Lần đầu Việt Nam trúng cử Chủ tịch Hội nghị các quốc gia thành viên UNCLOS
Việt Nam được bầu làm Chủ tịch Hội nghị các quốc gia thành viên Công ước Luật biển lần thứ 35 (SPLOS 35).
Ngày 23/6 tại Trụ sở Liên Hợp Quốc tại New York, Mỹ khai mạc Hội nghị các quốc gia thành viên Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS) lần thứ 35 (SPLOS 35) với sự tham dự của 170 quốc gia thành viên, các nước quan sát viên, Trưởng các cơ quan thành lập theo Công ước và các tổ chức quốc tế liên quan.
Thứ trưởng thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ, Trưởng đoàn Việt Nam đã được các quốc gia thành viên Công ước đồng thuận bầu vào vị trí Chủ tịch SPLOS 35.
Toàn cảnh Hội nghị SPLOS 35. Ảnh: BNG
Phát biểu sau khi trúng cử, Thứ trưởng Nguyễn Minh Vũ nhấn mạnh những tiến triển tích trong thực thi UNCLOS và quản trị biển, đại dương toàn cầu thời gian qua, đặc biệt là thành công của Hội nghị Đại dương của Liên Hợp Quốc lần thứ 3 (UNOC 3) tại Nice, Pháp (6/2025) và các nỗ lực thúc đẩy Hiệp định về bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học tại vùng biển ngoài vùng quyền tài phán quốc gia (BBNJ) sớm có hiệu lực.
Biển, đại dương đang đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng như ô nhiễm môi trường biển, tác động của biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh học, cạn kiệt tài nguyên. Chủ tịch hội nghị kêu gọi các nước đề cao chủ nghĩa đa phương, tham gia thảo luận với tinh thần hợp tác và xây dựng, tích cực đề xuất biện pháp nhằm thúc đẩy thực thi UNCLOS, tăng cường hiệu quả hoạt động của các cơ quan thành lập theo Công ước.
Qua đó củng cố vai trò, sức sống của Công ước - bản “Hiến chương của Đại dương” trong duy trì trật tự trên biển, bảo tồn và sử dụng bền vững các nguồn lợi biển, góp phần duy trì, củng cố hòa bình, ổn định và phát triển bền vững trên toàn cầu.
Phát biểu đại diện cho Tổng thư ký tại hội nghị, bà Elinor Hammarskjöld - Phó Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc phụ trách Pháp lý khẳng định 43 năm sau khi được thông qua, UNCLOS tiếp tục là khuôn khổ pháp lý điều chỉnh mọi hoạt động trên biển và đại dương.
Giá trị phổ quát và tính toàn vẹn của Công ước tiếp tục được khẳng định mạnh mẽ tại các diễn đàn, cơ chế liên quan trong khuôn khổ Liên Hợp Quốc thời gian qua, bao gồm UNOC 3, Tiến trình tham vấn mở của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc về biển và đại dương (ICP) và Ủy ban trù bị cho việc Hiệp định BBNJ có hiệu lực...
Việc Việt Nam lần đầu tiên đảm nhiệm vị trí Chủ tịch Hội nghị thường niên quan trọng nhất về thực thi UNCLOS phản ảnh sự tin tưởng, tín nhiệm cao của các nước đối với năng lực điều hành, dẫn dắt của Việt Nam trong các tiến trình và cơ chế đa phương trong khuôn khổ Liên Hợp Quốc.
Đồng thời cũng cho thấy sự ghi nhận, đánh giá cao của cộng đồng quốc tế về vai trò, đóng góp của nước ta vào các nỗ lực chung thúc đẩy thực thi Công ước và quản trị đại dương toàn cầu.
Đây cũng là thành quả trong việc thực hiện chủ trương chủ động, tích cực đảm nhận các trọng trách lãnh đạo, điều hành, dẫn dắt tại các tổ chức, diễn đàn quốc tế theo tinh thần Nghị quyết số 59 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới, Kết luận số 125 của Ban Bí thư về tiếp tục đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương đến năm 2030...
SPLOS là Hội nghị thường niên của các quốc gia thành viên Công ước Luật biển năm 1982. Tại hội nghị, các quốc gia thành viên UNCLOS cũng như các nước quan sát viên trình bày lập trường, quan điểm và chia sẻ thông tin về các vấn đề liên quan đến thực thi UNCLOS, đánh giá kết quả hoạt động của các cơ quan thành lập theo Công ước trong năm qua, góp phần định hướng cho các phát triển mới trong lĩnh vực luật biển và quản lý, khai thác đại dương trong thời gian tới.
Trong những năm qua, Việt Nam luôn tích cực tham dự, phát biểu và đóng góp xây dựng tại Hội nghị với chủ trương nhất quán tôn trọng, thực thi đầy đủ UNCLOS.
Chủ tịch hội nghị có trách nhiệm chủ trì, điều hành thảo luận các phiên họp toàn thể; quyết định các vấn đề về thủ tục và tổ chức phiên họp của hội nghị trên cơ sở tham vấn với Ban Điều hành; đồng thời thông qua quyết định về hành chính, ngân sách và hoạt động của các cơ quan được thành lập theo UNCLOS.
Chủ tịch hội nghị đóng vai trò trung tâm trong bảo đảm hội nghị diễn ra hiệu quả, trật tự, đúng quy tắc, thủ tục.
Trong các vấn đề phức tạp, có ý kiến khác nhau, Chủ tịch có vai trò quan trọng định hướng thảo luận, khuyến khích tham vấn và đàm phán giữa các nước để tìm tiếng nói chung. Nhiệm kỳ của Chủ tịch kéo dài 1 năm từ ngày khai mạc hội nghị cho đến thời điểm bàn giao vị trí này tại hội nghị tiếp theo.
