Lê Hoàng Uyên Vy, Giám đốc điều hành Quỹ đầu tư ESP Capital: Kỳ lân cũng bắt đầu từ hạt giống

Giấc mơ kỳ lân Việt...

“Sao Việt Nam chưa có start-up kỳ lân?”, Lê Hoàng Uyên Vy đã lý giải một phần lý do khi bước chân vào Quỹ đầu tư ESP Capital trong vai trò Giám đốc điều hành.

Đây không phải là câu hỏi mới. Nhìn quanh các nước Đông Nam Á, Malaysia đã có Grab, Indonesia đã có Gojek... – những unicorn điển hình.

Trong khi đó, ở Việt Nam, phong trào khởi nghiệp đang lên cao. Không chỉ bản thân nhu cầu khởi nghiệp của người Việt trẻ luôn ở mức khá cao, mà môi trường, hệ sinh thái cho khởi nghiệp ở Việt Nam đang trong giai đoạn thuận lợi, dù chưa thực sự coi là vào độ chín.

“Chính phủ đã quyết định thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) và Quỹ Đổi mới sáng tạo Việt Nam. NIC sẽ trở thành trung tâm hoạt động để giúp các ý tưởng sáng tạo, những chương trình nghiên cứu về deeptech (công nghệ nền tảng) có thể được ươm mầm tại Việt Nam. Tôi rất ấn tượng và tin vào viễn cảnh của những hoạt động này”, CEO của ESP nói.

Tuy nhiên, lý do Uyên Vy có mặt ở ESP không phải để hỏi. ESP là một quỹ đầu tư mạo hiểm (venture capital), chủ yếu tập trung đầu tư vào các công ty start-up ở vòng khởi điểm (seed-fund). Với giới khởi nghiệp, đây là giai đoạn khó khăn nhất, khi vừa qua bước nghiên cứu ý tưởng, cần sự hậu thuẫn để tăng tốc. Nhiều start-up đã không thể trụ được ở vòng này, khi không tìm được nguồn hỗ trợ vốn và kinh nghiệm phù hợp.

Song, phần lớn quỹ đầu tư đều ưa thích các doanh nghiệp đã sống qua vòng này, bước vào vòng gọi vốn A, B, nghĩa là giai đoạn công ty bắt đầu mở rộng và thường có mức tăng trưởng nhanh.

“Tôi đã từng khởi nghiệp, nên hiểu sự quý giá của dòng vốn đúng lúc khi người khởi nghiệp đang loay hoay với bài toán vốn cho thương mại hóa ý tưởng. Chúng tôi muốn là người đầu tiên có mặt bên những người sáng lập, cùng hỗ trợ các công ty”, Giám đốc điều hành Quỹ đầu tư ESP Capital chia sẻ.

Tất nhiên, đổi lại sự rủi ro cao, tỷ lệ mất trắng ở vòng seed-fund rất cao, thì sự thành công của start-up sẽ đem lại lợi nhuận tương ứng. Đơn cử, các nhà đầu tư cho Uber từ những ngày đầu đều có tài sản triệu USD sau khi Công ty IPO vào tháng 5/2019 vừa rồi.

... bắt đầu từ đam mê khởi nghiệp

Đang nắm giữ vai trò “nữ tướng” của trang thương mại điện tử Adayroi.com, sau hơn 3 năm, trên Facebook cá nhân, Lê Hoàng Uyên Vy bất ngờ đăng trạng thái “I thank you, you, and you” kèm theo hình ảnh chụp chia tay với các nhân viên của Adayroi.com.

Sau đó, một thời gian khá im ắng, Lê Hoàng Uyên Vy xuất hiện với vai trò Giám đốc điều hành Quỹ đầu tư ESP Capital Việt Nam.

Cô chia sẻ, sau khi nghỉ việc đã sang Mỹ một thời gian và học thêm ngành rất mới gọi là VR (Virtual Reality - công nghệ thực tế ảo). Trong thời gian này, cô đã kịp thực hành làm một số sản phẩm để vận dụng lý thuyết học được.

Đến đầu năm 2018, Uyên Vy quyết định tham gia vào ESP Capital.

“Tôi nghỉ việc vì một lý do rất bình thường. Tôi rất thích công ty cũ và luôn tin vào tầm nhìn của lãnh đạo. Tuy nhiên, bản thân tôi cũng ấp ủ dự án của riêng mình. Vì vậy, tôi dừng việc ở công ty cũ là để có điều kiện thực hiện ước mơ đã ấp ủ bấy lâu nay”, Uyên Vy tâm sự.

Đến thời điểm hiện tại, Uyên Vy đã trực tiếp đầu tư cho 16 start-up trong nhiều lĩnh vực khác nhau với số vốn lên tới nhiều triệu USD. Nguồn vốn này đã giúp các công ty hoàn thiện sản phẩm và đưa sản phẩm đến với người dùng trong giai đoạn đầu. Nhưng, đó không phải là tất cả mục tiêu của Uyên Vy.

Khởi nghiệp từ những năm 2000 với nhiều dự án thương mại điện tử khá nổi trội, từng nắm giữ vai trò “nữ tướng” của trang thương mại điện tử Adayroi.com, từng được Tạp chí Forbes bình chọn là một trong 30 gương mặt dưới 30 tuổi nổi bật châu Á (Top 30 under 30) và đặc biệt, tự nhận là người mê khởi nghiệp, nên Uyên Vy là một “cuốn sách nhiều trang” về khởi nghiệp. Đây là lý do cô luôn đặt cho mình nhiều nhiệm vụ hơn.

“Tôi kể cho họ kinh nghiệm khởi nghiệp của mình. Tôi cố vấn cho họ trong việc gọi vốn các vòng tiếp theo. Rất vui là đa số các công ty trong danh mục đầu tư của ESP Capital đều đã thành công trong việc gọi vốn vòng kế tiếp, giúp phát triển công ty trên quy mô toàn quốc và xa hơn là toàn khu vực”, Uyên Vy nói.

Ở vị trí là CEO của ESP, Uyên Vy không chỉ muốn hỗ trợ vốn cho các start-up, mà cả kinh nghiệm, những thứ mà các nhà sáng lập luôn cảm thấy thiếu thốn trong giai đoạn khởi điểm. ESP thường chọn cách sở hữu từ 10 - 20% trong vòng đầu tiên, do đó, quyền quyết định trong công ty vẫn nằm ở các nhà sáng lập. Có nghĩa là, họ có điều kiện tốt nhất thể hiện năng lực điều hành, phát triển công ty mà không lệ thuộc vào nhà đầu tư.

“Chúng tôi không giới hạn khoản mục đầu tư ở bất kỳ lĩnh vực nào, nhưng ở thời điểm hiện tại, tôi nhìn nhận một số ngành có nhiều cơ hội để phát triển, như: e-Commerce, fintech hay logistics...”, Giám đốc điều hành Quỹ đầu tư ESP Capital cho hay.

Tất nhiên, với vai chính là CEO của một quỹ đầu tư, cô vẫn phải cùng với cộng sự thực hiện những mục tiêu đã đặt ra. 16 dự án khởi nghiệp mà ESP đang đầu tư chỉ là con số nhỏ. Việc tìm kiếm “mầm non” của start-up kỳ lân Việt đòi hỏi một đội ngũ tinh thông, chuyên nghiệp. Với ESP, đây cũng là một phần việc của khởi nghiệp - niềm đam mê chưa có điểm dừng của Uyên Vy.

Trò chuyện với Lê Hoàng Uyên Vy

Uyên Vy có nghĩ rằng đang làm những thứ quá to tát với phụ nữ không?

Tôi nghĩ, nam hay nữ cũng như nhau. Cho dù là giới tính nào thì mọi người đều phải tập trung làm tốt công việc của mình. Tôi cũng tin rằng, mỗi cá nhân đều có sự đặc biệt của riêng mình.

Để nói về mình, Uyên Vy chọn từ gì?

Ba từ khóa mô tả bản thân tôi là: Thích mạo hiểm - Thích khởi nghiệp - Thích xây dựng cộng đồng.

Uyên Vy có trải nghiệm WeFit - một start-up ESP Capital đang đầu tư không?

Tôi đã trải nghiệm WeFit và thực sự thích sự đa dạng trong việc lựa chọn các bộ môn tập luyện. Khi bận, tôi chuyển qua dùng WeJoy để đi spa, thư giãn nhiều hơn (cười).