Lễ hội A Za Koonh được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Lễ hội A Za Koonh (mừng lúa mới) là lễ hội lớn của đồng bào dân tộc Pa Cô ở huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế thường được tổ chức từ 5 năm đến 10/lần. Theo phong tục, năm nào được mùa lớn thì đồng bào Pa Cô ở các bàn làng huyện A Lưới sẽ tổ chức lễ hội trong khoảng thời gian vào tháng 12 âm lịch. Đây là một trong những nét tinh hoa văn hóa độc đáo luôn được người dân gìn giữ suốt hàng trăm năm qua.

Đồng bào Pa Cô ở huyện A Lưới dâng lễ vật cúng Giàng tại lễ hội A Za Koonh.

Lễ hội A Za Koonh gồm có nhiều nghi lễ, như: lễ a xa a rah (lễ tẩy rửa), lễ Cha chootq (lễ chuẩn bị), lễ Ka coong tro (lễ mời mẹ lúa), lễ cúng A Za (các vị giống cây trồng), lễ cúng cho Giàng Xứ (Giàng sông, suối, gió, núi, mây, lửa, đất), lễ cúng Giàng Ku muuiq (những người đã khuất ), lễ cúng Giàng Pa nuôn (vị thần chở che khi đi buôn bán), lễ cúng Giàng A zel, lễ cúng Giàng Cợt (vị thần ban tặng con người), lễ cha đooi âr beh (lễ ăn cơm mới).

Nhà moong (nhà sàn dài) truyền thống của người Pa Cô là địa điểm tổ chức A Za Koonh.

Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng VH-TT huyện A Lưới cho biết, lễ hội nhằm thể hiện lòng thành kính biết ơn đến các vị thần linh đã che chở, điều hòa khí hậu để người dân có mùa màng tươi tốt, bội thu; là dịp tạ ơn đến các mẹ giống cây trồng, đặc biệt là mẹ lúa. A Za cũng là lễ hội khẳng định tình cảm gắn bó thiêng liêng, đoàn kết của người dân Pa Cô ở các bản làng.

Một nghi lễ cúng Giàng trong lễ hội A Za Koonh của người Pa Cô.

Được biết, giai đoạn năm 2018 - 2019, Sở VH&TT tỉnh Thừa Thiên Huế đã chủ trì, phối hợp Phân viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia Việt Nam tại Huế, Phòng VH-TT huyện A Lưới xây dựng hồ sơ khoa học và phục dựng lễ hội A Za Koonh truyền thống của người Pa Cô nhằm bảo tồn và phát huy giá trị lễ hội này.

“Thời gian tới, đơn vị sẽ tiếp tục phối hợp với các Sở ngành chức năng thực hiện công tác bảo tồn, phát huy giá trị lễ hội này. Lễ hội A Za Koonh được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia chính là cơ hội để huyện A Lưới phát triển du lịch”, bà Thêm còn cho hay.

Anh Khoa