Lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện thắng lợi nhiệm vụ kiểm toán

Từ năm 2020-2024, KTNN đã kiến nghị xử lý tài chính 281.808 tỷ đồng. Ảnh minh họa

Xây dựng kế hoạch kiểm toán ngày càng khoa học

Xác định Kế hoạch kiểm toán (KHKT) là yếu tố quan trọng quyết định lớn đến chất lượng kiểm toán, Đảng ủy KTNN đã ban hành Nghị quyết yêu cầu các cấp ủy, tổ chức Đảng quyết tâm thực hiện hiệu quả, tạo chuyển biến sâu sắc, toàn diện. Theo đó, giai đoạn 2020-2025, KHKT hằng năm đã bám sát các định hướng lớn của Đảng, Nhà nước và các chuyên đề giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các vấn đề dư luận xã hội quan tâm, có rủi ro cao trong quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công; tăng cường các cuộc kiểm toán chuyên đề quy mô lớn, phạm vi rộng. Song song với đó, KTNN còn xây dựng và ban hành KHKT trung hạn 3 năm để định hướng cụ thể hơn cho việc xây dựng KHKT hằng năm. Đặc biệt, KTNN đã phối hợp chặt chẽ với Thanh tra Chính phủ để rà soát, tránh chồng chéo, trùng lắp; ban hành tiêu chí, nguyên tắc, chỉ đạo các đơn vị trực thuộc không kiểm toán những đầu mối, đơn vị đã được Thanh tra Chính phủ, Ủy ban Kiểm tra Trung ương thanh tra, kiểm tra.

Ngoài ra, với phương châm “gọn nhưng chất lượng”, KTNN đã thực hiện lồng ghép hợp lý các nhiệm vụ kiểm toán, giúp giảm đáng kể số lượng đoàn kiểm toán qua từng năm, giảm thiểu ảnh hưởng đến các đơn vị, như: Năm 2022 thực hiện 190 nhiệm vụ kiểm toán (245 đoàn); năm 2023 thực hiện 135 nhiệm vụ (174 đoàn); 2024 thực hiện 129 nhiệm vụ (166 đoàn); năm 2025 thực hiện 116 nhiệm vụ (156 đoàn).

Tổ chức thực hiện kiểm toán linh hoạt

Để định hướng hoạt động kiểm toán được tập trung, thống nhất trong toàn Ngành, hằng năm, Ban cán sự đảng, Đảng ủy, Tổng Kiểm toán nhà nước ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, chỉ thị, đề cương kiểm toán. KTNN cũng có văn bản đề nghị Chủ tịch Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố phối hợp trong việc yêu cầu, giao nhiệm vụ kiểm toán hằng năm cho các KTNN khu vực; phối hợp trao đổi thông tin trong kiểm toán báo cáo quyết ngân sách địa phương và sử dụng kết quả kiểm toán khi xem xét, phê chuẩn quyết toán ngân sách địa phương...

Ngoài ra, nhiều nhiệm vụ mới được KTNN triển khai bài bản, chất lượng, được Đại biểu Quốc hội đánh giá cao, như: Nhiệm vụ trình ý kiến về chủ trương đầu tư đối với các dự án quan trọng quốc gia; trình ý kiến về dự toán ngân sách nhà nước và phương án phân bổ ngân sách trung ương hằng năm.

Đặc biệt, công tác tổ chức kiểm toán được điều hành linh hoạt, thích ứng với những khó khăn, thách thức. Điều này thể hiện rõ qua việc KTNN chủ động điều chỉnh kế hoạch kiểm toán năm 2021 khi đại dịch Covid-19 bùng phát, năm 2024 khi cơn bão Yagi gây ảnh hưởng nặng nề đến nhiều địa phương và năm 2025 khi cả nước thực hiện việc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp...

Tổng hợp kết quả kiểm toán từ năm 2020-2024, KTNN đã kiến nghị xử lý tài chính 281.808 tỷ đồng; cung cấp cho Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan chức năng và đơn vị được kiểm toán nhiều kiến nghị có giá trị; đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu về thông tin phục vụ hoạt động giám sát, hoàn thiện pháp luật và phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước của Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp. Đồng thời với việc chỉ ra những hạn chế, bất cập trong quản lý, điều hành, sử dụng tài chính, tài sản công, KTNN đã kiến nghị hủy bỏ hoặc thay thế, sửa đổi, bổ sung, ban hành mới 1.048 văn bản nhằm bịt “lỗ hổng”, tránh thất thoát, lãng phí.

Đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng

Đặc biệt quan tâm đến công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Ban cán sự đảng đã phối hợp với Đảng ủy KTNN cụ thể hóa các nghị quyết, chỉ thị, kết luận, quy định thành chương trình, kế hoạch, chỉ thị, nghị quyết và ban hành nhiều văn bản triển khai thực hiện, tạo sự chuyển biến tích cực trong toàn Ngành. Lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị tập trung kiểm toán các lĩnh vực tiềm ẩn nguy cơ tham nhũng cao nhằm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời sai phạm.

Để nâng cao hiệu quả, Tổng Kiểm toán nhà nước cũng đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn; phối hợp ban hành thông tư liên tịch quy định về phối hợp giữa KTNN, cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát trong việc trao đổi, chuyển thông tin và kiến nghị xem xét, khởi tố vụ việc có dấu hiệu tội phạm được phát hiện thông qua hoạt động kiểm toán của KTNN. Kết quả, trong nhiệm kỳ, KTNN đã chuyển 17 vụ việc sang cơ quan Cảnh sát điều tra; cung cấp 1.851 hồ sơ, báo cáo, tài liệu cho cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Kiểm tra Trung ương… để phục vụ công tác điều tra, kiểm tra, giám sát. Năm 2023, KTNN đã thực hiện kiểm toán 2 vụ việc có dấu hiệu tham nhũng theo yêu cầu của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Công khai kết quả kiểm toán, thúc đẩy việc thực hiện kiến nghị

Việc công khai kết quả kiểm toán luôn được quan tâm chỉ đạo. Theo đó, trong nhiệm kỳ này, KTNN đã công khai danh sách đơn vị chưa thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán, số hóa toàn bộ các Báo cáo kiểm toán để cung cấp cho Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Ủy ban Kiểm tra Trung ương; công khai trên Website KTNN kết quả các cuộc kiểm toán có phát hiện lãng phí, cuộc kiểm toán đạt chất lượng vàng, được khen thưởng đột xuất, báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm, cũng như tổ chức các cuộc họp báo hằng năm để công khai kết quả kiểm toán. Đây cũng là nhiệm kỳ đầu tiên KTNN tham dự Phiên giải trình về việc thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán, qua đó làm rõ nguyên nhân và đề ra giải pháp. Vì vậy, tỷ lệ thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán trong nhiệm kỳ đạt 81%, cao hơn so với nhiệm kỳ trước (74,7%); nhiều kiến nghị kiểm toán tồn đọng được kiểm tra, đôn đốc và yêu cầu chỉ đạo thực hiện dứt điểm.

Tăng cường kiểm soát chất lượng kiểm toán

Trong nhiệm kỳ, Tổng Kiểm toán nhà nước đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng kiểm soát chất lượng kiểm toán (KSCLKT) như: Quy chế KSCLKT; hoàn thiện hệ thống các quy định về quy trình kiểm toán, hướng dẫn kiểm toán trong các lĩnh vực, hệ thống chuẩn mực KTNN, hồ sơ mẫu biểu kiểm toán...; hướng dẫn về chuyên môn nghiệp vụ, về tiêu chí, thang điểm đánh giá và tiêu chuẩn xếp loại chất lượng đoàn kiểm toán, tổ kiểm toán, thành viên đoàn kiểm toán và đẩy mạnh hiệu quả công tác thanh tra công vụ. Đồng thời, trong nhiệm kỳ đã giám sát (qua nhật ký điện tử) 100% các đoàn kiểm toán; kiểm soát trực tiếp nhiều đoàn kiểm toán, kiểm soát việc tổ chức thực hiện KSCLKT của nhiều lượt Kiểm toán trưởng; thực hiện nhiều cuộc thanh tra. Qua đó chỉ ra những tồn tại, bất cập, thực hiện các biện pháp để đơn vị, thủ trưởng đơn vị kịp thời chấn chỉnh, góp phần nâng cao chất lượng kiểm toán.

Nhiệm kỳ qua, với phương châm “Gọn nhưng chất lượng”, “An toàn - Uy tín”, KTNN tiếp tục khẳng định vai trò, vị thế trong hệ thống chính trị, là công cụ đắc lực của Đảng và Nhà nước trong kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công, góp phần siết chặt kỷ luật, kỷ cương, tăng cường trách nhiệm giải trình; phát hiện, ngăn chặn và kiến nghị kịp thời các hành vi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực./.

VỤ TỔNG HỢP (KTNN)