Lãnh đạo Nga – Ukraine nói gì về hòa đàm và ngừng bắn?
Trong bối cảnh hội nghị hòa bình quốc tế cho Ukraine tại Thụy Sĩ và Thế vận hội Olympic Paris cận kề, thế giới ngày một quan tâm hơn đến cơ hội hòa đàm giữa Nga và Ukraine, những nhà trung gian hòa giải tiềm năng hay những kỳ vọng vào một lệnh ngừng bắn để bắt đầu đối thoại.
Hôm qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết, trong chuyến thăm Trung Quốc, ông và Chủ tịch Tập Cận Bình đã đề cập đến cách thức giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraine, với những đề xuất bổ sung mới mà Nhà lãnh đạo Trung Quốc đưa ra mới đây trong chuyến thăm châu Âu. Tổng thống Nga khẳng định, Trung Quốc chân thành giải quyết vấn đề một cách hòa bình khi đưa ra nhiều lựa chọn khác nhau và hành xử linh hoạt, nghiêm túc.
Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) bắt tay Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc gặp ở Bắc Kinh, Trung Quốc ngày 16/5. Ảnh: Reuters
Ngược lại, Tổng thống Nga bác bỏ công thức hòa bình của Tổng thống Ukraine Zelenskiy, tuyên bố sẽ không tham gia hội nghị hòa bình tại Thụy Sĩ vì đây là một nỗ lực của Ukraine nhằm đưa ra “tối hậu thư” với Nga về mặt ngoại giao mà không tính đến tình hình trên thực địa. Tuy nhiên, Tổng thống Nga nhấn mạnh, Nga sẵn sàng cho các cuộc đàm phán “nghiêm túc”.
Đề cập đến cơ hội ngừng bắn vào thời điểm diễn ra Thế vận hội Olympic, Tổng thống Nga đánh giá đó là ý tưởng đúng đắn nhưng ít có cơ hội thành hiện thực:
“Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nói với tôi về đề xuất của Tổng thống Pháp Emanuel Macron về việc tuyên bố ngừng bắn Olympic tại Ukraine trong thời gian diễn ra Thế vận hội Mùa hè Paris sắp tới. Chúng tôi đã nói về những suy nghĩ của mình về điều đó. Đầu tiên, những nguyên tắc Olympic này, bao gồm cả ý tưởng lệnh ngừng bắn Olympic rất đúng đắn. Không phải ngẫu nhiên mà điều này đã được cộng đồng thế giới thúc đẩy trong nhiều thế kỷ. Nhưng rất ít nước tuân thủ nguyên tắc này, ngoại trừ người Hy Lạp cổ đại. Nói chung, bản thân ý tưởng này là rất đúng đắn và mang tính xây dựng.”
Về phía Ukraine, Tổng thống Zelensky cũng hoài nghi về lệnh ngừng bắn, cho rằng hai bên sẽ tập hợp lực lượng trong thời gian này và sẽ không thể ngăn cản đà tấn công hay những cuộc giao tranh sau đó. Theo ông Zelensky, lệnh ngừng bắn có vẻ như là một câu chuyện không thể thực hiện được.
Về các cuộc đàm phán với Nga, Tổng thống Ukraine đến nay vẫn giữ quan điểm từ chối đối thoại với Nga, với hi vọng nước này có thể chiến thắng trước Nga, với việc Mỹ và đồng minh duy trì hỗ trợ quân sự.
Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng, những cam kết hỗ trợ hiện nay của phương Tây cho Ukraine sẽ chỉ kéo dài cuộc chiến, chứ chưa giúp Ukraine thay đổi cục diện tình hình. Hai bên, dù sớm hay muộn, cũng phải ngồi vào bàn đàm phán hòa bình.
Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic hôm qua, những cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine như vậy sẽ không thể thiếu vai trò trung gian của hai cường quốc là Mỹ và Trung Quốc. Và nếu Nga và Ukraine có lời đề nghị, nước này sằng sàng mọi hỗ trợ trong khả năng có thể, có thể là địa điểm tổ chức đàm phán.
