'Làn sóng bạc' quét qua Trung Quốc: Thêm 100 triệu người già trong thập kỷ tới
Trung Quốc sẽ có dân số già tương đương với tất cả các nước phát triển gộp lại vào năm 2030, theo dự báo của chuyên gia.
Già hóa dân số của Trung Quốc sẽ tăng tốc trong thập kỷ tới, trong đó số người trên độ tuổi 60 sẽ tăng thêm 10 triệu mỗi năm, từ đó gây sức ép với quỹ hưu trí Nhà nước, các cơ sở chăm sóc người già và dịch vụ y tế.
Tốc độ gia tăng như vậy dự kiến sẽ đưa số lượng người cao tuổi lên con số 520 triệu vào năm 2050, chiếm 37,8% tổng dân số, theo Phó chủ tịch ĐH Renmin Trung Quốc, Du Peng.
Theo dữ liệu chính thức, Trung Quốc có 209,78 triệu người trên 65 tuổi trong năm ngoái, chiếm 14,9% tổng dân số, từ mức 200 triệu trong năm 2021.
“Thập kỷ tới tính từ thời điểm hiện tại là bước ngoặt quan trọng nhất đối với Trung Quốc để ứng phó với tình trạng già hóa dân số”, ông Du nói trong một cuộc phỏng vấn với Tencent Finance hồi tuần trước.
Chính quyền Bắc Kinh đã nhận thức rõ về những thách thức nhân khẩu học, bao gồm tỷ lệ sinh đẻ thấp và quá trình già hóa nhanh chóng. Trong tháng 5, họ tuyên bố về kế hoạch “phát triển chất lượng cao” dành cho người dân trong nước, tuy nhiên, vẫn chưa có những biện pháp cụ thể được đưa ra.
Trung Quốc đang phải đối diện nhiều thách thức để lấy lại động lực tăng trưởng kinh tế, với lợi thế dân số đang biến mất – khi lực lượng lao động lớn và cả hai đầu của đường cong nhân khẩu học đều nhỏ hơn nhiều – và áp lực lương hưu ngày càng tăng càng làm phức tạp thêm các nỗ lực phục hồi.
Lương hưu lần đầu tiên vượt qua hỗ trợ gia đình để trở thành nguồn thu nhập tài chính chính cho dân số cao tuổi của Trung Quốc vào năm 2020, mà Phó chủ tịch ĐH Renmin coi là một “tín hiệu tích cực”.
Dân số trên 65 tuổi của Trung Quốc, tính theo triệu người (Ảnh: Cục Thống kê Quốc gia)
Đầu năm 2022, Trung Quốc xác nhận rằng họ sẽ dần dần tăng tuổi nghỉ hưu bắt buộc – 60 đối với nam, 55 đối với nữ nhân viên văn phòng; và 50 đối với nữ công nhân – trong những năm tới, mặc dù Bắc Kinh chưa đưa ra thời gian cụ thể.
Quỹ hưu trí công nhân đô thị, được coi là “xương sống” của hệ thống lương hưu Nhà nước, trước đó được dự đoán sẽ cạn tiền vào năm 2035 do suy giảm lực lượng lao động sẵn có, trong khi khoảng trống giữa đóng góp và chi tiêu tăng lên.
Trung Quốc sẽ có dân số già tương đương với tất cả các nước phát triển gộp lại vào năm 2030, theo Phó chủ tịch ĐH Renmin - Du Peng.
Ủy ban Y tế Quốc gia ước tính rằng Trung Quốc sẽ có 402 triệu người ở độ tuổi trên 60 vào năm 2040.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) trong tháng 10 năm ngoái đã công bố rằng, đến năm 2030, cứ 6 người trên thế giới thì có 1 người ở độ tuổi trên 60, với 2,1 tỉ người trên toàn thế giới ở độ tuổi trên 60 vào năm 2050.
Năm ngoái, 29,1% dân số Nhật Bản ở độ tuổi trên 65, con số này ở Mỹ và Hàn Quốc là 17%, ở Ấn Độ là 7%, theo dữ liệu của Ngân hàng Thế giới (WB).
Bởi vậy, ông Du Peng cho rằng, Trung Quốc cần phải thúc đẩy nhanh việc tích hợp bảo hiểm hưu trí tư nhân, tăng tầm bao phủ của dịch vụ y tế và hoàn thiện các kế hoạch chăm sóc người lớn tuổi.
Tính đến cuối năm 2021, Trung Quốc chỉ có khoảng 5,04 triệu giường chăm sóc dành cho người già, Bộ Nội vụ cho biết, trong khi 40 triệu người lớn tuổi chia sẻ các khoản trợ cấp có tổng trị giá 53,1 tỉ NDT (7,3 tỉ USD) của Chính phủ.
Trung Quốc cũng cần thiết lập một hệ thống hưu trí linh hoạt, bắt đầu với những ngành nghề đang có nhu cầu cao, như giáo viên và bác sĩ.
Người già cũng có thể giúp giải quyết tình trạng dân số trẻ đang thu hẹp của Trung Quốc bằng cách tạo nên những cộng đồng kết hợp người già với trẻ nhỏ, cung cấp sự hỗ trợ cho thế hệ trẻ đang nuôi con, ông Du nói.
Năm ngoái, dân số Trung Quốc đã giảm lần đầu tiên trong 6 thập kỷ, với tỷ lệ sinh đẻ toàn quốc trong năm 2022 giảm xuống mức thấp kỷ lục./.