Lệnh trừng phạt của Mỹ làm căng thẳng xuất khẩu dầu của Nga khi chi phí vận chuyển tăng vọt

Nga đang đối mặt với cuộc khủng hoảng vận chuyển dầu nghiêm trọng do các lệnh trừng phạt mới từ Mỹ, theo chuyên gia chiến lược dầu mỏ Julian Lee của Bloomberg.

Các kích bơm dầu tại Nga. Ảnh: Kyiv Independent

Ngày 10/1, Bộ Tài chính Mỹ đã áp đặt lệnh trừng phạt lên 161 tàu chở dầu liên quan đến việc vận chuyển dầu thô của Nga, tiếp nối hàng loạt biện pháp hạn chế từ chính quyền Tổng thống Joe Biden. Các lệnh này, vốn chưa được Tổng thống Donald Trump nới lỏng, đã đẩy chi phí vận chuyển dầu Nga tăng mạnh.

Dữ liệu từ Argus Media cho thấy giá cước vận tải dầu Urals từ Nga đến châu Á đã tăng gần 50% kể từ khi lệnh trừng phạt có hiệu lực. Khoảng chênh lệch giữa giá dầu Nga tại điểm xuất khẩu và giá giao tại châu Á - một chỉ số phản ánh chi phí vận chuyển - cũng tăng vọt.

Tổng số tàu bị trừng phạt hiện đã lên tới 265 chiếc, trong đó các lệnh trừng phạt từ Mỹ gây gián đoạn nhiều nhất. Theo Bloomberg, trong số 435 con tàu đã vận chuyển dầu thô Nga trong năm 2024, có tới 112 tàu - tương đương 26% hiện nằm trong danh sách đen của Washington.

Nếu tính cả các tàu bị trừng phạt bởi Liên minh châu Âu (EU) và Anh, con số này tăng lên 37%. Đáng chú ý, khoảng 80% số tàu này từng thực hiện nhiều chuyến hàng, đồng nghĩa với việc đội tàu bị ảnh hưởng đã vận chuyển tới 57% tổng lượng dầu thô xuất khẩu đường biển của Nga trong năm ngoái. Điều này đặt ra thách thức lớn cho Điện Kremlin khi phải tìm cách đảm bảo hoạt động xuất khẩu không bị đình trệ.

Những hạn chế ngày càng gia tăng đối với đội tàu "bóng tối" - hệ thống tàu chở dầu hoạt động ngoài vòng kiểm soát của phương Tây đang buộc Nga phải tìm kiếm phương án thay thế để duy trì sản lượng xuất khẩu.

Một số tàu nằm trong danh sách trừng phạt đã gặp phải tình trạng chậm trễ, bị mắc kẹt gần các cảng của Nga hoặc neo đậu bên ngoài các bến cảng Trung Quốc thay vì tiếp tục hành trình giao hàng. Một số khác đã được sử dụng để chuyển dầu sang các tàu trữ lớn hơn gần bờ biển Nga.

Giá cước vận chuyển đã tăng mạnh, với chi phí đưa mỗi thùng dầu Nga từ Biển Đen đến Ấn Độ hiện lên tới 10 USD, trong khi vận chuyển từ khu vực Baltic có thể lên tới 13 USD/thùng. Dù chưa chạm mức kỷ lục từng ghi nhận sau khi G7 áp trần giá dầu, chi phí vận tải đã tăng 48% kể từ ngày 10/1.

Trong bối cảnh xuất khẩu dầu Nga ngày càng gặp nhiều trở ngại, khả năng duy trì sản lượng xuất khẩu của nước này có nguy cơ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Nếu tình trạng tắc nghẽn vận chuyển tiếp tục kéo dài, các lệnh trừng phạt có thể giáng đòn mạnh vào hoạt động thương mại năng lượng của Nga, làm trầm trọng thêm những thách thức kinh tế mà nước này đang đối mặt.

Dũng Phan (Theo Kyiv Independent)