Làng nghề với vai trò quảng bá văn hóa - du lịch Việt tại Hội chợ Mùa Thu 2025

Tại Hội chợ Mùa Thu lần thứ nhất – năm 2025, du khách không chỉ được tận mắt xem các nghệ nhân làm gốm, nặn tò he, dệt thổ cẩm... mà còn được trực tiếp làm nên những sản phẩm thủ công độc đáo. Các hoạt động trưng bày và trải nghiệm sản phẩm thủ công của làng nghề góp phần lan tỏa bản sắc văn hóa, thu hút khách du lịch quan tâm và tìm hiểu các điếm đến.

Nghệ nhân Phùng Quang Đăng trình diễn tạo hình gốm tại gian trưng bày Gốm sứ Bát Tràng.

Giữa dòng người tấp nập đi lại trong hội chợ, ông Nguyễn Văn Sử, nghệ nhân chế tác sừng, làng nghề Thụy Ứng, Hà Nội vừa cần mẫn tỉa răng lược rồi mài nhẵn vừa giới thiệu cho các du khách công đoạn làm ra một chiếc lược sừng. Mỗi nhát giũa, mỗi đường mài không chỉ đòi hỏi sự khéo léo và kiên nhẫn mà còn kết tinh tâm huyết của người thợ. Chia sẻ cảm nhận khi tham gia hội chợ năm nay, ông Nguyễn Văn Sử, nghệ nhân chế tác sừng, làng nghề Thụy Ứng, Hà Nội cho biết: “Tôi rất vinh dự được tham gia lễ hội mùa thu lớn nhất từ trước đến nay. Trong đợt này, chúng tôi muốn giới thiệu cho du khách đến tham quan hội chợ triển lãm được biết những sản phẩm độc đáo của chúng tôi. Ngoài ra, chúng tôi có những chương trình hướng dẫn, trải nghiệm để làm ra những sản phẩm từ lược sừng, vòng trang sức cho đến các dụng cụ chăm sóc sức khỏe và dùng mát xa, để du khách đến triển lãm lần này được biết thêm đến làng nghề lược sừng Thụy Ứng của chúng tôi”.

Chăm chú xem nghệ nhân chế tác, bạn trẻ Nguyễn Minh An, ở phường Vĩnh Tuy, Hà Nội chia sẻ: “Lần đầu tiên trực tiếp xem công đoạn làm lược sừng, em không nghĩ lại khó và mất nhiều thời gian đến vậy nhưng nghệ nhân rất kiên trì. Từ chiếc sừng bò này còn làm ra cả bông tai, đồ trang sức rất đẹp. Thụy Ứng cách trung tâm Hà Nội khá xa nhưng em nghĩ ngày gần nhất sẽ cùng nhóm bạn qua làng chơi và tìm hiểu các sản phẩm ở đây”.

Nghệ nhân Phùng Quang Đăng trình diễn tạo hình gốm tại gian trưng bày Gốm sứ Bát Tràng.

Là điểm nhấn đặc sắc của Hội chợ Mùa Thu lần thứ nhất 2025, tại phân khu “Tinh Hoa Thu Hà Nội”, bên cạnh gian trưng bày sản phẩm thủ công mỹ nghệ từ sừng, còn có rất nhiều gian trưng bày sản phẩm đến từ nhiều làng nghề như: gốm Bát Tràng, Tò he (Xuân La), Cốm Làng Vòng, làng nghề làm quạt giấy… Quy tụ khoảng 30 nghệ nhân và thợ giỏi, không gian “Tinh Hoa Thu Hà Nội” mang đến những màn trình diễn tinh tế, thu hút ánh nhìn của du khách.

Theo ông Nguyễn Ánh Dương, Phó Giám đốc Sở Công Thương thành phố Hà Nội, hội chợ là cơ hội lan tỏa văn hóa bản địa cũng như thúc đẩy phát triển du lịch tại các làng nghề: “Hà Nội chúng tôi nhận thức, đây là cơ hội quảng bá giới thiệu các sản phẩm về làng nghề, về du lịch, về môi trường đầu tư, đây cũng là cơ hội để nhân dân của thủ đô được tham dự, được thụ hưởng được tham quan trải nghiệm và mua sắm một trong những hội chợ lớn nhất của chúng ta từ trước đến nay. Tôi cũng chia sẻ tinh hoa thu Hà Nội có lẽ là một điểm đến rất hấp dẫn. Hà Nội có 1.350 làng nghề, các bạn đến sẽ thấy những sản phẩm vô cùng đặc trưng và tiêu biểu, có những sản phẩm lần đầu tiên sẽ được giới thiệu hội chợ lần này. Về hình thức giới thiệu, trưng bày, quảng bá có cả trình diễn, thao diễn của các nghệ nhân đặc biệt nhất của Thủ đô. Nhân dân đến tham dự cũng sẽ được trải nghiệm trực tiếp tham gia”.

Các nghệ nhân người Dao Tiền hướng dẫn du khách in sáp ong trên vải tại gian trưng bày tỉnh Cao Bằng.

Không chỉ đắm chìm trong sắc thu ở không gian “Tinh Hoa Thu Hà Nội”, du khách còn được tìm hiểu bản sắc văn hóa, tập quán của người dân tại nhiều tỉnh thành trên cả nước. Dừng chân tại gian trưng bày tỉnh Cao Bằng, du khách được nghe hát then, đàn tính, được bà con Dao Tiền hướng dẫn vẽ hoa văn từ sáp ong trên vải.

Tại hội chợ, nghệ nhân Bàn Thị Liên, điểm du lịch cộng đồng xóm Hoài Khao, tỉnh Cao Bằng cho biết: “Đến với hội chợ hôm nay, tôi mang sản phẩm thủ công của người dân tộc Dao Tiền giới thiệu với du khách. Xóm chúng tôi hiện nay có 35 hộ dân, 100 % là người Dao Tiền đang duy trì nét văn hóa truyền thống của người dao. Chúng tôi mang sản phẩm đến cho khách trải nghiệm in hoa văn sáp ong, thêu hoa văn trên vải của người Dao Tiền. Tôi muốn du khách biết đến điểm du lịch xóm Hoài Khao nhiều hơn và đến để trải nghiệm thêm nhiều nét văn hóa bản sắc dân tộc của người Dao chúng tôi. Nếu khách đến với địa phương sẽ được trải nghiệm các hoạt động của người Dao. Đó là trải nghiệm in hoa văn sáp ong, bắt cá ruộng, đi thăm hang ong và lễ cấp sắc của người Dao Tiền”.

Trình diễn di sản hát then - đàn tính tại gian hàng tỉnh Cao Bằng.

Tiếp nối hành trình khám phá bản sắc Việt qua các làng nghề, du khách không thể bỏ lỡ không gian trưng bày sản phẩm thủ công của tỉnh Quảng Ngãi, nơi người dân vừa được trải nghiệm dệt thổ cẩm trên khung cửi, tìm hiểu hoa văn trên các sản phẩm thổ cẩm làng Teng, vừa thưởng thức tiếng đàn Tơ Rưng, đàn Đá…

Thông tin về sản phẩm thổ cẩm Làng Teng, chị Phạm Thị Y Hòa, thôn làng Teng, xã Ba Động, tỉnh Quảng Ngãi cho biết: “Ngôi làng của tôi hiện tại là ngôi làng duy nhất của tỉnh Quảng Ngãi còn giữ gìn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của dân tộc Hrê. Vào năm 2019, nghề dệt thổ cẩm của dân tộc Hrê ở thôn làng Teng đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Nhờ đó mà sau này các sản phẩm đã được duy trì và phát triển, trong đó có 3 sản phẩm của Thổ Cẩm Hrê được công nhận là Ocop 4 sao. Đó là khăn quàng cổ, cà vạt và túi xách thổ cẩm, bộ váy áo được công nhận là Ocop 3 sao. Làng mình có rất nhiều địa điểm du lịch đang thu hút được mọi người tới tham quan và kết nối với những điểm du lịch đó, mình có thể kích cầu du lịch phát triển làng nghề của mình. Để mọi người có thêm thu nhập, từ đó là duy trì và phát triển được hơn nghề dệt thổ cẩm của quê hương mình”.

Chị Phạm Thị Y Hòa, thôn làng Teng giới thiệu với du khách quy trình dệt thổ cẩm của làng Teng, tỉnh Quảng Ngãi.

Khẳng định vai trò quan trọng của làng nghề trong việc bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể và phát triển du lịch văn hóa sinh thái tại địa phương, ông Nguyễn Tấn Thương, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Quảng Ngãi cho rằng: “Đối với công tác quảng bá du lịch, Thổ Cẩm Làng Teng nắm vai trò như một biểu tượng văn hóa đặc sắc, vừa thu hút du khách đến trải nghiệm tìm hiểu, vừa góp phần giới thiệu hình ảnh Quảng Ngãi Là điểm đến của những giá trị văn hóa nguyên bản, chân thực và giàu bản sắc. Ngoài ra, nghề dệt thổ cẩm Làng Teng còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế du lịch cộng đồng, mở ra sinh kế bền vững cho người dân địa phương. Tỉnh Quảng Ngãi định hướng xây dựng làng Teng trở thành một trong những điểm du lịch văn hóa du lịch cộng đồng hấp dẫn, kết nối với các tour tuyến du lịch miền núi phía tây, thu hút du khách đến tham quan, trải nghiệm và tìm hiểu đời sống văn hóa của đồng bào Hrê tại tỉnh Quảng Ngãi, qua đó tạo động lực mới cho phát triển du lịch văn hóa sinh thái, đồng thời bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể của tỉnh”.

Nghệ nhân A Huyền hướng dẫn các bạn nhỏ chơi đàn Tơ Rưng tại gian trưng bày của tỉnh Quảng Ngãi.

Từ sản phẩm thủ công truyền thống đến câu chuyện phát triển du lịch, Hội chợ Mùa Thu lần thứ nhất 2025 cho thấy một bức tranh sống động của kinh tế Việt Nam thời kỳ hội nhập: truyền thống và hiện đại cùng song hành, công nghệ và bàn tay người thợ cùng tạo ra giá trị mới. Không chỉ là điểm hẹn thương mại thường niên, Hội chợ còn là nơi hội tụ những câu chuyện đẹp về nỗ lực gìn giữ, sáng tạo và phát triển của các doanh nghiệp, hợp tác xã, làng nghề Việt Nam.

Khu vực giới thiệu của Bản làng du lịch Thái Hải, tỉnh Thái Nguyên.

Thủy Tiên/VOV1