Lan tỏa việc sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả

Toàn cảnh hội nghị (Ảnh: Việt Thắng)

Ngày 18/7, Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị tập huấn truyền thông trong lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cho hơn 50 phóng viên, biên tập viên đến từ các cơ quan thông tấn, báo chí khu vực miền Bắc. Sự kiện nằm trong khuôn khổ Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019–2030 (VNEEP 3).

Phát biểu tại Hội nghị, ông Đặng Hải Dũng, Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, Bộ Công Thương nhấn mạnh, năm 2025 đánh dấu mốc quan trọng chúng ta đã đi được nửa chặng đường thực hiện Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019–2030 (VNEEP 3). Đây là chương trình được Chính phủ chỉ đạo quyết liệt, với mục tiêu rất rõ ràng: tiết kiệm ít nhất 7–10% tổng tiêu thụ năng lượng toàn quốc đến năm 2030, qua đó góp phần giảm phát thải khí nhà kính, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Việt Nam đã tái khẳng định cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 tại Hội nghị COP 26 và tái khẳng định tại COP 27 và COP 28. Cam kết đó không chỉ là trách nhiệm quốc tế mà còn là động lực để chúng ta đổi mới căn bản phương thức phát triển, hướng đến nền kinh tế xanh, tuần hoàn, ít phát thải carbon.

Theo ông Dũng, trong hành trình đó, tiết kiệm năng lượng và tiết kiệm điện là giải pháp thiết thực, hiệu quả nhất, không chỉ trước mắt mà còn lâu dài, để giảm áp lực cung ứng năng lượng, giảm chi phí cho doanh nghiệp, người dân và bảo vệ môi trường.

Theo khảo sát của Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019-2030 cho thấy tiềm năng tiết kiệm năng lượng của nước ta còn rất lớn, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghiệp là lĩnh vực chiếm trên 50% tổng tiêu thụ năng lượng quốc gia, tiềm năng tiết kiệm năng lượng có thể đạt 20-30%.

Hiện nay, cả nước có trên 3.000 cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm, với tổng mức tiêu thụ điện trên 80 tỷ kWh/năm. Nếu chỉ tính riêng các doanh nghiệp này cùng chung tay thực hiện tiết kiệm ít nhất 2% lượng điện tiêu thụ/năm thì trung bình chúng ta sẽ tiết kiệm khoảng 1,6 tỷ kWh/năm, tương đương tiết kiệm hơn 3.200 tỷ đồng tiền điện; và nếu tất cả hơn 30 triệu khách hàng sử dụng điện cùng thực hành tiết kiệm điện thì hiệu quả đem lại là cực kỳ to lớn.

Ông Dũng cho hay, ngày 18/6 vừa qua, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, Luật sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để hoàn thiện chính sách, thúc đẩy mạnh mẽ các giải pháp tiết kiệm, quản lý nhu cầu điện, phát triển công nghệ xanh và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực năng lượng.

“Những thông tin chính xác, kịp thời, gần gũi và có chiều sâu về sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả chính là “chìa khóa” để lan tỏa nhận thức, khơi dậy trách nhiệm cộng đồng và thúc đẩy thay đổi hành vi trong toàn xã hội”, ông Dũng nói và đánh giá cao sự đồng hành của Báo Công Thương trong triển khai thực hiện chương trình VNEEP 3, sự đồng hành của lãnh đạo, chuyên gia đến từ Hội Nhà báo Việt Nam, Hội sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, Trường Đại học Điện lực, Tập đoàn Điện lực Việt Nam.

Ông Dũng cũng tin tưởng, với sự góp sức nhiệt huyết của các phóng viên, biên tập viên, những “cầu nối” thông tin quan trọng thì việc truyền thông về sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả sẽ ngày càng lan tỏa mạnh mẽ, thiết thực hơn.

Theo TS. Trần Bá Dung, nguyên Trưởng Ban Nghiệp vụ, Hội Nhà báo Việt Nam, báo chí là kênh phản biện, giám sát, kêu gọi các cá nhân, tổ chức và Chính phủ hành động nhằm sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả thông qua các bài viết điều tra, ý kiến chuyên gia, người dân hoặc các chiến dịch truyền thông lớn. Bên cạnh đó, cùng với việc sử dụng các kênh truyền thông đa dạng, báo chí truyền tải thông điệp một cách đa chiều, phù hợp với từng đối tượng cụ thể như doanh nghiệp, Chính phủ, người tiêu dùng để truyền tải thông điệp về sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả một cách toàn diện và tiếp cận nhiều đối tượng nhất.

TS. Dương Trung Kiên, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Điện lực (Bộ Công Thương) nói rằng, việc tiết kiệm năng lượng cho doanh nghiệp sẽ giúp giảm chi phí sản xuất từ việc cắt giảm chi phí năng lượng và các chi phí khác, nâng cao công suất và chất lượng sản phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh trên trường quốc tế, cải thiện môi trường làm việc để nâng cao sức khỏe và sự an toàn cho nhân viên, tạo được uy tín và hình ảnh tốt của doanh nghiệp trên thị trường nhờ cải thiện các vấn đề về môi trường, góp phần giảm phát thải khí nhà kính.

Bà Lê Thị Thúy Lan, Trưởng ban Môi trường và Phát triển bền vững, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) nêu rằng, chúng ta đang đứng trước thời khắc bản lề của chuyển đổi năng lượng, khi thách thức về an ninh năng lượng, biến đổi khí hậu và phát triển bền vững đặt ra yêu cầu cấp bách đối với từng quốc gia, từng ngành và từng người dân. Trong bối cảnh ấy, tiết kiệm điện không chỉ là giải pháp kỹ thuật mà là điểm khởi đầu cho một cuộc chuyển mình toàn diện về nhận thức và mô hình phát triển.

Bà Lan bày tỏ, tiết kiệm điện là mệnh lệnh của thời đại. Đồng thời đánh giá các chương trình tiêu biểu như “Gia đình Tiết kiệm điện”, “Tiết kiệm điện học đường”, “Tiết kiệm điện công sở” cũng thu hút hàng trăm nghìn gia đình, học sinh và công chức tham gia, góp phần lan tỏa ý thức sử dụng năng lượng hiệu quả trong cộng đồng.

“Những kết quả bước đầu không chỉ phản ánh con số tích cực, mà còn cho thấy sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức xã hội. Người dân ngày càng hiểu rằng tiết kiệm điện là quyền lợi thiết thực, là trách nhiệm công dân và là hành động yêu nước thầm lặng. Mỗi kWh tiết kiệm hôm nay là góp phần bảo vệ nguồn lực quốc gia, giữ gìn hành tinh xanh và khẳng định cam kết phát triển bền vững”, bà Lan nói và cho rằng, tiết kiệm điện hôm nay không chỉ là tối ưu chi phí mà là câu trả lời của chúng ta trước những thách thức toàn cầu về năng lượng, môi trường và phát triển bền vững.

Việt Thắng