Lần đầu công bố Báo cáo kinh tế tiểu vùng trục cao tốc phía Đông
Báo cáo hướng đến cung cấp những thông tin hữu ích để hỗ trợ tiểu vùng trục cao tốc phía Đông tiếp tục chuyển mình thành một trung tâm kinh tế tăng trưởng bền vững và phát triển cao.
Ngày 12-12, tại Quảng Ninh, Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phối hợp với Ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Ban Quản lý Khu kinh tế Quảng Ninh tổ chức Diễn đàn Khu công nghiệp trục cao tốc phía đông năm thứ hai liên tiếp với chủ đề “Liên kết, thúc đẩy chuỗi cung ứng sản xuất thông minh”.
Phát biểu khai mạc, Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công cho biết tại diễn đàn, lần đầu tiên VCCI công bố “Báo cáo kinh tế tiểu vùng Trục cao tốc phía Đông”. Báo cáo này cung cấp phân tích toàn diện về tình hình kinh tế, môi trường kinh doanh, cơ sở hạ tầng, và các nỗ lực phát triển bền vững của khu vực tiểu vùng trục cao tốc phía Đông (VEHEC) gồm Hưng Yên, Hải Dương, Hải Phòng, Quảng Ninh.
Trình bày Báo cáo kinh tế tiểu vùng trục cao tốc phía Đông năm 2024, ông Phan Tuấn Ngọc- chuyên gia kinh tế Đại học Fulbright Việt Nam cho biết tốc độ tăng trưởng kinh tế 4 tỉnh trục cao tốc phía Đông vượt trội trong cả nước nhờ nỗ lực cải cách hành chính và môi trường kinh doanh.
Theo ông Ngọc, những năm qua, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu có nhiều biến động song với thế mạnh, 4 tỉnh tiểu vùng trục cao tốc phía Đông (VEHEC) duy trì tăng trưởng ấn tượng, cao hơn mức trung bình cả nước. Đặc biệt, Hải Phòng và Quảng Ninh đạt tăng trưởng ở mức cao từ 11%-12%.
Trong cả nước, tốc độ cải thiện năng suất lao động của khu vực VEHEC cũng được duy trì ở mức cao (trên 10%) trong suốt giai đoạn 2019-2022, thậm chí mức tăng này còn được duy trì qua cả giai đoạn đầy khó khăn của đại dịch COVID-19. Mức tăng cao này một phần nhờ vào lực lượng lao động đã qua đào tạo ở khu vực VEHEC cao hơn so với trung bình cả nước.
Trong bảng xếp hạng PCI, 4 địa phương VEHEC đều nằm trong số 30 tỉnh, thành có điểm PCI cao nhất năm 2023.
Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, khảo sát PCI 2023 với 710 doanh nghiệp từ 4 thành viên VEHEC cho thấy hơn một nửa doanh nghiệp gặp khó khăn trong vay vốn ngân hàng, vượt qua cả thách thức tìm kiếm khách hàng.
Ngoài ra, doanh nghiệp gặp thách thức do biến động thị trường và hậu quả COVID-19; các thay đổi đột ngột về chính sách và quy định gây khó khăn cho doanh nghiệp; thủ tục hành chính cũng là một thách thức đáng kể.
Cùng với những thách thức hiện hữu trên là thách thức về chuyển đổi xanh - xu hướng mới trên toàn cầu và tại Việt Nam. Trong khi đó, chính quyền địa phương dù rất nỗ lực nhưng còn gặp khó khăn trong việc điều chỉnh động lực doanh nghiệp và xây dựng các chính sách phù hợp. Việc thúc đẩy sản xuất bền vững cần sự hỗ trợ mạnh mẽ từ trung ương, không chỉ về quy định mà còn trong việc phối hợp các nguồn lực và thông tin.
Qua phân tích báo cáo, để phát huy tiềm năng tăng trưởng trong tương lai, ông Phan Tuấn Ngọc đề xuất 3 nội dung với các tỉnh, thành khu vực VEHEC.
Đầu tiên, cần cải thiện năng lực địa phương. Các địa phương cần tiếp cận cải thiện chỉ số PGI như với PCI; nghiên cứu kỹ các chỉ số PGI, trao đổi với các tỉnh dẫn đầu và nhóm nghiên cứu PGI; xác định các chỉ số thành phần cần cải thiện và xây dựng kế hoạch hành động chi tiết.
Cùng với đó, tận dụng hỗ trợ từ trung ương và quốc tế. Chính phủ và các tổ chức quốc tế cần cung cấp tài chính, kỹ thuật giúp địa phương khắc phục hạn chế về nguồn lực, năng lực thực hiện chuyển đổi xanh hiệu quả hơn.
Nội dung còn lại là thúc đẩy vai trò của thị trường. Người tiêu dùng cần được tuyên truyền để nâng cao nhận thức về sản phẩm thân thiện môi trường, từ đó tạo động lực thị trường mạnh mẽ cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh; khuyến khích doanh nghiệp chuyển đổi xanh bằng cách tạo điều kiện tiếp cận thị trường có tiêu chuẩn môi trường cao hơn.
Tại diễn đàn, lãnh đạo các tỉnh, thành trong VEHEC và các chuyên gia đã cùng thảo luận, phân tích, đưa ra các kiến nghị để cùng liên kết, thúc đẩy chuỗi cung ứng sản xuất thông minh trong khu vực VEHEC.
Cách đây hơn 2 năm, tháng 7-2022, Thỏa thuận Kết nối Kinh tế Trục Cao tốc Phía Đông (VEHEC) đã được ký kết giữa VCCI và 4 địa phương gồm Quảng Ninh, Hải Phòng, Hải Dương, Hưng Yên.
Đây là một mô hình kết nối tiểu vùng đầu tiên, hướng đến thiết lập một cơ chế phối hợp nhằm tối ưu hóa các nguồn lực, khai thác thế mạnh của từng tỉnh, và tăng cường hợp tác liên tỉnh trong khu vực VEHEC, qua đó tối đa hóa khả năng kinh tế của khu vực.