Lắp camera vận tải không hợp quy: Nguy cơ dẫn đến nhiều hậu quả pháp lý

Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam ra khuyến cáo

Theo nghị định 151/2024, từ 1/1/2025 các xe vận tải lớn phải lắp camera loại đã được cấp chứng nhận Quy chuẩn mới, cụ thể là QCVN 06:2024/BCA do Bộ Công an ban hành.

Tuy nhiên, khi trao đổi với chúng tôi, bà C. đại diện một đơn vị vận tải ở Hải Phòng cho biết, đơn vị của bà mới lắp camera của một hãng (có địa chỉ ở phường Yên Hòa, Hà Nội) nhưng không rõ thiết bị đã đạt quy chuẩn mới hay chưa.

Một loại camera không đạt theo quy chuẩn mới vẫn được hãng quảng cáo, mời chào các đơn vị vận tải lắp đặt trên xe khách.

Liên quan đến vấn đề này, ngày 16/12/2025, Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam đã phát văn bản cảnh báo các đơn vị kinh doanh vận tải về việc lắp đặt camera. Hiệp hội đặc biệt lưu ý các xe vận tải lớn chỉ sử dụng thiết bị đã được cấp chứng nhận hợp quy theo QCVN 06:2024/BCA, nhằm tránh bị xử phạt nặng trong quá trình hậu kiểm. Sở dĩ có cảnh báo này là do Nghị định số 158/2024/NĐ-CP (quy định về hoạt động vận tải đường bộ) đã bãi bỏ quy định yêu cầu cơ quan cấp phù hiệu phải kiểm tra giấy chứng nhận hợp quy. Thay đổi này giúp giảm thủ tục hành chính, nhưng đồng thời chuyển trọng tâm quản lý sang hình thức hậu kiểm và yêu cầu doanh nghiệp phải nghiên cứu, lắp đặt đúng loại thiết bị.

Chuyên gia giao thông Nguyễn Văn Thanh cũng cho rằng, nguyên nhân khiến nhà xe vẫn lắp camera không hợp quy nảy sinh tâm lý chủ quan, cho rằng không bị kiểm tra giấy tờ lúc đầu nghĩa là thiết bị nào cũng được chấp nhận. “Sự chủ quan này tiềm ẩn rủi ro rất lớn. Mỗi lỗi vi phạm, doanh nghiệp có thể bị phạt rất nặng”, ông Thanh cảnh báo.

Nhiều hậu quả pháp lý

Theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ, với lỗi sử dụng camera không đạt quy chuẩn, cá nhân bị phạt từ 5–6 triệu đồng, tổ chức kinh doanh vận tải bị phạt 10–12 triệu đồng. Ngoài ra, người điều khiển phương tiện còn bị trừ 2 điểm trên giấy phép lái xe.

Với doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh camera giám sát hành trình không đạt quy chuẩn, luật sư Nguyễn Văn Nguyên – Giám đốc công ty luật Hưng Nguyên cảnh báo, hành vi vi phạm này có thể dẫn đến nhiều hậu quả pháp lý. Cụ thể, theo Điều 19 Nghị định 119/2017/NĐ-CP ngày 01/11/2017, được sửa đổi bổ sung bởi Khoản 33 Điều 2 Nghị định 126/2021/NĐ-CP ngày 30/12/2021, chỉ riêng hành vi không công bố hợp quy đã có thể phạt tới 40 triệu đồng. Bên cạnh đó, đối với hành vi sản xuất, nhập khẩu sản phẩm, hàng hóa có chất lượng không phù hợp quy chuẩn kỹ thuật tương ứng có thể bị phạt tiền lên đến 300 triệu đồng. Ngoài tiền phạt, các nhà cung cấp còn có thể bị áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả như buộc thu hồi và tiêu hủy sản phẩm. Theo luật sư Nguyên, nếu hành vi này gây hậu quả nghiêm trọng, doanh nghiệp có thể phải liên đới chịu trách nhiệm hình sự.

Đồng quan điểm, một chuyên gia luật học cho rằng ngoài các mức phạt nêu trên, nếu hãng camera vi phạm có tổ chức với hành vi cố tình che giấu thông tin quan trọng hay quảng cáo sai sự thật, thì còn có dấu hiệu phạm tội “lừa dối khách hàng”. Với hành vi này, theo Điều 198 Bộ luật Hình sự năm 2015, người vi phạm có thể bị phạt tiền từ 100 – 500 triệu đồng hoặc phạt tù từ 1 – 5 năm.

Bình Minh (tổng hợp)