Làm ruộng dưới trời nắng, người đàn ông đột ngột rơi vào hôn mê

PGS.TS.BS Nguyễn Văn Chi, khoa Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết vừa tiếp nhận và điều trị cho một bệnh nhân nam, trên 40 tuổi, bị sốc nhiệt vì làm việc dưới nhiệt độ cao trong thời gian dài.

Khi đang làm việc trên cánh đồng, bệnh nhân đột ngột rơi vào tình trạng mệt lả, sốt cao, đau đầu, buồn nôn, choáng váng. Khi được đưa đến khoa Cấp cứu A9, bệnh nhân đã bị hôn mê, không tiếp xúc được, sốt trên 41 độ C, mất nước nghiêm trọng. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị sốc nhiệt do làm việc dưới nhiệt độ cao trong thời gian dài.

Ngay sau đó, bệnh nhân được bóp bóng qua mask, đặt ống nội khí quản để bảo vệ đường thở, hạ sốt, truyền dịch, chụp CT não và làm các xét nghiệm đánh giá. Kết quả cho thấy bệnh nhân có tổn thương phù não và các đánh giá xét nghiệm phát hiện rất nhiều rối loạn trong cơ thể.

Với nỗ lực của các y bác sĩ và gia đình, bệnh nhân đã được cứu sống nhưng không tránh khỏi các di chứng về ý thức và vận động.

PGS.TS.BS Nguyễn Văn Chi (bên trái) thăm khám cho bệnh nhân tại khoa Cấp cứu A9. Ảnh: BVCC.

Bác sĩ Chi cho biết cơ thể có cơ chế điều hòa để giữ thân nhiệt ở mức cân bằng, quanh 37 độ C. Khi thân nhiệt tăng lên, cơ thể sẽ thực hiện các cơ chế để điều tiết như thở nhanh, giãn mạch dưới da, toát mồ hôi, ức chế quá trình sinh nhiệt trong cơ thể...

Tuy nhiên, ở trong môi trường nắng nóng kéo dài, cơ chế đó sẽ không còn hiệu quả, làm ảnh hưởng đến chức năng của các cơ quan quan trọng như não, tim, phổi, thận. Thậm chí, gây rối loạn các hoạt động chuyển hóa trong cơ thể, dẫn đến hôn mê, co giật.

Các bác sĩ cho biết bệnh nhân sốc nhiệt có biểu hiện ban đầu như mặt đỏ bừng, da khô nóng, mệt lả, nôn mửa, đau đầu... Khi phát hiện nạn nhân bị sốc nhiệt hoặc say nắng, việc cần làm đầu tiên là phải sơ cứu bằng cách nhanh chóng chuyển bệnh nhân ra khỏi khu vực nắng nóng, đưa vào nơi râm mát, cởi bớt quần áo, dùng các biện pháp hạ nhiệt bằng quạt, lau khăn ẩm, nước mát toàn thân.

Nếu bệnh nhân tỉnh, cho uống nước mát để bù nước, cố gắng hạ thân nhiệt, nhanh chóng gọi cấp cứu 115 hoặc bố trí phương tiện phù hợp để đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất.

Các bác sĩ khuyến cáo những người phải làm việc ngoài trời như nông dân, công nhân xây dựng... cố gắng tránh thời điểm từ 11h-15h (thời điểm cường độ nắng nóng cao nhất). Họ cần có các biện pháp bảo vệ cơ thể như mặc quần áo bảo hộ lao động chống nắng, che chắn, khi làm việc ngoài trời. Đặc biệt, người dân cần lưu ý uống đủ nước để phòng mất nước.

Nếu phải lưu thông trên đường, cần đội mũ nón, che ô, mặc đồ chống nắng. Người lao động làm việc ngoài trời có đầy đủ phương tiện dụng cụ chống nắng thì sau một khoảng thời gian phải vào chỗ mát tạm nghỉ 10-15 phút để cơ thể hạ nhiệt và bổ sung thêm nước. Một người nên uống từ 2,5 -3 lít nước/ngày trong những ngày nắng nóng.

Tại sao bạn đổ mồ hôi nhiều hơn người khác? Tình trạng tăng tiết mồ hôi, tiêu thụ caffeine, hút thuốc lá... có thể là nguyên nhân khiến bạn đổ mồ hôi nhiều hơn mức cần thiết so với người khác.

Phương Mai