Lào Cai: Khơi dậy ý thức bảo vệ giá trị di sản Lễ hội Cơm mới Đền Đông Cuông

Thầy Mo dâng hương tại Đền Đông Cuông để xin phép các vị thần linh tổ chức lễ hội. (Ảnh: TTXVN phát)

Hằng năm, vào ngày Mão tháng 9 Âm lịch, chính quyền và nhân dân xã Đông Cuông, tỉnh Lào Cai rộn ràng tổ chức Lễ hội Cơm mới Đền Đông Cuông.

Đây là hoạt động truyền thống nhằm tổng kết một năm lao động, sản xuất, những người con quê hương, du khách bày tỏ lòng tri ân với Mẫu Thượng Ngàn, các đấng siêu nhiên phù hộ cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Ông Lê Thành Hùng, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Đông Cuông cho biết năm nay, Lễ Cơm mới Đền Đông Cuông diễn ra từ ngày 24-25/10 (tức ngày 4-5 tháng 9 năm Ất Tỵ).

Tuy nhiên, do ảnh hưởng của bão số 10 đã gây ngập lụt nặng nề tại Khu Di tích Đền Mẫu Đông Cuông, làm thiệt hại về cơ sở vật chất và cảnh quan môi trường nên năm nay, xã điều chỉnh quy mô tổ chức Lễ Cơm mới Đền Đông Cuông, chỉ tổ chức phần lễ, không tổ chức phần hội nhưng vẫn đặc sắc với các chuỗi nghi lễ như Lễ đón ông Mo về đền, lễ dâng hương, lễ cúng tiệc tuần, nghi lễ mổ trâu đen và lễ cúng chính tiệc.

Các nghi lễ được thực hiện chu đáo, trang trọng, thể hiện tinh thần bảo tồn, tôn vinh và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc nơi đây.

Lễ Cơm mới Đền Đông Cuông. (Ảnh: TTXVN phát)

Nằm trong chuỗi các nghi lễ truyền thống, lễ cúng tiệc tuần là nghi lễ quan trọng, mang ý nghĩa kính cáo Mẫu Thượng Ngàn và chư vị Thần linh về việc đã chuẩn bị đầy đủ lễ vật, xin được dâng tiệc tạ ơn sau một năm mùa màng bội thu, dân an, vật thịnh.

Lễ diễn ra chiều 24/10 (ngày 4/9 Âm lịch) tại khu vực Đền chính Đông Cuông Linh Ứng điện. Tất cả lễ vật dâng đều được người dân địa phương tự tay làm, thể hiện tinh thần đoàn kết và lòng biết ơn sâu sắc.

Những năm gần đây, Đền Đông Cuông là điểm nhấn tâm linh tín ngưỡng của đông đảo nhân dân và du khách thập phương trong hành trình du lịch văn hóa tâm linh, nhớ về nguồn cội.

Mỗi năm có tới hàng trăm ngàn lượt du khách từ khắp các tỉnh, thành trong nước hành hương tìm về đền Mẫu Đệ Nhị Thượng ngàn dâng hương kính Mẫu và cầu nguyện cho quốc thái dân an, cầu lộc, cầu tài, cầu bình an trong cuộc sống.

Anh Cao Văn Tuấn du khách đến từ Hà Nội chia sẻ, anh thấy nghi lễ cúng tuần rất độc đáo, tạo nên không gian lễ hội linh thiêng, đậm đà bản sắc vùng cao. Đây là dịp để anh gửi gắm ước vọng một năm mới gia đình bình an, cuộc sống ngày càng sung túc.

Chị Hoàng Thị Thu Hiền, du khách đến từ Phú Thọ cho hay, hằng năm, gần đến ngày Lễ Cơm mới Đền Đông Cuông, chị đều dành thời gian để đến dâng lễ. Với chị, đây là một điểm tựa về tâm linh, nơi gửi gắm ước vọng về sức khỏe, bình an và may mắn cho mình và người thân.

Đặc biệt, mỗi lần đến Lễ hội, nghi lễ được chị mong chờ nhất là Lễ mổ trâu đen và tiệc Cơm mới sẽ diễn ra vào 0 giờ ngày 25/10 (tức 5/9 âm lịch).

Với ý nghĩa tôn vinh và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, Lễ Cơm mới Đền Đông Cuông năm 2025 khơi dậy truyền thống uống nước nhớ nguồn, tình đoàn kết cộng đồng, ý thức bảo vệ những giá trị di sản văn hóa phi vật thể đậm đà bản sắc dân tộc.

Lễ hội còn góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, yêu quê hương, niềm tự hào dân tộc trong các tầng lớp nhân dân; nâng cao tinh thần đoàn kết, phấn đấu và xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp văn minh.

Đền Đông Cuông là ngôi đền cổ nằm bên dòng sông Hồng thuộc địa phận thôn Bến Đền, xã Đông Cuông, huyện Văn Yên cũ, từ lâu đã nổi danh là linh thiêng. Đền thờ chính Mẫu Đệ Nhị Thượng Ngàn - Mẫu thứ hai trong Tam Tòa Thánh Mẫu, cũng là nơi thờ các vị anh hùng dân tộc đã có công trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông thế kỷ XVIII cùng các vị thủ lĩnh người Tày đã anh dũng hy sinh trong cuộc khởi nghĩa chống thực dân Pháp năm Giáp Dần 1914.

Trải qua những thăng trầm lịch sử, Đền được trùng tu, tôn tạo 4 lần.

Năm 2009, Đền được công nhận là Di tích lịch sử-văn hóa cấp quốc gia; ngày 16/1/2023, Lễ hội Đền Đông Cuông được ghi danh vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Điểm độc đáo của tục thờ Mẫu Đông Cuông là dung hòa tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt với nét văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc bản địa Tày Khao./.

(TTXVN/Vietnam+)