Liên đoàn Arab và Tổ chức Hợp tác Hồi giáo họp khẩn vì hành động của Israel
Theo yêu cầu của Qatar, lãnh đạo các quốc gia Arab và Hồi giáo sẽ họp khẩn trong ngày hôm nay nhằm thống nhất phản ứng trước cuộc không kích của Israel vào thủ đô Doha hôm 9/9.
Vụ tấn công khiến ít nhất 6 người thiệt mạng, trong đó có 1 nhân viên an ninh Qatar, có nguy cơ phá vỡ tiến trình bình thường hóa quá quan hệ giữa Israel và các quốc gia Arab, cũng như làm chệch hướng các nỗ lực nhằm chấm dứt xung đột tại Dải Gaza.

Khói bốc lên ở thủ đô Doha của Qatar sau khi Israel không kích nơi đây hôm 9/9. Ảnh: Reuters.
Dự thảo nghị quyết được công bố trước thềm hội nghị nêu rõ lập trường chung của các nước Arab và Hồi giáo lên án mạnh mẽ hành động quân sự của Israel, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ chủ quyền quốc gia, luật pháp quốc tế và an ninh khu vực.
Qatar, quốc gia đăng cai hội nghị và là một bên trung gian quan trọng trong các cuộc đàm phán giữa Israel và lực lượng Hamas, khẳng định vụ không kích hôm 9/9 sẽ không làm chùn bước các nỗ lực ngoại giao nhằm thúc đẩy một giải pháp hòa bình tại Gaza. Tuy nhiên nước này cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế cần có phản ứng rõ ràng và công bằng, tránh tiêu chuẩn kép trong xử lý xung đột.
Thủ tướng kiêm Ngoại trưởng Qatar Sheikh Mohammed bin Abdulrahman Al Thani cho biết: “Hành động của Israel sẽ không dẫn đến điều gì khác ngoài việc phá vỡ các nỗ lực giảm leo thang, đồng thời thể hiện rõ ý định của chính phủ Israel trong việc từ chối các con đường hòa bình nhằm giải quyết vấn đề Palestine. Tuy nhiên, những hành động này sẽ không cản trở Qatar tiếp tục các nỗ lực ngoại giao chân thành, phối hợp cùng Ai Cập và Mỹ nhằm chấm dứt cuộc xung đột bất công này".
Hội nghị tại Doha có sự tham dự của nhiều lãnh đạo khu vực, trong đó có Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan, Thủ tướng Iraq Mohammed Shia’ al-Sudani và Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas. Điều này không chỉ phản ánh mức độ nghiêm trọng của vụ tấn công hôm 9/9, mà còn cho thấy mức độ hợp tác ngày càng tăng giữa các nước Arab và Hồi giáo trước những biến động an ninh khu vực.
Đáng chú ý, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đang có chuyến thăm Israel trùng thời điểm diễn ra hội nghị. Chuyến thăm được cho là nhằm giữ thế cân bằng chiến lược giữa các đồng minh chủ chốt tại Trung Đông trong bối cảnh Israel đang phải đối mặt với những áp lực và sự chỉ trích ngày càng tăng trong khu vực. Dù chưa có tín hiệu chính thức về sự thay đổi trong cách tiếp cận đối với Hiệp định Abraham do Mỹ thúc đẩy và được xem là nền tảng bình thường hóa quan hệ giữa Israel và thế giới Arab, song nhiều nước đã bày tỏ lo ngại về hành động quân sự mở rộng của Israel.
Qatar hiện là nơi đặt căn cứ quân sự lớn nhất của Mỹ ở Trung Đông và cũng là đối tác mua sắm khí tài quốc phòng quy mô lớn của Washington. Tuy nhiên, vụ việc ngày 9/9 được cho là đã làm gia tăng nghi ngờ về khả năng phản ứng của Mỹ trước các hành động quân sự đe dọa đến các đối tác trong khu vực.
Hội nghị lần này của Liên đoàn Arab và Tổ chức Hợp tác Hồi giáo cũng diễn ra trong bối cảnh cộng đồng quốc tế tái khởi động các cuộc thảo luận tại Liên Hợp Quốc về giải pháp hai nhà nước giữa Israel và Palestine. Hiện đã có hơn 140 nước thành viên Đại hội đồng Liên Hợp Quốc công nhận hoặc bày tỏ ý định công nhận Nhà nước Palestine, trong đó có một số quốc gia châu Âu. Chính vì thế, hội nghị tại Doha được đánh giá là cơ hội quan trọng để các quốc gia Arab và Hồi giáo khẳng định lập trường chung, ủng hộ đối thoại và giải pháp hòa bình, cũng như kêu gọi tôn trọng luật pháp quốc tế và chủ quyền quốc gia trong xử lý các điểm nóng khu vực.