồng quản lý phát triển công nghiệp an ninh” (tại khoản 7 Điều 79 mới bổ sung).

Minh Thúy