Lãnh đạo châu Á đầu tiên gặp ông Trump ở Nhà Trắng

Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định rất mong đợi cuộc gặp với Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba tại Nhà Trắng. Ảnh: Reuters.

"Họ sẽ đến để nói chuyện với tôi và tôi rất mong đợi điều đó", Tổng thống Mỹ Donald Trump nói với báo giới tại Phòng Bầu dục hôm 31/1.

Cuộc gặp dự kiến diễn ra vào ngày 7/2. Báo Asahi Shimbun của Nhật Bản đưa tin các nhà lãnh đạo của hai đồng minh lâu năm sẽ thảo luận về việc tăng cường hợp tác kinh tế và an ninh.

Thủ tướng Ishiba, người nhậm chức vào tháng 10/2024, chỉ hơn một tháng trước khi ông Trump tái đắc cử, rất muốn xây dựng mối quan hệ cá nhân vào đầu nhiệm kỳ thứ hai của tổng thống Mỹ và làm sâu sắc thêm liên minh quan trọng của Nhật Bản với Mỹ trong bối cảnh hai bên cùng chia sẻ những mối quan ngại chung, theo nguồn thạo tin.

Nhà lãnh đạo Nhật Bản có kế hoạch nêu bật cách thức các công ty Nhật Bản tạo ra việc làm tại Mỹ và tăng ngân sách quốc phòng của nước này, Reuters dẫn nguồn tin cho hay.

Người tiền nhiệm của Thủ tướng Ishiba - ông Shinzo Abe, người khởi xướng các cải cách quốc phòng quan trọng và bị ám sát vào năm 2022, đã có mối quan hệ tốt đẹp với ông Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên của nhà lãnh đạo Mỹ.

Các nhà phân tích cho biết Thủ tướng Ishiba sẽ muốn xây dựng mối quan hệ đó bất chấp những lo ngại về mối đe dọa áp thuế của Tổng thống Trump.

Các quan chức nắm rõ vấn đề này cho biết Nhật Bản đang cân nhắc hỗ trợ dự án đường ống dẫn khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) ở Alaska khi nước này tìm cách lấy lòng ông Trump và tránh các căng thẳng thương mại tiềm tàng.

Nhiều doanh nghiệp Nhật Bản nghi ngờ về tính khả thi của đường ống dài hơn 1.200 km mà ông Trump coi là chìa khóa cho sự thịnh vượng và an ninh của Mỹ này, xét đến tổng chi phí khí đốt so với các nguồn khác, nhưng các quan chức cho biết Nhật Bản sẵn sàng xem xét thỏa thuận nếu được yêu cầu.

Tokyo có thể có thêm các nhượng bộ khác, chẳng hạn như mua thêm khí đốt của Mỹ và tăng chi tiêu quốc phòng cũng như đầu tư sản xuất tại Mỹ, để giảm thặng dư thương mại song phương 56 tỷ USD và ngăn chặn mối đe dọa về thuế quan.

Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba nhậm chức vào tháng 10/2024, chỉ hơn một tháng trước khi ông Trump tái đắc cử tổng thống Mỹ. Ảnh: Reuters.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth, đã nói chuyện qua điện thoại với Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani hôm 30/1, trong đó liên minh Mỹ - Nhật Bản được đề cao là "nền tảng của hòa bình và an ninh ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương".

"Hai quan chức đã nhắc lại tầm quan trọng của việc tăng cường hợp tác quốc phòng để tăng cường răn đe và thúc đẩy tầm nhìn chung về một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở", tuyên bố của Lầu Năm Góc cho biết.

Ông Abe từng là nhà lãnh đạo nước ngoài đầu tiên có cuộc gặp thượng đỉnh với ông Trump sau chiến thắng của nhà lãnh đạo Mỹ trong cuộc bầu cử năm 2016, nhưng lần này người đứng đầu Nhật Bản đương nhiệm có phần "chậm chân" hơn khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu sẽ trở thành lãnh đạo nước ngoài đầu tiên gặp ông Trump tại Nhà Trắng trong nhiệm kỳ thứ hai.

Chuyên gia Nicholas Szechenyi, người đứng đầu chương trình Nhật Bản tại Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế của Washington, cho biết mục tiêu chính của Thủ tướng Ishiba là nhấn mạnh rằng Tokyo sẽ vẫn là đồng minh đáng tin cậy của Mỹ.

Ông đánh giá hội nghị thượng đỉnh sẽ có tác động chiến lược trong việc báo hiệu rằng các liên minh sẽ vẫn là trụ cột cơ bản trong chiến lược của Mỹ tại châu Á với mối quan hệ Mỹ - Nhật Bản là cốt lõi.

"Trường hợp của Thủ tướng Ishiba rất đơn giản: Nhật Bản là một đồng minh đang tăng cường đầu tư nhiều hơn vào quốc phòng của chính mình, thúc đẩy hợp tác an ninh với Mỹ và đầu tư vào nền kinh tế Mỹ", ông phân tích. Szechenyi cho biết chương trình nghị sự kinh tế có thể là trọng tâm.

"Một vài đề xuất cụ thể từ Thủ tướng Ishiba, có thể là về nhập khẩu năng lượng hoặc đầu tư mới vào sản xuất của Mỹ, có thể giúp ông thúc đẩy danh tiếng của Nhật Bản như một đối tác kinh tế và định hình hướng đi cho mối quan hệ hiệu quả giữa Mỹ và Nhật Bản dưới thời chính quyền Trump", vị chuyên gia cho biết.

Dương Lam