Lao vào học SAT để rộng cửa vào đại học

Thanh Hương dành 3-4 giờ mỗi ngày để tự học SAT. Ảnh: NVCC.

“6 tháng nay, ngoài học 2 buổi/tuần tại trung tâm, mỗi ngày, em đều dành 3-4 giờ để tự học SAT. Mục đích duy nhất của em khi thi chứng chỉ này là xét tuyển vào các trường đại học trong nước”, Thanh Hương, học sinh lớp 12 tại Thái Nguyên, chia sẻ với Tri Thức - Znews.

SAT (viết tắt của Scholastic Aptitude Test) là một trong những kỳ thi chuẩn hóa phổ biến, được các trường đại học Mỹ và một số các quốc gia khác sử dụng kết quả để xét tuyển sinh viên.

Năm 2025, cùng với nhiều chứng chỉ quốc tế khác như IELTS, TOEFL, ACT, A-Level… nhiều trường đại học đã công bố sử dụng SAT trong xét tuyển đại học chính quy. Không ít thí sinh chọn ôn luyện thêm bài thi này để "chắc suất" vào đại học.

Học SAT để giành vé vào đại học

Thanh Hương cho hay em biết đến SAT từ năm lớp 11 nhưng phải đến đầu năm lớp 12, em mới bắt tay vào ôn luyện nhằm đăng ký vào các trường như Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Ngoại giao, Đại học Thương mại bằng phương thức xét tuyển kết hợp chứng chỉ quốc tế.

Hiện tại, nữ sinh đã có chứng chỉ IELTS 6.0 và sắp tới sẽ thi lại để đạt mức 7.0, song Hương vẫn không thấy yên tâm. Theo nữ sinh, thí sinh có chứng chỉ IELTS giờ không còn hiếm, các phương thức khác như học bạ, điểm tốt nghiệp THPT cũng hẹp hơn do nhiều thí sinh cạnh tranh.

Trong khi đó, hiện tại, vẫn chưa quá nhiều thí sinh chọn SAT để xét tuyển, cánh cửa vào đại học với Hương sẽ rộng mở hơn nếu có chứng chỉ này.

“Ngoài ra, bài thi SAT cũng không có quá nhiều nội dung như bài thi đánh giá năng lực, tư duy, giúp em giảm tải áp lực về mặt kiến thức”, Hương nói.

Tương tự, Hạnh An, học sinh lớp 12 tại Thái Bình, cũng đăng ký học SAT để thi lấy chứng chỉ xét tuyển vào đại học.

An cho biết ở trường em, rất nhiều bạn học chứng chỉ này với cùng mục đích. Chính vì vậy, sợ bỏ lỡ cơ hội, An cũng đăng ký học theo để có thêm cơ hội vào đại học.

Trao đổi với Tri Thức - Znews, anh Phan Minh Đức - Giám đốc Học thuật của Future Class SAT - cho biết trước đây, hầu như chỉ những bạn có ý định du học mới thi chứng chỉ SAT bởi đây là tiêu chí đánh giá đầu vào của nhiều trường đại học top đầu trên thế giới.

Tuy nhiên, tại Việt Nam, những năm gần đây, SAT ngày càng được biết đến nhiều hơn do các trường đại học trong nước sử dụng chứng chỉ này để xét tuyển.

Theo anh Đức, chứng chỉ SAT được sử dụng tại các trường đại học hàng đầu thế giới và được sử dụng lâu năm, điều này chứng tỏ nó đã được kiểm nghiệm và có thể đánh giá, phân loại học sinh. Đây là một trong những căn cứ để các đại học Việt Nam sử dụng SAT để xét tuyển.

Bên cạnh đó, bài thi SAT không chỉ kiểm tra kiến thức mà còn giúp đại học kiểm tra khả năng tư duy logic, khả năng đọc - hiểu và sử dụng tiếng Anh học thuật của học sinh. Đây là hai kỹ năng rất quan trọng trong tiếp nhận để tự học, tự nghiên cứu ở bậc đại học.

Ngược lại, về phía học sinh, cùng với kiến thức và kỹ năng có được như trên, xét tuyển bằng SAT có nhiều mặt lợi.

Tương tự một số chứng chỉ khác, thí sinh có thể chủ động học sớm và thi nhiều lần cho đến khi đạt điểm số mong muốn, giúp tăng cơ hội vào đại học. Mặt khác, chi phí thi SAT không quá cao, chỉ bằng khoảng 1/2 chi phí thi IELTS. Chính vì vậy, ngày càng nhiều học sinh lựa chọn chứng chỉ này để học.

Nhiều trường đại học thông báo tuyển sinh bằng bài thi đánh giá năng lực quốc tế SAT. Ảnh: Medium.

Dành hầu hết thời gian tự học để ôn thi SAT

Bài thi SAT gồm hai phần Toán học và Đọc - Viết. Đặt mục tiêu đạt trên 1.400/1.600 điểm, Thanh Hương đăng ký ôn ở trung tâm. Chí phí học mỗi buổi là 180.000 đồng/2 giờ, hơn 8 triệu đồng cho 8 tháng học. Trong khi đó, chi phí dự thi là 111 USD (hơn 2,8 triệu đồng).

“Thực tế, việc học SAT ở Thái Nguyên hay các vùng nông thôn chưa quá phổ biến nên việc tìm một trung tâm ôn luyện rất khó. Em phải mất một tháng để tìm được trung tâm này”, nữ sinh nói.

Hương đánh giá việc thi chứng chỉ này khá khó và cần có thời gian ôn luyện lâu dài mới đạt được mức điểm từ 1.400 trở lên. Do đã có kinh nghiệm luyện thi IELTS và các kỳ thi học sinh giỏi tiếng Anh, nữ sinh có thế mạnh hơn về ngôn ngữ khi thi SAT.

Bên cạnh đó, phần Toán của SAT cũng đơn giản hơn so với những bài toán được học trong chương trình giáo dục ở Việt Nam, vì vậy, em có thể xử lý phần này dễ dàng hơn trong bài thi. Dù vậy, Hương vẫn phải dành rất nhiều thời gian và công sức để học chứng chỉ này.

“Mỗi ngày, em đều dành hầu hết thời gian tự học để ôn thi SAT. Từng có khoảng thời gian, em mệt mỏi và muốn từ bỏ, nhưng nghĩ đến mục tiêu đỗ đại học nên lại cố gắng”, Hương chia sẻ.

Theo anh Phan Minh Đức, nội dung bài thi SAT hoàn toàn bằng tiếng Anh. Bên cạnh đó, bài thi này không quá nặng về kiến thức chuyên môn, chủ yếu là kiến thức cơ bản, yêu cầu các bạn phải xử lý nhanh, đề cao tư duy cơ bản và cách sử dụng kiến thức cơ bản vào những việc phức tạp. Vì vậy, những học sinh có nền tảng tiếng Anh cơ bản chắc chắn có thể thử sức với bài thi này.

Nếu lựa chọn SAT làm phương án để xét tuyển đại học, Anh Đức nhận định thời gian lý tưởng để học sinh bắt đầu tìm hiểu, ôn luyện chứng chỉ này là từ lớp 10.

Người học cần trung bình tối thiểu nửa năm để trám kiến thức, rồi từ đó mới luyện đề. Bắt đầu từ lớp 10, các em có nhiều thời gian để thử, nếu không hợp thì vẫn có thể chuyển hướng.

Bên cạnh đó, phần Toán trong SAT cũng tương đương với kiến thức Toán tại chương trình giáo dục ở Việt Nam tính đến hết lớp 10, nên đây là thời điểm phù hợp để bắt đầu.

Vẫn còn băn khoăn

Bắt đầu muộn cũng chính là sai lầm của Hạnh An. Đầu tháng 12/2024, nữ sinh mới bắt đầu ôn luyện, dự định thi vào tháng 3/2025. Dù đã có nền tiếng Anh với chứng chỉ IELTS 7.5, An vẫn cảm thấy SAT là một kỳ thi khó.

Mỗi ngày, em phải dành ít nhất 2,5 giờ để học SAT, nhưng với nữ sinh, điều đó là chưa đủ vì để đạt mục tiêu trên 1.500 điểm, em phải học gấp đôi.

“Phần khó nhất đối với em là Đọc - Viết vì đề yêu cầu phải có logic, chỉ có thể luyện tập bằng cách làm nhiều”, An nói.

Tuy nhiên, sau 3 tháng học, dù tiếc thời gian, công sức và tiền bạc (khoảng 7-8 triệu đồng), An quyết định từ bỏ, tập trung vào các lợi thế đang sẵn có. Nữ sinh cho biết ngoài những lợi ích của SAT trong xét tuyển đại học, vẫn có một số điều khiến em phải cân nhắc lại.

Cụ thể, An nhìn nhận điểm chuẩn với phương thức xét tuyển có SAT ở một số trường đang có phần “lạm phát” khi tăng hàng năm và rất cao. Thí sinh phải đạt từ khoảng 1.400-1.500 điểm mới đỗ được các trường top đầu.

Với An, thời gian ôn tập ngắn, chỉ 3-4 tháng, khiến em không thể đạt mục tiêu này. Nếu cứ cố ôm đồm, em sẽ bỏ lỡ cơ hội ở các phương thức xét tuyển khác.

Điểm chuẩn ngày càng cao cũng là điều Thanh Hương lo ngại. Nữ sinh cho rằng các trường chỉ yêu cầu điều kiện SAT tối thiểu từ 1.000-1.200 điểm trở lên, nhưng mức trúng tuyển có thể vượt ngưỡng 1.500.

“Mức điểm cao này sẽ khiến học sinh phải chạy đua trong qua trình ôn luyện và thi cử, mất nhiều thời gian và công sức. Cuộc đua vào đại học ngày càng khốc liệt hơn”, Hương nói.

Ngọc Bích