Lan tỏa văn hóa Nhật Bản: Từ tinh thần giáo dục đến trải nghiệm đời sống
Không chỉ hiện diện qua các sản phẩm đại chúng như phim hoạt hình hay truyện tranh, văn hóa Nhật Bản đang ngày càng gần gũi hơn với đời sống người Việt thông qua các hoạt động trải nghiệm, triển lãm và tương tác đa thế hệ. Từ những trò chơi truyền thống đến triết lý sống tinh tế, Nhật Bản để lại dấu ấn đặc biệt, nhất là trong giới trẻ Việt Nam.
Gần gũi và giáo dục
Dịp Quốc tế Thiếu nhi năm nay, khuôn viên Tổng Lãnh sự quán Nhật Bản tại TP Hồ Chí Minh dường như đông vui, rộn ràng hơn hẳn bởi sự kiện giao lưu văn hóa, thu hút hơn 60 em nhỏ và phụ huynh cùng tham gia. Sau buổi chiếu phim hoạt hình Doraemon, các em được hướng dẫn trải nghiệm chuỗi hoạt động mang đậm tính giáo dục như xếp giấy origami, tô màu và chơi kendama - một trò chơi truyền thống đòi hỏi sự kiên trì và khéo léo.

Các bạn nhỏ say mê với nghệ thuật xếp giấy origami.
“Kendama tưởng đơn giản nhưng giúp trẻ học cách tập trung, giữ bình tĩnh và rèn luyện khả năng phối hợp tay - mắt. Đây là những giá trị rất đặc trưng trong giáo dục Nhật”, anh Nguyễn Minh Tuấn, đại diện CLB Kendama TP Hồ Chí Minh cho biết.
Không chỉ trẻ em, nhiều phụ huynh cũng bày tỏ sự quan tâm đến chiều sâu giáo dục mà văn hóa Nhật mang lại. Chị Vỹ Khuê (quận Tân Bình) đưa con gái đến tham gia sự kiện, nhận xét: “Tôi thấy con học được tính tự lập, sự tỉ mỉ và kỷ luật thông qua những trò chơi tưởng chừng rất giản dị”.

Anh Nguyễn Minh Tuấn, đại diện CLB Kendama TP Hồ Chí Minh hướng dẫn cho các bạn nhỏ.
Nghệ thuật Nhật Bản từ lâu đã nổi tiếng với sự tinh tế và chú trọng đến từng chi tiết. Những hoạt động như gấp giấy origami hay giữ thăng bằng trong Kendama đều phản ánh triết lý “mono no aware” - biết trân trọng những điều giản đơn và từng khoảnh khắc trong cuộc sống. Điều này khiến các trải nghiệm văn hóa không chỉ mang tính giải trí mà còn có giá trị nuôi dưỡng tinh thần cho trẻ em Việt Nam.
Kết nối văn hóa và thế hệ
Cùng thời điểm, tại trung tâm thương mại Landmark 81, một triển lãm văn hóa Nhật Bản với chủ đề xoay quanh các nhân vật hoạt hình và mô hình truyền thống đang thu hút hàng nghìn lượt khách tham quan, đặc biệt là các gia đình trẻ. Sự kiện kéo dài đến hết ngày 1/6 với nhiều hoạt động tương tác như tô màu, chụp ảnh cùng Doraemon, tìm hiểu về văn hóa lễ nghi và nghệ thuật Nhật qua các khu trưng bày.

Tổng Lãnh sự ONO Masuo cùng các bạn sinh viên trước buổi chiếu phim Doraemon.
“Tôi từng đọc truyện tranh Nhật từ nhỏ, nay đưa con đến triển lãm, thấy con cũng hứng thú với những nhân vật như Doraemon, hai mẹ con chung sở thích, tôi thấy rất xúc động”, chị Mai Hương (quận Bình Thạnh) chia sẻ.
Văn hóa Nhật lan tỏa tại Việt Nam không chỉ nhờ yếu tố thị giác hay sự phổ biến của phim ảnh, mà còn nhờ những giá trị tinh thần gần gũi với người Việt: đề cao tình cảm gia đình, sự nỗ lực cá nhân, tinh thần kỷ luật và lòng biết ơn. Chính những điểm chung này giúp văn hóa Nhật dễ dàng được tiếp nhận và duy trì sức sống trong cộng đồng Việt.

Triển lãm nhân dịp 45 năm phát sóng phim Doraemon tại Trung tâm thương mại Landmark 81.
Không dừng lại ở hoạt động thiếu nhi, văn hóa Nhật còn hiện diện trong nhiều khía cạnh đời sống hiện đại: từ ẩm thực, thời trang Harajuku, mỹ thuật đương đại đến triết lý sống Wabi-Sabi, vẻ đẹp trong sự bất toàn. Giới trẻ Việt ngày nay không chỉ tiêu dùng sản phẩm Nhật, mà còn chủ động tìm hiểu, học hỏi và thực hành các giá trị văn hóa này trong cuộc sống hàng ngày.
Anh Đắc Thịnh, kiến trúc sư, đưa con gái tham dự sự kiện văn hóa tại lãnh sự quán, chia sẻ: “Tôi thấy văn hóa Nhật không áp đặt mà âm thầm ảnh hưởng bằng sự sâu sắc. Con gái tôi rất thích truyện tranh và phim hoạt hình Nhật vì chúng nhẹ nhàng, nhân văn và có tính định hướng cao”.

Không gian trải nghiệm văn hóa Nhật Bản của các em nhỏ đến từ TP Hồ Chí Minh và các tỉnh thành lân cận.
Sự lan tỏa văn hóa Nhật tại Việt Nam là kết quả của quá trình giao lưu bền bỉ, không chỉ thông qua kinh tế hay giáo dục, mà cả bằng các hoạt động văn hóa cộng đồng. Những sự kiện trải nghiệm như vừa qua không chỉ mang lại sân chơi bổ ích cho trẻ em mà còn trở thành điểm kết nối giữa các thế hệ trong gia đình, góp phần bồi đắp nền tảng văn hóa đô thị bền vững và cởi mở.
Không rầm rộ hay áp đảo, văn hóa Nhật Bản đang khẳng định vị thế tại Việt Nam bằng chính sự tinh tế, gần gũi và giá trị giáo dục lâu dài. Từ một buổi gấp giấy cho trẻ nhỏ đến một triển lãm cho cả gia đình, các hoạt động giao lưu văn hóa Nhật - Việt đang góp phần hình thành thế hệ công dân toàn cầu: yêu cái đẹp, sống có chiều sâu và sẵn sàng đối thoại với các giá trị khác biệt.