Làng tăm hương duy nhất còn lại ở Hà Nội hối hả trước Tết

Tết Nguyên đán cận kề, xóm nhỏ vẫn tất bật ngày đêm hoàn thiện sản phẩm, phục vụ nhu cầu khách hàng những ngày đầu năm mới. Có thể nói, thay vì trang trí đủ loại vật dụng, cây cối đón năm mới thì ở xã Quảng Phú Cầu chỉ cần thấy đỏ tăm hương là thấy Tết. Con đường làng nhỏ hẹp nổi bật gam màu đỏ của những bó hương.

Tăm hương được coi như là một sản phẩm mang sắc thái tín ngưỡng, tâm linh. Do đó, để làm ra được thành phẩm đòi hỏi người thợ phải tỉ mỉ, trau chuốt ở từng công đoạn và bỏ ra nhiều công sức từ chọn vầu, chẻ vầu đến vót tăm, nhuộm chân hương, se hương, phơi khô và đóng gói.

Để làm ra được cây hương, người thợ phải chẻ thô các bó vầu, tận dụng mọi không gian để phơi vầu, từ con đường làng đến cánh đồng, hoặc thậm chí ở ngay nghĩa trang của thôn.

Sau đó, những bó vầu được chẻ nhỏ theo kích cỡ của tăm hương.

Để góp phần giúp bó hương trở nên đẹp và đều hơn, vai trò của người thợ trong phân loại, sắp xếp lại thành những bó nhỏ để chuyển đi nhuộm chân hương không kém phần quan trọng. Không chỉ phải thao tác nhanh mà phải tập trung cao độ để phân loại sản phẩm được chính xác.

Những người làm công việc chẻ vầu được trả 200.000 đồng/ngày công.

“Cánh đồng” bạt ngàn những bó tăm hương. Theo người dân nơi đây, màu sắc chủ đạo khi nhuộm tăm hương là màu đỏ. Bên cạnh đó, họ vẫn sử dụng thêm chút sắc hồng.

Bó tăm hương được phơi dọc quanh đường làng. Sắc đỏ của tăm hương nổi bật trên nền xanh cây cỏ ven ao cùng với nhịp lao động tạo nên khung cảnh hữu tình tại một thôn xóm làng nghề truyền thống.

Lúc phơi, bó tăm hương xòe ra như những đóa mâm xôi đỏ. Còn khi đã “chín” nắng, người thợ thu bó hương trở về ngay thẳng.

Để buộc bó tăm hương, người thợ phải dùng đến sức chân giữ, ép và kéo dây. Công đoạn này thường do nam giới đảm nhận.

Trước đây, nghề làm tăm hương chỉ là nghề phụ song với nhu cầu thị trường ngày càng phát triển, tăm hương không chỉ sản xuất cung cấp nội địa mà còn xuất khẩu nước ngoài như Ấn Độ, Trung Quốc và một số quốc gia khác. Nhưng gần đây, lượng tăm hương xuất khẩu bị chững lại khiến cuộc sống người dân trở nên khó khăn hơn trước.

Dù năng suất có giảm so với ngày trước nhưng hình ảnh những bó hương tăm đỏ rực ở những con xóm nhỏ đã trở thành những điều bình dị, gần gũi đối với người dân nơi đây qua nhiều thế hệ.

Hà Đặng