Lấy ý kiến góp ý thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới
Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương thực hiện lấy ý kiến góp ý định hướng thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2035.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Hằng Trần/Bnews/vnanet.vn
Sáng 13/6, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Hội thảo tham vấn, lấy ý kiến góp ý định hướng thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2035.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam cho biết: Chương trình với mục tiêu “phát triển, làm sạch, làm đẹp” cho các vùng miền trên cả nước đã đạt được nhiều kết quả nổi bật, góp phần tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trên các lĩnh vực hạ tầng, kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường ở nông thôn, chất lượng đời sống vật chất, tinh thần của dân cư nông thôn ngày một nâng cao. Từ đó, trở thành một trong những mục tiêu chủ yếu trong định hướng phát triển kinh tế - xã hội đất nước giai đoạn 5 năm 2021 - 2025 và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030 tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII.
Đến tháng 4/2025, cả nước đã có 6.001/7.696 xã (78%) đạt chuẩn nông thôn mới, đạt 97,5% mục tiêu cả giai đoạn 2021-2025 được giao; trong đó, có 2.363 xã (39,3%) đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 605 xã (10%) đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; có 1.508 thôn bản đặc biệt khó khăn đạt chuẩn nông thôn mới (chiếm 43%).
Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới sau 15 năm thực hiện đã đạt được nhiều kết quả nổi bật. Cụ thể cả nước có 78,4% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, 317 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn nông thôn mới (chiếm 49,1%) và 9 tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Nhiều vùng có tỷ lệ số xã đạt chuẩn rất cao và phong trào xây dựng nông thôn mới đã trở thành phong trào thi đua trong các thôn bản và cộng đồng dân cư.
Tuy nhiên, ở một số vùng miền trên cả nước, nhất là vùng núi phía Bắc và Tây Nguyên tỷ lệ đạt chuẩn nông thôn mới còn thấp. Chẳng hạn, vùng miền núi phía Bắc có 54,2% xã đạt chuẩn nông thôn mới; Tây Nguyên có 63,8% xã đạt chuẩn nông thôn mới. Hiện vẫn còn 4 tỉnh thuộc vùng Trung du Miền núi phía Bắc có tỷ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới dưới 30%. Còn một số huyện nghèo không có xã nông thôn mới; 3 tỉnh chưa có đơn vị cấp huyện được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Điều này đã tạo ra sự chênh lệch khá lớn trong thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới giữa các vùng miền và đang đặt ra nhiều vấn đề về thu hẹp khoảng cách thụ hưởng thành quả của Chương trình nông thôn mới giữa các vùng miền.Theo Thứ trưởng Trần Thanh Nam, Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn tới cần được nâng tầm lên một giai đoạn cao hơn theo hướng xây dựng chương trình hiện đại có sự phát triển đa dạng về kinh tế; hạ tầng được kết nối đồng bộ, hiện đại. Đồng thời, bền vững về môi trường và nâng cao chất lượng sống, mang tính chiến lược đến năm 2045 để vươn mình cùng đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển.
Toàn cảnh hội thảo. Ảnh: Hằng Trần/Bnews/vnanet.vn
Thứ trưởng Trần Thanh Nam cho rằng, chương trình nên chia thành hai giai đoạn; trong đó, giai đoạn 2026 - 2035 tập trung hoàn thiện chương trình hướng đến mục tiêu: Nông thôn phát triển toàn diện, có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ hiện đại. Giai đoạn 2036-2045 hướng đến xây dựng nông thôn hiện đại có điều kiện sống tiệm cận với đô thị, môi trường sống xanh sạch, đẹp, giàu bản sắc văn hóa dân tộc.
Thứ trưởng Trần Thanh Nam đề nghị: Khi xây dựng Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới giai đoạn mới phải chú ý đến tên, mục tiêu, nội dung khung chương trình. Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương cần tiếp thu ý kiến của các địa phương để hoàn chỉnh Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới giai đoạn mới.
Đóng góp ý kiến xây dựng Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2026 – 2035, tại hội thảo các đại biểu cho rằng, cần đẩy mạnh phát triển kinh tế nông thôn theo hướng chuyển đổi xanh, chuyển đổi số đủ sức tạo việc làm và nâng cao nhanh thu nhập tại chỗ cho dân cư nông thôn. Đồng thời, quyết liệt bảo vệ và cải thiện môi trường, nâng cao khả năng thích ứng và chống chịu trước biến đổi khí hậu; tiếp tục nâng cấp cơ sở hạ tầng, dịch vụ nông thôn đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế và đời sống hiện đại gắn với đô thị hóa. Bên cạnh đó, cần có các chương trình đào tạo, huấn luyện, huy động lực lượng chuyên gia, nhà khoa học, doanh nhân về nông thôn để hướng dẫn, chuyển giao công nghệ, tạo ra những nghề mới phù hợp với điều kiện của từng địa phương.
Đại diện một số địa phương cũng bày tỏ thống nhất với mục tiêu chương trình đặt ra. Một số ý kiến lưu ý trong bối cảnh tới đây sẽ áp dụng mô hình chính quyền 2 cấp, các tiêu chí của chương trình cũng cần phải phù hợp với các địa phương. Theo đó, cần tăng cường phân cấp, phân quyền mạnh cho các địa phương để phát huy thế mạnh của từng địa phương; cũng như để các địa phương chủ động đề xuất các tiêu chí, đảm bảo việc quản trị chương trình, thực hiện các tiêu chí hiệu quả nhất.Tiếp thu ý kiến, ông Ngô Trường Sơn, Chánh Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương cho hay, văn phòng sẽ tiếp tục tổng hợp và hoàn thiện nội dung báo cáo để giải trình với Bộ Nông nghiệp và Môi trường đưa ra đề xuất định hướng cho mục tiêu, nhiệm vụ trong giai đoạn 2026 - 2035.
Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2035 dự kiến phấn đấu đến năm 2030, cả nước có ít nhất 90% số xã đạt chuẩn nông thôn mới; khoảng 9-10 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương được công nhận hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới; từ 4-5 tỉnh, thành phố được công nhận hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới hiện đại.
Mục tiêu đến năm 2035, chương trình dự kiến phấn đấu thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn tăng ít nhất 1,6 lần so với năm 2030 (đạt khoảng 168 triệu đồng/người/năm); tỷ lệ hộ nghèo đa chiều toàn quốc giảm còn dưới 1%; có ít nhất 95% số xã đạt chuẩn nông thôn mới; 70% số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; 25% số xã đạt chuẩn nông thôn mới hiện đại; có ít nhất 15 tỉnh, thành phố được công nhận hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới, trong đó có 8-10 đơn vị cấp tỉnh được công nhận hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới hiện đại.
