Lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah: Triển vọng hòa bình mong manh

Khói lửa bốc lên sau cuộc không kích của Israel tại Beirut, Liban, ngày 22/11/2024. (Ảnh: THX/TTXVN)

Tổng thống Mỹ Joe Biden và người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron ngày 26/11 thông báo Israel và Liban đã chấp thuận đề xuất của Washington về lệnh ngừng bắn giữa Israel và phong trào Hezbollah.

Lệnh ngừng bắn kéo dài 60 ngày có hiệu lực từ 4 giờ ngày 27/11 theo giờ địa phương (9 giờ cùng ngày theo giờ Hà Nội), mở ra kỳ vọng về việc đạt được một lệnh ngừng bắn lâu dài.

Trước đó, Israel đã đưa quân tấn công Liban vào cuối tháng 9 để phá hủy cơ sở hạ tầng và tiêu hao lực lượng của Hezbollah tại miền Nam Liban.

Nội các của Israel đã chấp nhận thỏa thuận vào ngày 26/11 trong khi các nhà lập pháp Liban sẽ thảo luận về thỏa thuận này vào sáng 27/11.

Mặc dù không trực tiếp tham gia vào quá trình đàm phán, lãnh đạo Hezbollah cho biết nhóm này sẽ chấp nhận thỏa thuận ngừng bắn nếu Israel ngừng tấn công Liban và tôn trọng chủ quyền của quốc gia này.

Tình hình xung đột hiện tại

Mỹ và Pháp cố gắng làm trung gian cho một lệnh ngừng bắn tạm thời giữa Israel và Hezbollah vào cuối tháng 9, tuy nhiên không thành công.

Kể từ đó, Hezbollah đã bị suy yếu nghiêm trọng. Một cuộc tấn công vào tháng 9 bằng thuốc nổ giấu trong máy nhắn tin và các thiết bị điện tử được cho là do Israel thực hiện đã gây thương vong cho nhiều thành viên Hezbollah cũng như thường dân Liban.

Israel cũng tiến hành hàng loạt vụ công kích giết chết các lãnh đạo cấp cao của Hezbollah, bao gồm cả thủ lĩnh Sayed Hassan Nasrallah.

Tổng thống Mỹ Joe Biden trong cuộc họp báo tại Washington DC., tuyên bố về thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Phong trào Hezbollah, ngày 26/11/2024. (Ảnh: THX/TTXVN)

Trong khi đó, ngày 26/11 đánh dấu sự gia tăng trong cuộc tấn công của Israel vào Liban khi nhiều vụ không kích dữ dội đã làm rung chuyển các khu vực đông dân cư tại thủ đô Beirut và khiến 24 người đã thiệt mạng.

Cho đến nay, giao tranh giữa Israel và Hezbollah đã làm hơn 3.500 người Liban và khoảng 75 thường dân Israel thiệt mạng. Khoảng 60.000 người Israel đã phải di dời khỏi khu vực biên giới Israel-Liban kể từ ngày 8/10/2023 khi Hezbollah bắt đầu bắn tên lửa vào miền Bắc Israel để ủng hộ tổ chức Hamas tại Dải Gaza.

Nội dung thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah

Theo thỏa thuận ngừng bắn, Israel và Hezbollah không được tấn công lẫn nhau và quân đội Israel sẽ dần rút lui qua Đường Xanh - khu vực biên giới được quốc tế công nhận giữa Israel và Liban - trong thời hạn hai tháng. Trong khi đó, Hezbollah sẽ rút lực lượng của mình qua sông Litani của Liban.

Hàng nghìn binh sỹ Liban và Lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc sẽ tăng cường đến miền Nam Liban như một phần của thỏa thuận nhằm tránh tạo ra "khoảng trống" sau khi Israel và Hezbollah rút lui.

Khi lực lượng Liban kiểm soát khu vực giữa sông Litani và biên giới Israel, theo một bản đồ đã thỏa thuận, họ sẽ đảm bảo tất cả vũ khí hạng nặng và cơ sở hạ tầng của Hezbollah đã được dỡ bỏ

Mỹ và Pháp sẽ tham gia một phái bộ được thành lập sau cuộc chiến tranh Israel-Hezbollah năm 2006 để giám sát việc tuân thủ thỏa thuận ngừng bắn của các bên.

Triển vọng thỏa thuận ngừng bắn

Bất chấp việc đạt được một thỏa thuận ngừng bắn, viễn cảnh về một nền hòa bình lâu dài giữa Israel và Hezbollah có vẻ còn rất mong manh.

Trong bài phát biểu trên truyền hình ngày 26/11, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cảnh báo: "Nếu Hezbollah vi phạm thỏa thuận và cố gắng tái vũ trang, chúng tôi sẽ tấn công. Nếu họ cố gắng xây dựng lại cơ sở hạ tầng dọc biên giới, đào đường hầm, phóng tên lửa hoặc đưa xe tải chở tên lửa vào, chúng tôi sẽ tấn công."

Cảnh đổ nát sau cuộc không kích của Israel tại Beirut, Liban, ngày 25/11/2024. (Ảnh: THX/TTXVN)

Ông Netanyahu cũng cho biết máy bay không người lái của Israel sẽ theo dõi lãnh thổ Liban, điều mà các quan chức Liban khẳng định họ không đồng ý.

Trong khi đó, Hezbollah cho biết nhóm này sẽ đợi "xem liệu có sự phù hợp giữa những gì chúng tôi đã tuyên bố và những gì đã được các quan chức Liban đồng ý hay không" trước khi cam kết ngừng bắn. Nhóm này cũng cho biết họ sẽ đáp trả bất kỳ cuộc tấn công nào của Israel.

Bên cạnh thúc đẩy ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah, Tổng thống Biden cũng đang nỗ lực tìm kiếm một lệnh ngừng bắn mới ở Gaza trong những ngày cuối cùng của nhiệm kỳ tổng thống.

Hezbollah trước đây tuyên bố chỉ ngừng bắn với Israel nếu Israel chấp nhận lệnh ngừng bắn ở Gaza. Do đó, việc thúc đẩy các cuộc đàm phán bị đình trệ tại Gaza sẽ là bước đi hợp lý tiếp theo để đạt được một triển vọng hòa bình giữa Israel với cả Hezbollah và Hamas./.

(Vietnam+)