Lào Cai nỗ lực khôi phục đàn vật nuôi sau thiên tai, dịch bệnh
Nhờ sự vào cuộc đồng bộ của chính quyền, các ngành chuyên môn và người dân, ngành chăn nuôi Lào Cai đang từng bước phục hồi sau thiên tai, dịch bệnh. Những nỗ lực này không chỉ hướng tới mục tiêu sản xuất an toàn, bền vững mà còn góp phần bảo đảm sinh kế lâu dài cho nông dân và giữ ổn định nguồn cung thực phẩm cho thị trường.
Từ đầu năm đến ngày 1/10, bệnh Dịch tả lợn châu Phi đã xảy ra tại 4.285 cơ sở chăn nuôi của 567 thôn, tổ dân phố thuộc 61 xã, phường trên địa bàn tỉnh Lào Cai. Tổng số lợn mắc bệnh, chết và cùng đàn phải tiêu hủy lên tới 28.660 con, với tổng khối lượng tiêu hủy hơn 1,58 nghìn tấn. Dịch bệnh kéo dài không chỉ gây thiệt hại nặng nề cho người chăn nuôi mà còn ảnh hưởng đáng kể đến nguồn cung thực phẩm và sinh kế của nhiều hộ dân.
Không chỉ chịu tác động từ dịch bệnh, ngành chăn nuôi Lào Cai còn bị thiệt hại nặng nề do mưa lớn kéo dài, ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 10 và số 11. Toàn tỉnh ghi nhận hơn 1.500 con gia súc (trâu, bò, ngựa, lợn, dê, thỏ) và hơn 100.000 con gia cầm, chim cút cùng 80 đàn ong bị chết, gây thiệt hại ước tính khoảng 8,8 tỷ đồng.
Tiến sĩ Nguyễn Thành Trung - Phó Trưởng bộ môn Nghiên cứu hệ thống và Môi trường chăn nuôi, cho biết: "Thiên tai tác động rất lớn đến ngành chăn nuôi, trước hết là ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường nuôi. Cụ thể, hệ thống chuồng trại thường bị hư hại, ẩm ướt, ngập úng hoặc sạt lở, khiến vật nuôi dễ mắc bệnh. Thứ hai là nguồn thức ăn và nước uống cho gia súc, gia cầm bị gián đoạn hoặc ô nhiễm".
Tiến sĩ Nguyễn Thành Trung - Phó Trưởng bộ môn Nghiên cứu hệ thống và Môi trường chăn nuôi (Viện Chăn nuôi) hướng dẫn người dân xã Quy Mông quy trình chăn nuôi an toàn sau dịch bệnh, thiên tai.
Đặc biệt, đối với những loại vật nuôi phụ thuộc nhiều vào nguồn thức ăn tự nhiên, thiệt hại càng lớn. Ngoài ra, sau thiên tai, môi trường ô nhiễm, ẩm thấp là điều kiện thuận lợi để phát sinh các loại bệnh thứ cấp - những mầm bệnh tiềm ẩn có thể trỗi dậy, lây lan nhanh và ảnh hưởng trực tiếp đến đàn vật nuôi.
Tiến sĩ Nguyễn Thành Trung - Phó Trưởng bộ môn Nghiên cứu hệ thống và Môi trường chăn nuôi, Viện Chăn nuôi chia sẻ: “Sau thiên tai, dịch bệnh vấn đề môi trường cần được quan tâm đặc biệt. Nếu có vật nuôi bị chết, việc xử lý xác động vật phải được thực hiện nghiêm túc theo đúng hướng dẫn của cơ quan thú y, tránh gây ô nhiễm và phát tán mầm bệnh. Sau đó, các hộ cần tổng vệ sinh chuồng trại, cả bên trong và bên ngoài, kiểm tra lại hệ thống máng ăn, nước uống, bảo đảm an toàn trước khi đưa vật nuôi trở lại chuồng và chuẩn bị cho việc tái đàn”.
Trang trại hơn 400 con lợn của gia đình anh Nguyễn Tuấn Thành, tổ dân phố Thanh Giang, phường Âu Lâu đã phải tiêu hủy hơn 100 con vì dịch bệnh sau bão lũ. Để cứu số lợn còn lại, anh Thành đã tích cực áp dụng các biện pháp kỹ thuật nhằm khử trùng chuồng trại, chăm sóc và tiêm phòng cho đàn vật nuôi.
“Con nào yếu thì tôi truyền nước muối, truyền đường, kết hợp thuốc bổ để tăng sức đề kháng. Lợn con thì pha sữa cho ăn từng bữa, tiêm phòng vắc xin đầy đủ để nâng sức đề kháng,” anh Thành chia sẻ.
Đồng hành cùng người dân, cấp ủy, chính quyền và các cơ quan chuyên môn của tỉnh thường xuyên có mặt tại cơ sở, hướng dẫn người dân xử lý chuồng trại, phòng chống dịch bệnh.
Chia sẻ thực tế việc tái đàn sau thiên tai, dịch bệnh, nhất là tái đàn lợn, bà Trần Thị Thanh - Chủ tịch Hội Nông dân phường Âu Lâu: "Sau dịch bệnh, nguồn vốn của bà con nông dân gần như cạn kiệt, do đã phải đầu tư vào con giống, thức ăn, thuốc thú y trong thời gian trước. Để tái đàn, khôi phục sản xuất, người dân rất cần được hỗ trợ về vốn. Hiện nay, Hội Nông dân phường tiếp tục đứng ra tín chấp với Ngân hàng Chính sách xã hội để hội viên vay vốn phát triển chăn nuôi. Đồng thời, chúng tôi mong các cấp, các ngành quan tâm hỗ trợ thêm cho những hộ đủ điều kiện tái đàn, giúp bà con có nguồn kinh phí khắc phục khó khăn, sớm ổn định sản xuất".
Trước thiệt hại lớn do thiên tai, dịch bệnh gây ra, Sở Nông nghiệp và Môi trường Lào Cai đã xây dựng Phương án hỗ trợ tái đàn lợn sau dịch và phương án hỗ trợ, khắc phục thiệt hại, ổn định đời sống, phục hồi kinh tế nông nghiệp sau ảnh hưởng của cơn bão số 10, trong đó có lĩnh vực chăn nuôi nhằm giúp người dân khôi phục sản xuất, ổn định đời sống và bình ổn giá thịt lợn trên thị trường.
Ông Ninh Trần Phương - Phó Chi cục trưởng Chi cục trồng trọt, bảo vệ thực vật, chăn nuôi, thú y và thủy sản, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lào Cai cho biết: "Việc tái đàn sau dịch bệnh và thiên tai là bước quan trọng nhằm khôi phục và phát triển bền vững ngành chăn nuôi. Quá trình này cần được thực hiện thận trọng, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về con giống, điều kiện môi trường và biện pháp phòng, chống dịch bệnh. Chỉ tiến hành tái đàn khi đã bảo đảm đầy đủ các yếu tố an toàn sinh học; triển khai từng bước, theo dõi chặt chẽ khả năng thích nghi của vật nuôi trước khi mở rộng quy mô, tránh tình trạng tái đàn ồ ạt dẫn đến quá tải về thức ăn, nước uống, công chăm sóc và nguy cơ phát sinh dịch bệnh".
“Chúng tôi thường xuyên kiểm tra đôn đốc, tuyên truyền, tập huấn, hướng dẫn người chăn nuôi các biện pháp kỹ thuật, chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học; thực hiện tiêm phòng đẩy đủ các loại vắc xin cho đàn vật nuôi, phù hợp với từng lứa tuổi; hướng dẫn các cơ sở chăn nuôi chọn mua con giống rõ nguồn gốc từ các cơ sở sản xuất giống có uy tín, chất lượng; khuyến khích các cơ sở đầu tư tự sản xuất con giống tại chỗ để nuôi theo chuỗi khép kín; đồng thời, khuyến khích chủ cơ sở đầu tư cải tạo, nâng cấp chuồng trại, cơ sở vật chất" - ông Phương thông tin thêm…
Cán bộ kỹ thuật hướng dẫn người dân các biện pháp tiêu độc, khử trung đảm bảo sạch sẽ, an toàn khu vực chăn nuôi.
Để giúp người dân sớm ổn định sản xuất, HĐND tỉnh Lào Cai cũng ban hành Nghị quyết số 07, ngày 16/10, quy định mức hỗ trợ sản xuất nông nghiệp để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh trên địa bàn. Theo đó, mức hỗ trợ đối với vật nuôi bị thiệt hại (chết, mất tích) do thiên tai, cụ thể: Lợn đến 28 ngày tuổi, hỗ trợ 600.000 đồng/con; trên 28 ngày tuổi, hỗ trợ 1.500.000 đồng/con; lợn nái và lợn đực đang khai thác, hỗ trợ 4.500.000 đồng/con; trâu, bò thịt, ngựa đến 6 tháng tuổi, hỗ trợ 3.000.000 đồng/con; trâu, bò thịt, ngựa trên 6 tháng tuổi, hỗ trợ 7.000.000 đồng/con... Mức hỗ trợ khắc phục dịch bệnh động vật cụ thể theo từng đối tượng vật nuôi: Trâu, bò, ngựa, dê: 50.000 đồng/kg hơi; lợn: 40.000 đồng/kg hơi; gà, vịt, ngan, ngỗng, bồ câu: 35.000 đồng/kg hơi… Ngoài ra, các hộ bị thiệt hại còn được hưởng chính sách hỗ trợ tái sản xuất theo Nghị định 09/2025/NĐ-CP của Chính phủ về chính sách hỗ trợ khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh.
Được biết, đến thời điểm này, Ngành nông nghiệp Lào Cai đang phối hợp với các doanh nghiệp và dự án chăn nuôi trong, ngoài tỉnh bổ sung đàn lợn, gia súc, gia cầm, phấn đấu sản lượng thịt hơi xuất chuồng cuối năm đạt trên 25.000 tấn. Tuy nhiên, tái đàn chỉ là bước khởi đầu. Tỉnh xác định nhiệm vụ trọng tâm là đổi mới tư duy sản xuất - chuyển từ chăn nuôi nhỏ lẻ sang tập trung, từ “phòng bệnh thụ động” sang chủ động áp dụng chăn nuôi an toàn sinh học. Công tác tuyên truyền, hướng dẫn kỹ thuật được đẩy mạnh, giúp mỗi hộ chăn nuôi trở thành “điểm an toàn sinh học”, góp phần xây dựng hệ thống phòng, chống dịch bền vững trên toàn tỉnh.
