Lắp ghế trẻ em trên ô tô khách: Chủ xe, hiệp hội vận tải nói khó thực hiện
Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ có hiệu lực từ 1/1/2025 quy định, lái xe phải sử dụng, hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em. Nêu ý kiến về việc này, các chủ xe, đại diện Hiệp hội vận tải cho rằng, quy định này chưa phù hợp với thực tế.
Cụ thể, Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ có hiệu lực từ 1/1/2025 có nội dung quy định: "Khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên xe ô tô, không được cho trẻ em ngồi cùng hàng ghế với người lái xe, trừ loại xe ô tô chỉ có một hàng ghế. Người lái xe phải sử dụng, hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em".
Để triển khai các nội dung trên, hiện các cơ quan có trách nhiệm đang xây dựng soạn thảo nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong giao thông đường bộ, trong đó quy định người chở trẻ em trên ôtô không có thiết bị an toàn có thể bị xử phạt, mức xử phạt từ 800 nghìn đồng đến 1 triệu đồng.
Điều này có thể hiểu, tài xế hoặc chủ xe phải trang bị thiết bị an toàn phù hợp với trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét như các loại nôi, ghế dành riêng cho trẻ em... nếu không sẽ bị xử phạt.
Anh Nguyễn Hà Thanh, nhà ở khu đô thị Định Công, quận Hoàng Mai cho biết, hiện nhà anh đang có một xe ô tô hiệu Kia Morning 4 chỗ là phương tiện để vợ anh đưa con đi học hằng ngày, giờ nếu quy định các ghế này không được chở trẻ em thì anh không biết phải tính thế nào.
"Nếu trang bị ghế riêng cho trẻ em thì liệu có vi phạm thiết kế xe và cơ quan đăng kiểm có chấp nhận. Quy định này nếu không có giải pháp phù hợp sẽ khó đi vào thực tế" - anh Thanh nói.
Ông Nguyễn Văn Bằng, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội cho biết, hiện hầu hết các ô tô hoạt động vận tải chở khách trong đó có xe chạy tuyến liên tỉnh, xe hợp đồng và taxi đều được các nhà cung cấp sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế. Ở Việt Nam trong các năm qua, tuy chưa phải là quốc gia sản xuất ô tô chở khách nhiều nhưng việc nhập khẩu linh kiện, máy móc về lắp ráp cũng đều tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế và thiết kế của nhà sản xuất. Có nghĩa dòng xe nhỏ (xe con) thường được được thiết kế từ 5 đến 9 chỗ, xe khách từ 12 đến 45 chỗ, tất cả các chỗ ngồi này đều sử dụng cho người lớn; với một số dòng xe buýt thiết kế riêng cho đô thị đã có khu vực cho xe lăn. Tuy nhiên, hiện các xe khách tại Việt Nam chưa có ghế hoặc khu vực quy định ngồi cho trẻ em.
Theo ông Bằng, hiện nay trẻ em dưới 10 tuổi khi lên xe thường đi cùng với người thân, trong quá trình di chuyển người thân sẽ ôm giữ hoặc sử dụng dây bảo hiểm cho người lớn có sẵn trên ghế để thắt cho trẻ. “Do chưa làm chủ được hành vi, chưa thể tiến hành giao dịch mua bán, sử dụng dịch vụ vận tải nên trẻ dưới 10 tuổi hiện không phải là đối tượng phục vụ của xe ô tô chở khách”, ông Bằng nêu thực tế hoạt động của xe chở khách.
Cho ý kiến với quy định của Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ quy định xe chở ô tô khách và xe taxi phải trang bị ghế ngồi cho trẻ em dưới 10 tuổi, ông Bằng cho rằng, từ nội dung được dẫn chứng ở trên, quy định rất khó thực hiện ở thực tế. Ông Bằng đề xuất, cơ quan thực thi luật cần thận trọng việc này, trường hợp nếu thực hiện chỉ nên áp dụng cho xe khách hoặc xe hợp đồng chuyên chở trẻ em, học sinh dưới 10 tuổi.
Xe có ghế ngoài thiết kế sẽ bị từ chối đăng kiểm
Luật sư Phạm An Tuyến, Văn phòng luật sư Phạm Tuyến cho biết, cùng với việc chưa có quy định, quy chuẩn kỹ thuật, nếu có lắp ghế cho trẻ em thì hiệu quả sử dụng, khai thác cũng chưa ai chứng minh được. Do vậy, ông Tuyến cho rằng, việc này nếu áp dụng chưa đúng thời điểm sẽ vừa mất thời gian, chi phí cho doanh nghiệp, vừa lãng phí không gian trên xe.
Với bài toán kinh tế, ông Tuyến cho rằng, chưa tính đến xe cá nhân, chỉ tính riêng 300.000 xe chở khách cả nước đang có (đối tượng đầu tiên phải thực hiện quy định), nếu phải trang bị ghế phù hợp với trẻ em, các phương tiện sẽ phải 'nằm' gara khá dài, kèm theo đó là kinh phí lắp đặt lớn. Từ thực tế này, ông Tuyến cho rằng, Luật có quy định như vậy nhưng thực tế chưa phù hợp, chưa có quy chuẩn, thì cơ quan thực thi luật nên cân nhắc, có lộ trình, phương án cho phù hợp.
Ông Trần Quốc Hoan, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 29-03V (Cầu Giấy) cho biết, theo quy định hiện nay, các trung tâm đăng kiểm chỉ kiểm định cho xe ô tô chở khách có cấu trúc không gian, ghế ngồi theo đúng thiết kế của nhà sản xuất, với các xe lắp thêm thiết bị phụ, hoặc lắp thêm ghế ngoài tiêu chuẩn sẽ bị đăng kiểm từ chối đăng kiểm.