Lấy của ban ngày

Anh ta nói rằng: " Cái này tôi ăn được, cái này tôi mặc được, cái này tôi tiêu được, cái này tôi dùng được". Lấy rồi đem đi. Người ta theo đòi tiền. Anh ta nói:

- Lửa tham nó bốc lên mờ cả hai con mắt. Bao nhiêu hàng hóa trong chợ tôi cứ tưởng của tôi cả, không còn trông thấy ai nữa. Thôi, các người cứ cho tôi, sau này tôi giàu có, tôi sẽ đem tiền giả lại.

Người coi chợ thấy càn rỡ, đánh cho mấy roi, bắt của ai phải giả lại cho người ấy. Cả chợ cười ồ. Anh ta mắng:

- Thế gian còn nhiều kẻ hiếu lợi hơn ta, thường dụng thiên phương bách kế ngấm ngầm lấy của người. Ta đây tuy thế, song lấy giữa ban ngày so với những kẻ ấy thì lại chẳng hơn ư? Các người cười ta là các người chưa nghĩ kĩ!

Lời bàn:

Đã là kẻ thấy của tối mắt, tham vàng bỏ nghĩa dù ít dù nhiều cũng là đáng khinh cả, song đem những kẻ mặt to, tai lớn, vì ham mê phú quý mà lường thầy, phản bạn, hại ngầm đồng bào so với những quân cắp đường, cắp chợ giữa ban ngày để nuôi miệng thì tội đến nặng hơn biết bao nhiêu. Thế mà trách đời chỉ biết chê cười những quân trộm vặt chớ không biết trừng trị những kẻ đại gian đại ác.

Vân Anh