Lan tỏa hiệu ứng áo dài bằng điện ảnh

Cảnh trong phim tài liệu “The Long Dress”.

Một bộ phim, nhiều hành trình

Sinh ra và lớn lên tại Hà Nội, Hân Lê hiện đang sống và làm việc tại London, Anh. Cô tốt nghiệp thạc sĩ nghệ thuật chuyên ngành Sản xuất phim điện ảnh tại Goldsmiths, University of London. Với kinh nghiệm tham gia nhiều dự án phim tài liệu uy tín trên toàn cầu, cô từng làm việc trực tiếp với nhiều nhân vật nổi tiếng như cựu Thủ tướng Anh Tony Blair, cựu Ngoại trưởng Mỹ Condoleezza Rice… “Lý lịch” ấy đã khiến cho dự án phim tài liệu mang tên "The Long Dress" (Áo dài) của Hân Lê được công chúng chú ý ngay từ khi khởi động vào tháng 7-2024.

Bộ phim là hành trình cùng khám phá, trải nghiệm tình yêu với áo dài của 3 nhà thiết kế trẻ đến từ Mỹ, Anh và Việt Nam. Câu chuyện của mỗi nhân vật đều hết sức thú vị, đầy cảm hứng. Chẳng hạn với Thái Nguyễn, người xem sẽ hiểu được cách anh từ một chàng trai quê Tiền Giang trở thành một nhà thiết kế thời trang nổi tiếng tại Mỹ, là chuyên gia thời trang trong loạt chương trình "Say I Do" trên Netflix. Các thiết kế của anh đã xuất hiện trên thảm đỏ của nhiều sự kiện lớn như lễ trao giải Oscar, Grammy, Met Gala và trên các tạp chí thời trang uy tín như Vogue Italia, Vanity Fair và New Beauty. Thông qua những thiết kế của mình, Thái Nguyễn đã thể hiện một nỗ lực không ngừng để quảng bá văn hóa Việt Nam tại Mỹ, trong đó có dự án búp bê áo dài nhằm quảng bá di sản văn hóa Việt cho thế hệ trẻ.

Còn với Anna Hoàng, đó là câu chuyện đầy năng lượng của nhà thiết kế gốc Việt được sinh ra trên đất Anh, người đã tham gia và khởi xướng nhiều hoạt động xã hội, điển hình là việc cùng bạn bè sáng lập dự án Love Collection - một thương hiệu áo dài với cảm hứng thiết kế đến từ văn hóa hai đất nước. Năm 2023, khi ở tuổi 13, Anna Hoàng đã vinh dự được trình diễn bộ sưu tập áo dài "Sắc màu Việt - Anh" tại Tuần lễ Thời trang House of iKons Fashion Week London, thu hút sự quan tâm của các nhà thiết kế và tạp chí thời trang tại Anh. Năm 2024, cô tiếp tục giới thiệu bộ sưu tập "Tết Việt" gồm 26 mẫu thiết kế cho người lớn và trẻ em.

Với những hình ảnh ban đầu được tiết lộ, bộ phim không chỉ tôn vinh vẻ đẹp truyền thống của áo dài mà còn khám phá cách người Việt trên khắp thế giới gìn giữ và phát huy giá trị của trang phục này, kết nối các thế hệ và cộng đồng người Việt toàn cầu. Hân Lê chia sẻ rằng cô cảm thấy có một sự gắn kết đặc biệt với chiếc áo dài từ khi còn nhỏ, được sinh ra và lớn lên tại Việt Nam. Vì vậy, cô muốn chia sẻ câu chuyện về áo dài với thế giới, về những nét đẹp và sự thanh lịch của áo dài, về sự kiên cường, sự chuyển mình của người phụ nữ Việt Nam qua từng thời kỳ lịch sử và về hành trình sáng tạo của người trẻ với áo dài. "The Long Dress" dự kiến ra mắt công chúng vào tháng 7-2025.

Cảm hứng của điện ảnh

Bộ phim "The Long Dress" là một minh chứng tiếp theo cho thấy áo dài, trang phục truyền thống của Việt Nam, không chỉ là biểu tượng văn hóa mà còn là nguồn cảm hứng cho nhiều tác phẩm điện ảnh.

Ở dòng phim điện ảnh, có thể kể tới “Áo lụa Hà Đông” của đạo diễn Lưu Huỳnh. Ra mắt năm 2006, bộ phim kể về cuộc sống của một gia đình nghèo ở miền Trung trong chiến tranh. Chiếc áo dài trắng trong phim trở thành biểu tượng của tình yêu và hy sinh. Phim giành giải thưởng do khán giả bình chọn tại Liên hoan phim quốc tế Busan năm 2006.

Hay bộ phim “Cô Ba Sài Gòn” ra mắt năm 2017, do Trần Bửu Lộc và Kay Nguyễn đạo diễn. Lấy bối cảnh Sài Gòn năm 1969, bộ phim kể về gia đình Thanh Nữ, nổi tiếng với chín thế hệ may áo dài truyền thống. Tuy nhiên, Như Ý, người kế thừa sự nghiệp gia đình lại không hứng thú với áo dài mà ưa chuộng thời trang phương Tây. Một sự kiện kỳ lạ xảy ra khi cô thử một chiếc áo dài đặc biệt và bị đưa đến năm 2017. Tại đây, cô đối mặt với sự thay đổi của thời trang và nhận ra giá trị thực sự của áo dài truyền thống. "Cô Ba Sài Gòn" không chỉ là một bộ phim giải trí mà còn là lời tri ân đến áo dài Việt Nam, thể hiện sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại trong văn hóa Việt.

Poster phim “Cô Ba Sài Gòn”.

Ở dòng phim tài liệu, cũng có khá nhiều tác phẩm làm về đề tài này, chẳng hạn bộ phim “Phong vị Tết - Áo dài hồn Việt” cho người xem ngược dòng lịch sử, khám phá sự phát triển của áo dài qua các thời kỳ và vai trò của nó trong đời sống người Việt. Phim “Áo dài - Bản sắc văn hóa Việt" phản ánh lịch sử thăng trầm, công năng và giá trị thẩm mỹ của áo dài, nhằm tôn vinh trang phục truyền thống này… Những bộ phim này đều hướng đến nhấn mạnh vai trò của áo dài trong việc thể hiện bản sắc văn hóa và tinh thần dân tộc, hiện vẫn được đông đảo khán giả tìm xem trên YouTube.

Là người tham gia điều phối sản xuất phim "The Long Dress" - anh Jake Goldman chia sẻ: “Việt Nam có rất nhiều điều thú vị, những câu chuyện về văn hóa, thời trang và thật tuyệt vời nếu chúng ta chia sẻ điều đó nhiều hơn trên điện ảnh và đến với công chúng”.

Những năm gần đây, có thể nói áo dài đã thực sự trở thành một phần quen thuộc trong đời sống và là một lĩnh vực rất sôi động của thời trang trong nước với vô vàn hoạt động tôn vinh tà áo dài. Nhưng để lan tỏa về áo dài Việt Nam nhiều hơn nữa, rất cần sự chắp cánh của nhiều loại hình nghệ thuật, trong đó có điện ảnh, như Hân Lê mong muốn: “Mình tưởng tượng sẽ có nhiều người làm nữa, và chúng ta có một trăm, một nghìn bộ phim về áo dài chẳng hạn thì hiệu ứng về áo dài sẽ là ở toàn cầu”.

An Định