Lần đầu tiên trình Quốc hội Nghị quyết về tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc

Ảnh minh họa

Thừa ủy quyền Chính phủ, đại diện cơ quan soạn thảo - Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, cho biết, Nghị quyết về tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ nếu ra đời sẽ có ý nghĩa quan trọng đối với lực lượng đặc biệt này.

Đây sẽ khung pháp lý chính thức về tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ để triển khai lực lượng tham gia theo đúng đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Đồng thời, sự ra đời của dự thảo Nghị quyết nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, chỉ huy, điều hành, thực hiện nhiệm vụ; đảm bảo hợp lý chế độ chính sách; chuẩn hóa quy trình, thủ tục pháp lý trong việc chuẩn bị lực lượng, phương tiện, triển khai, điều chỉnh, rút lực lượng và xử lý những vấn đề phát sinh tại địa bàn.

Đại tướng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh, hoạt động gìn giữ hòa bình LHQ ra đời từ năm 1948, là một cơ chế đặc biệt được thành lập dưới hình thức các phái bộ nhằm giúp tạo điều kiện chấm dứt xung đột và gìn giữ hòa bình, thông qua việc triển khai các lực lượng do các nước thành viên đóng góp đặt dưới sự chỉ huy của LHQ.

Bộ trưởng Quốc phòng - Đại tướng Ngô Xuân Lịch trình dự thảo Nghị quyết về tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình LHQ. Ảnh: Quochoi.vn

Với ý nghĩa quan trọng này, Việt Nam trong những năm gần đây đã nỗ lực cử lực lượng tham gia hoạt động. Từ năm 2014 đến nay, Việt Nam đã cử 172 lượt cán bộ, nhân viên thuộc Bộ Quốc phòng đi làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc tại các Phái bộ Cộng hòa Trung Phi, Nam Sudan và Cục Hoạt động hòa bình tại Trụ sở LHQ.

Hiện nay, Chính phủ đang chỉ đạo Bộ Quốc phòng chuẩn bị triển khai lực lượng công binh thuộc Quân đội nhân dân Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình LHQ với quân số khoảng 320 người.

"Lực lượng tham gia của Việt Nam đã và đang hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được Đảng, Nhà nước, Nhân dân ghi nhận, đồng tình ủng hộ và LHQ cùng cộng đồng quốc tế đánh giá cao. Về tài chính, với nguồn tiền bồi hoàn của Liên hợp quốc (hơn 4,8 triệu đôla Mỹ) và sự hỗ trợ của quốc tế (hơn 20 triệu đôla Mỹ) đã góp phần giảm đáng kể ngân sách Nhà nước đầu tư cho việc tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình LHQ của Việt Nam", Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh.

Tham gia hiệu quả vào lực lượng gìn giữ hòa bình LHQ, song theo Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch, công việc của đội ngũ này hiện nay chưa được thể chế hóa bằng các văn bản pháp luật của Quốc hội để cụ thể hóa quan điểm, chủ trương của Đảng về lĩnh vực này.

Bên cạnh đó, trong quá trình triển khai tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ đã và đang phát sinh nhiều vướng mắc, bất cập, nhất là về cơ sở pháp lý: Cơ chế xây dựng lực lượng, thẩm quyền, quy trình triển khai lực lượng, công tác quản lý Nhà nước, bảo đảm nguồn lực, chế độ, chính sách đối với việc tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ.

Chính vì vậy, việc xây dựng, ban hành Nghị quyết của Quốc hội về tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ, theo Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch sẽ quán triệt quan điểm của Đảng về đẩy mạnh rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật để phù hợp với thông lệ quốc tế, các điều ước và thỏa thuận quốc tế mà Việt Nam là thành viên "Từ các lý do nêu trên, việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội về tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ là phù hợp và cần thiết", Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh.

Cũng trong chiều nay, một số ĐBQH đã tham gia đóng góp ý kiến về dự thảo Nghị quyết nhằm hoàn thiện hơn các nội dung được soạn thảo. Các ý kiến cơ bản tán thành với nội dung của Nghị quyết, hồ sơ dự án được chuẩn bị đầy đủ.

Thẩm tra dự thảo Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Võ Trọng Việt cho biết, văn bản đã cụ thể hóa được đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, phù hợp với Hiến pháp và bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, tương thích với điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Võ Trọng Việt đánh giá nội dung dự thảo Nghị quyết phù hợp với đường lối, chính sách của Đảng. Ảnh: Quochoi.vn

Có ý kiến đề nghị rà soát nội dung dự thảo Nghị quyết cho thống nhất với các quy định có liên quan của Hiến pháp, quy định của một số luật thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh, các điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia để tránh mâu thuẫn, chồng chéo; nghiên cứu lồng ghép yêu cầu bình đẳng giới cho phù hợp với đặc thù nhiệm vụ ở nước ngoài.

"Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho rằng, nội dung dự thảo Nghị quyết cơ bản phù hợp với đường lối, chính sách của Đảng, quy định của Hiến pháp, bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, nhưng đề nghị Cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát các quy định có liên quan để quy định chặt chẽ, thống nhất, đúng quan điểm của Đảng và Nhà nước về quốc phòng, an ninh, đối ngoại và bảo đảm tính khả thi", ông Võ Trọng Việt đề nghị.

Dự thảo Nghị quyết về tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình LHQ gồm 6 chương, 17 điều, với các nội dung cơ bản:

- Chương I. Quy định chung: Phạm vi điều chỉnh; đối tượng áp dụng; nguyên tắc, hình thức và lĩnh vực tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc; xử lý vi phạm, khiếu nại.

- Chương II. Lực lượng tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc: Quy định các vấn đề: Xây dựng lực lượng; trang phục, trang bị, phương tiện, vũ khí.

- Chương III. Thẩm quyền, quy trình triển khai lực lượng tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.

- Chương IV. Kinh phí bảo đảm và chế độ, chính sách.

- Chương V. Quản lý nhà nước: Quy định nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương liên quan.

- Chương VI. Điều khoản thi hành.

Nhật Lam