Lấy ý kiến về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan

Tạo thuận lợi xuất nhập khẩu

Ngày 31/10, tại TP. Hồ Chí Minh, Cục Hải quan đã tổ chức Hội thảo lấy ý kiến dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 128/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan. Hội thảo do Phó Cục trưởng Cục Hải quan Nguyễn Thành Hưng chủ trì, với sự tham dự của lãnh đạo Ban pháp chế (Cục Hải quan), các chi cục hải quan khu vực phía Nam cùng đại diện hiệp hội, doanh nghiệp xuất nhập khẩu..

Dự thảo Nghị định hướng đến đồng bộ với Luật Xử lý vi phạm hành chính và thực tiễn quản lý, bảo đảm chế tài nghiêm minh, tạo thuận lợi cho xuất nhập khẩu, khuyến khích sự tự giác tuân thủ.

Phát biểu khai mạc, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Nguyễn Thành Hưng cho biết, thời gian qua, Nghị định 128/2020 (sửa đổi tại Nghị định 102/2021) được các địa phương đánh giá đã đạt phần lớn mục tiêu đề ra. Tuy nhiên, qua quá trình thực hiện, cũng ghi nhận một số vướng mắc chưa có quy định cụ thể trong Nghị định 128/2020, do đó cần sửa đổi, bổ sung để đảm bảo tính thống nhất và hiệu quả trong công tác quản lý.

Phó Cục trưởng Nguyễn Thành Hưng nhận định, một số vi phạm của doanh nghiệp có thể phát sinh do vô ý hoặc cố ý. Trên tinh thần đó, tại hội thảo, ông đề nghị các đơn vị hải quan địa phương và cộng đồng doanh nghiệp đóng góp ý kiến chi tiết, xác đáng cho dự thảo Nghị định, qua đó đồng hành cùng cơ quan hải quan trong triển khai pháp luật thời gian tới và góp phần hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, đặc biệt là Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan.

Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý

Được biết, dự thảo Nghị định bám sát các định hướng lớn của Đảng về hoàn thiện Nhà nước pháp quyền và hệ thống pháp luật: Nghị quyết 27-NQ/TW (09/11/2022); các Kết luận 121, 126, 131, 134, 137 về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy; Nghị quyết 57-NQ/TW (22/12/2024) về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; Nghị quyết 66-NQ/TW (30/4/2025) về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật; Nghị quyết 68-NQ/TW (04/5/2025) về phát triển kinh tế tư nhân theo nguyên tắc phân định rạch ròi giữa trách nhiệm hình sự, hành chính, dân sự và giữa pháp nhân với cá nhân.

Mục tiêu của dự thảo Nghị định là đồng bộ với Luật Xử lý vi phạm hành chính và thực tiễn quản lý, bảo đảm chế tài nghiêm minh nhưng khả thi, tạo thuận lợi cho xuất nhập khẩu, khuyến khích người khai hải quan và người nộp thuế tự giác tuân thủ.

Theo đó, dự thảo sửa đổi các nội dung về đối tượng áp dụng, thời hiệu xử phạt, hình thức và biện pháp khắc phục hậu quả; chuẩn hóa hệ thống hành vi và mức phạt ở các khâu khai báo hải quan, kiểm tra, thanh tra, khai thuế, trốn thuế. Thẩm quyền xử phạt được cập nhật phù hợp mô hình chính quyền hai cấp và cơ cấu tổ chức mới của bộ, ngành, địa phương.

Dự thảo đồng thời bổ sung các hành vi và chế tài tương ứng với quy định mới về trách nhiệm pháp lý của cá nhân, tổ chức tại Nghị định 167/2025/NĐ-CP và các văn bản liên quan như: vi phạm thời hạn làm thủ tục hải quan, nộp hồ sơ thuế; vi phạm trong khai thuế; hoạt động thanh tra, kiểm tra và giám sát hải quan.

Một số quy định kỹ thuật được hoàn thiện để tháo gỡ vướng mắc khi áp dụng như cách xác định tang vật và trị giá tang vật vi phạm, cũng như xử lý trường hợp không lập biên bản vi phạm hành chính. Mặt khác, dự thảo Nghị định cũng được rà soát để bãi bỏ các quy định không còn phù hợp trên thực tế quản lý nhà nước về hải quan.

Trước đó, Cục Hải quan đã lấy ý kiến các đơn vị thuộc và trực thuộc, cùng một số đơn vị liên quan thuộc Bộ Tài chính. Trên cơ sở các ý kiến góp ý, theo quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản hướng dẫn thi hành, Cục Hải quan đã xây dựng hồ sơ dự thảo Nghị định này.

Nguyệt Đức