Lan tỏa nếp sống mới, xây dựng cộng đồng văn minh

Việc làm nhỏ tạo diện mạo mới

Những năm gần đây, phong trào xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh được phát động và triển khai mạnh mẽ tại phường Mường Lay, với mục tiêu xây dựng đô thị du lịch xanh, hấp dẫn trên lòng hồ. Nhiều năm qua việc xây dựng đô thị văn minh được Mường Lay triển khai theo hướng gần dân, dễ làm và ai cũng có thể tham gia. Kế hoạch số 928/KH-UBND mới đây về phong trào trồng hoa với chủ đề “Sắc hoa bên dòng Đà giang” đã thu hút sự hưởng ứng tích cực của cơ quan, tổ dân phố và từng gia đình.

Mường Lay đang xây dựng hình ảnh ấn tượng về một đô thị bên lòng hồ.

Nhiều tuyến đường trọng điểm được chọn làm điểm nhấn, như đường Khoàng Văn Tấm xây dựng mô hình “tuyến hoa kiểu mẫu”, trục đôi Võ Nguyên Giáp, Quảng trường Chi Luông, khu bến thuyền, đầu cầu Cơ khí - Nậm Cản, công viên cây xanh gần chợ Nậm Cản và khu vực xã Sá Tổng (cũ). Từng mét dải phân cách, vỉa hè, chân tường rào dần được phủ kín bởi sắc hoa cúc vạn thọ, dạ yến thảo, hoa giấy, hoa ban.

Người dân phường Mường Lay tham gia dọn dẹp vệ sinh môi trường.

Những buổi chiều cuối tuần đến Mường Lay dễ dàng bắt gặp hình ảnh các nhóm phụ nữ, thanh niên, người cao tuổi cùng nhau dọn dẹp, nhổ cỏ, chăm sóc vườn hoa dọc tuyến đường, khu dân cư. Việc chăm sóc đường hoa, vệ sinh môi trường không chỉ ở khu trung tâm, các tổ dân phố xa hơn cũng hưởng ứng. Nhiều hộ gia đình mở rộng vườn, cải tạo đất khô cằn để trồng hoa hay cây xanh tạo bóng mát. Không gian đô thị như được khoác lên màu áo mới rực rỡ sắc màu.

Nếu Mường Lay khởi sắc từ những tuyến phố hoa, thì tại xã Mường Nhé ghi nhân sự đổi thay từ tinh thần tự quản và đồng thuận. Toàn xã Mường Nhé hiện có hơn 24.000 nhân khẩu, thuộc nhiều dân tộc, như: Hà Nhì, Mông, Thái, Si La. Trước đây, việc triển khai công trình dân sinh thường gặp vướng mắc vì địa hình phức tạp, dân cư phân tán. Sau nhiều năm triển khai công tác tuyên truyền, vận động nhân dân hưởng ứng các phong trào xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, đến nay nhận thức người dân cơ bản đã cải thiện rõ rệt.

Người uy tín xã Mường Nhé phát huy vai trò trong vận động nhân dân xây dựng đời sống mới.

Mỗi công trình, phần việc được triển khai đều thực hiện theo nguyên tắc “dân bàn - dân làm - dân giám sát”. Người dân được tham gia ý kiến và cũng chính họ được hưởng lợi từ quyết định của mình. Bà Phạm Thị Hà, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Mường Nhé cho biết: Trong 5 năm gần đây, hàng loạt công trình (cầu dân sinh, kênh mương thủy lợi, nhà văn hóa thôn bản...) được triển khai với sự tham gia tích cực, rộng rãi của người dân, với quan điểm ai có sức góp sức, ai có vật liệu góp vật liệu, ai có máy xúc, máy cày hỗ trợ thì mang tới giúp. Có những công trình chỉ mất một nửa thời gian so với dự kiến, tiết kiệm hàng chục triệu đồng. Đáng nói hơn, công trình trở thành “tài sản chung” và được giữ gìn lâu dài vì người dân cảm thấy mình là chủ.

Mường Nhé hiện duy trì hơn 10 mô hình tự quản phù hợp đặc thù xã biên giới. Mô hình “Tổ liên gia tự quản về an ninh trật tự” giúp giảm tình trạng tranh chấp, mâu thuẫn trong nhân dân. Mô hình “Tuyến đường sáng - xanh - sạch - đẹp” tạo nguồn cảm hứng chỉnh trang từng ngõ bản. Với mô hình “Nhà sạch - cổng đẹp - vườn xanh” giúp người dân thay đổi thói quen chăn nuôi dưới gầm sàn, di dời chuồng trại xa nhà. Thực hiện mô hình “Xã không ma túy” đưa quy định vào hương ước và được giám sát chặt chẽ; mô hình “3 không” (không di cư trái phép, không xuất cảnh trái phép, không kết hôn trái pháp luật) nhận được sự đồng thuận, nhất là từ các già làng, trưởng dòng họ.

Diện mạo nông thôn mới hiện diện tại nhiều bản, làng.

Đoàn kết xây dựng cộng đồng văn minh

Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở Điện Biên đã và đang trở thành động lực quan trọng góp phần tạo chuyển biến rõ nét trong đời sống cộng đồng. Từ xây dựng nếp sống văn minh, củng cố tình đoàn kết ở khu dân cư đến chỉnh trang cảnh quan, gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc, phong trào đã khẳng định vai trò chủ thể của nhân dân trong việc vun đắp môi trường văn hóa lành mạnh, tiến bộ và bền vững.

Qua 5 năm thực hiện chiến lược phát triển văn hóa, đến nay toàn tỉnh có 900/1.446 thôn bản có nhà văn hóa, 45/45 xã, phường xây dựng điểm sinh hoạt cộng đồng và tủ sách pháp luật, tạo điều kiện để người dân hưởng thụ và sáng tạo văn hóa; 1.240 đội văn nghệ hoạt động tại thôn, bản, tổ dân phố và trường học, tạo không khí vui tươi, đoàn kết cộng đồng, giữ gìn bản sắc văn hóa các dân tộc. Đáng chú ý, 100% chức sắc, chức việc tôn giáo ký cam kết tham gia phong trào; nhiều cơ sở tôn giáo trở thành điểm sáng trong bảo vệ môi trường, an sinh xã hội, thể hiện rõ tinh thần “tốt đời, đẹp đạo”.

Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” được triển khai gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, tạo khí thế thi đua từ đô thị đến nông thôn, từ đồng bằng đến vùng biên giới. Các cấp MTTQ trong tỉnh đã phát huy vai trò nòng cốt, tổ chức trên 9.000 hội nghị tuyên truyền; vận động nhân dân hiến trên 224.000m2 đất; đóng góp gần 70.000 ngày công lao động, trị giá hơn 9,2 tỷ đồng. Trong đó, ghi nhận nhiều khu dân cư tiêu biểu, đóng góp tích cực, như nhân dân xã Thanh Xương (cũ) hiến trên 13.000m2 đất làm đường nông thôn.

Nhân dân xã Thanh Nưa tham gia cải tạo môi trường nông thôn mới.

Đến nay, Điện Biên có 26 trên 115 xã (trước khi sáp nhập) đạt chuẩn nông thôn mới, đạt tỷ lệ 22,6%, vượt mục tiêu Thủ tướng Chính phủ giao; có 5 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 2 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Các mô hình tự quản được mở rộng với 14 loại mô hình về an ninh trật tự tại 100% khu dân cư; 13 loại mô hình bảo vệ môi trường tại hơn 1.120 khu dân cư; 12 loại mô hình thực hiện nếp sống văn minh tại 370 khu dân cư. Một số mô hình như “Bản làng bình yên”, “Gia đình, dòng họ, khu dân cư không ma túy”, “Di dời chuồng trại xa nhà”, “Trồng rừng bảo vệ nguồn nước” được triển khai ở nhiều thôn, bản, khu dân cư góp phần ổn định xã hội.

Từ những hành động gần gũi và thiết thực, phong trào đã thực sự đi vào cuộc sống. Cảnh quan thay đổi, nếp sống văn minh hình thành, cộng đồng gắn kết. Những kết quả đạt được cho thấy phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở Điện Biên không chỉ dừng lại ở khẩu hiệu. Sức mạnh đoàn kết đã trở thành giá trị cốt lõi, là nền tảng để phát triển kinh tế - xã hội, giữ gìn bản sắc và xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh.

Hà Linh