Lấy người bệnh làm trung tâm và ưu tiên hàng đầu trong thực hiện chính sách BHYT

Những thông tin trên đã được lãnh đạo Bộ Y tế và Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam cùng thông tin tại Hội nghị trực tuyến tổng kết Luật BHYT giai đoạn 2009-2023 diễn ra ở Bộ Y tế chiều 26/1.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Hoàng Mai, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Đức Hòa đồng chủ trì Hội nghị.

Hội nghị trực tuyến tổng kết Luật BHYT giai đoạn 2009-2023.

Quyền lợi về khám chữa bệnh BHYT tương đối toàn diện và ngày càng được mở rộng

Phát biểu tại hội nghị, GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế khẳng định, sau 15 năm triển khai thực hiện Luật BHYT, chính sách BHYT đã từng bước phát triển và đạt được những thành tựu quan trọng, khẳng định tính đúng đắn và phù hợp trong việc lựa chọn chính sách tài chính y tế thông qua BHYT, tạo nguồn tài chính bền vững cho chăm sóc sức khỏe và thể hiện quyết tâm của Đảng và Nhà nước ta trong chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân và xây dựng hệ thống y tế Việt Nam theo hướng công bằng, hiệu quả và phát triển, tiếp cận tới mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân.

"Với trách nhiệm quản lý nhà nước về BHYT, Bộ Y tế đã phối hợp với các Bộ, ngành, đặc biệt là BHXH Việt Nam trong việc ban hành và trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản hướng dẫn tổ chức thực hiện Luật BHYT kịp thời, bảo đảm chất lượng và đáp ứng các yêu cầu trong tổ chức thực hiện chính sách. Cùng với việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Y tế và BHXH Việt Nam đã phối hợp tổ chức các hội nghị phổ biến Luật BHYT và các văn bản hướng dẫn, tổ chức các hoạt động tuyên truyền Luật BHYT và các văn bản hướng dẫn với nội dung và hình thức đa dạng, phong phú" - Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nói.

Bên cạnh nỗ lực của ngành y tế, ngành BHXH, còn có sự chung tay của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là sự chỉ đạo sát sao của các Bộ, ban, ngành, UBND các cấp, tới nay công tác BHYT đã đạt được những kết quả rất quan trọng.

Tỷ lệ bao phủ BHYT gia tăng nhanh chóng, nếu như năm 2009 là 58% dân số, tới năm 2023, tỷ lệ bao phủ đạt 93,35% dân số tương ứng với 93,307 triệu người tham gia BHYT. Quyền lợi của người tham gia BHYT ngày càng được mở rộng, việc tiếp cận dịch vụ khám chữa bệnh BHYT ngày càng thuận lợi.

"Nhìn chung, quyền lợi về khám, chữa bệnh BHYT tương đối toàn diện và ngày càng được mở rộng và cơ bản được đảm bảo theo quy định..." - Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nói.

GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế phát biểu.

Thứ trưởng Bộ Y tế cho hay, danh mục thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật được sử dụng theo năng lực chuyên môn, tuyến chuyên môn kỹ thuật vừa để đảm bảo quyền lợi của người có thẻ BHYT khi đến cơ sở y tế, vừa là yêu cầu nâng cao trình độ chuyên môn kỹ thuật của cơ sở y tế.

Việt Nam được đánh giá là một trong số ít các nước trên thế giới có danh mục thuốc tương đối đầy đủ, toàn diện và mở rộng so với mức phí đóng BHYT với 1037 hoạt chất/thuốc hóa dược, sinh phẩm và 229 thuốc đông y, thuốc từ dược liệu, 349 vị thuốc cổ truyền (trong khi một số nước chỉ có 600-700 hoạt chất). Việc thiếu thuốc, vật tư y tế đã từng bước được khắc phục.

Quỹ BHYT đã đảm bảo chi trả được hầu hết các bệnh lý và có nhiều thuốc mới, chi phí cao với số tiền chi trả BHYT lên tới gần 4 tỷ đồng/bệnh nhân.

"Quyền lợi của các nhóm đối tượng chính sách, người có công với cách mạng, người nghèo luôn được quan tâm bảo đảm" - Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nói.

Bên cạnh đó, các quy định về thông tuyến khám bệnh, chữa bệnh BHYT đã giúp tăng khả năng tiếp cận dịch vụ khám chữa bệnh của người tham gia BHYT, đáp ứng kịp thời nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân, đồng thời đã tạo động lực cho các cơ sở khám chữa bệnh thuộc tất cả các tuyến nỗ lực nâng cao chất lượng dịch vụ, đáp ứng nhu cầu của người tham gia BHYT.

Hệ thống cơ sở khám chữa bệnh BHYT ngày càng mở rộng và nâng cao chất lượng, đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh BHYT của nhân dân.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Hoàng Mai phát biểu.

Đến hết năm 2023, số cơ sở ký hợp đồng khám chữa bệnh BHYT là 12.835 cơ sở, gồm 1.768 cơ sở công lập và 1.067 cơ sở ngoài công lập, trong đó bao gồm hơn 10.000 trạm y tế xã tham gia khám chữa bệnh BHYT. Chất lượng khám chữa bệnh BHYT ngày ngày được càng nâng cao. Số lượt người có thẻ BHYT đi khám bệnh, chữa bệnh tăng nhanh qua từng năm. Năm 2023 có 174,8 triệu lượt người khám chữa bệnh BHYT với số tiền chi trả khoảng 124,3 nghìn tỷ đồng.

Sửa đổi, bổ sung Luật BHYT để phù hợp với các quy định mới của hệ thống pháp luật và thực tiễn

Tuy nhiên, thông tin tại hội nghị cho thấy bên cạnh những kết quả đã đạt được, sau 15 năm triển khai thực hiện Luật BHYT năm 2008 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT năm 2014, đã có một số quy định của Luật không còn phù hợp với những vấn đề mới phát sinh trong trong thực tiễn triển khai.

Đặc biệt, những thay đổi trong các quy định về khám bệnh, chữa bệnh của Luật Khám bệnh, chữa bệnh sửa đổi đòi hỏi cần phải tổng kết, đánh giá và sửa đổi, bổ sung Luật BHYT để phù hợp với các quy định mới của hệ thống pháp luật và thực tiễn.

Tại hội nghị đa số ý kiến cho rằng, tỷ lệ tham gia BHYT chưa thực sự cân bằng, đầy đủ, tính tuân thủ pháp luật chưa cao.

Trong một bộ phận người dân chưa tham gia BHYT, có cả đối tượng tham gia BHYT bắt buộc và đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ một phần mức đóng. Cùng đó, tỷ lệ tham gia BHYT của nhóm tự nguyện đóng BHYT chưa thực sự bền vững. Chất lượng khám, chữa bệnh nhất là ở tuyến y tế cơ sở và các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa vẫn còn một số hạn chế...

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Đức Hòa phát biểu.

Công tác tuyên truyền ở một số địa phương chưa được quan tâm đúng mức, người dân thiếu thông tin những quy định mới của Luật BHYT. Sự phối hợp giữa các Sở, ban, ngành của địa phương chưa chặt chẽ trong việc triển khai thực hiện chính sách BHYT…

Theo Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Đức Hòa, để tiếp tục thực hiện tốt Luật BHYT với chặng đường cuối của lộ trình BHYT toàn dân, cần triển khai hiệu quả hơn Luật BHYT đảm bảo 3 nguyên tắc: cam kết tài chính từ phía Chính phủ hỗ trợ nhóm đối tượng chính sách tham gia BHYT; sự đồng thuận của cộng đồng và phát huy kinh nghiệm trong tổ chức thực hiện. Bên cạnh đó, cần đảm bảo sự hài hòa mối quan hệ nhu cầu và lợi ích của cả ba bên: cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan thực thi và người hưởng thụ chính sách.

Đồng thời, không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ khám, chữa bệnh BHYT. Bên cạnh đó cần huy động các nguồn kinh phí hỗ trợ đối tượng tham gia BHYT. Tổ chức kiểm tra liên ngành tại một số địa phương có tỷ lệ người tham gia BHYT thấp. Nghiên cứu, đề xuất bỏ quy định trẻ em dưới 6 tuổi đi khám, chữa bệnh chỉ cần xuất trình giấy khai sinh nhằm tăng cường trách nhiệm của gia đình và chính quyền địa phương, các cơ quan, tổ chức có liên quan trong việc cấp thẻ kịp thời, đảm bảo quyền lợi cho các em…

Các điểm cầu tham gia hội nghị.

Đối với công tác thanh quyết toán, kiểm soát quỹ, cần tăng cường đổi mới phương thức thanh toán, bên cạnh việc tiếp tục nhân rộng thanh toán theo định suất, cần nghiên cứu áp dụng một số hình thức thanh toán khác đồng thời có tổng kết, đánh giá việc thực hiện phương thức thanh toán theo định suất. Thực hiện chặt chẽ, hiệu quả quy trình giám định BHYT nhằm đảm bảo quỹ BHYT được sử dụng an toàn, hiệu quả cũng như đảm bảo tốt nhất quyền lợi của người dân khi tham gia khám chữa bệnh BHYT.

Kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn bặc biệt lưu ý đơn vị chuyên môn của Bộ Y tế được giao nhiệm vụ phối hợp với các đơn vị liên quan, BHXH Việt Nam sớm hoàn thiện Luật BHYT sửa đổi để trình Quốc hội vào kỳ họp tháng 5/2024. Đồng thời Thứ trưởng cũng giao các đơn vị chuyên môn khác nhanh chóng hoàn thiện danh mục định mức kinh tế kỹ thuật và quy trình kỹ thuật, trình thẩm định để lãnh đạo Bộ ký ban hành.

"Chúng ta làm gì cũng phải đặc biệt lưu ý lấy người bệnh nói chung, người bệnh tham gia BHYt làm trung tâm và là ưu tiên hàng đầu" - Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nói.

ThS Trần Thị Trang - Vụ trưởng Vụ BHYT, Bộ Y tế phát biểu tại hội nghị.

Thái Bình/Ảnh: Trần Minh