Liên hoan Ca trù Hà Nội lần thứ 4

Phát biểu khai mạc, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Lê Thị Ánh Mai cho biết, năm nay là năm thứ 16 Ca trù được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp. Từ đó đã thu hút sự quan tâm của người dân, khẳng định giá trị nghệ thuật độc đáo, quý báu mà cha ông để lại cũng như báo động về sự mai một của ca trù. Những năm qua, thành phố Hà Nội đã luôn tích cực thực hiện các biện pháp bảo vệ, phát huy giá trị di sản ca trù.

Khai mạc Liên hoan ca trù Hà Nội lần thứ Tư - năm 2025. Ảnh: ĐX

Đặc biệt, năm 2022, Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 23/2022/NQ-HĐND ngày 8/12/2022 Quy định chế độ đãi ngộ, hỗ trợ “Nghệ sĩ nhân dân”, “Nghệ sĩ ưu tú”, nghệ nhân và Câu lạc bộ tiêu biểu trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể thành phố Hà Nội. Chế độ đãi ngộ và hỗ trợ các nghệ nhân, câu lạc bộ trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể, trong đó có di sản ca trù theo Nghị quyết này có nhiều ưu việt, nhận được sự đón nhận tích cực của cộng đồng.

Năm 2024, thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 2342/QĐ-UBND ngày 4-5-2024 phê duyệt đề án “Bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh trên địa bàn thành phố Hà Nội đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”, trong đó có hát ca trù đưa vào danh mục cần bảo vệ khẩn cấp.

Hà Nội là địa phương có số lượng nghệ nhân được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu vinh dự Nghệ nhân nhân dân và Nghệ nhân ưu tú lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể nhiều nhất cả nước, trong đó có nghệ thuật trình diễn ca trù. Số lượng nghệ nhân qua 3 lần phong tặng năm 2015, 2019 và 2022 có 32 nghệ nhân ca trù (8 Nghệ nhân nhân dân và 24 Nghệ nhân ưu tú).

Ở đợt xét Hồ sơ phong tặng lần thứ Tư - năm 2025, Hội đồng thành phố Hà Nội đã thông qua danh sách và đề nghị Hội đồng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xem xét danh sách đề nghị phong tặng 08 Nghệ nhân nhân dân và 23 Nghệ nhân ưu tú nghệ thuật hát ca trù.

“Liên hoan với mục đích tiếp tục góp phần bảo tồn, phát huy giá trị của loại hình nghệ thuật độc đáo này; động viên, thúc đẩy hoạt động truyền dạy, thực hành ca trù ở cơ sở, đồng thời phát hiện, bồi dưỡng các tài năng trẻ”, bà Lê Thị Ánh Mai cho biết.

Điểm đặc biệt là Liên hoan năm nay có số lượng thí sinh dự thi kỷ lục, với sự tham gia của 21 nhóm, CLB ca trù trên địa bàn Hà Nội, trong đó có các nhóm mới như nhóm Ca trù Hương Quê, Tiếng thời gian, Dân ca ví giặm xứ Nghệ… Với số lượng 16 tiết mục múa hát tập thể, Liên hoan có 105 thí sinh dự phần thi cá nhân - đào nương, kép đàn và trống chầu.

Hơn 200 nghệ nhân, thí sinh tham dự Liên hoan Ca trù Hà Nội lần thứ 4- Ảnh 2. Một tiết mục biểu diễn tại Liên hoan Ca trù Hà Nội 2025. Ảnh: Tường Nhi

BTC cho biết, tổng số người tham gia Liên hoan, bao gồm cả người hỗ trợ các phần thi cho thí sinh là hơn 200 người. Trong đó, thí sinh lớn tuổi nhất 86 tuổi, thí sinh nhỏ tuổi nhất 8 tuổi. Có 22 thí sinh là đào nương và kép đàn, trống chầu dưới 18 tuổi, chiếm 20,9%; 83 thí sinh là đào nương, kép đàn, trống chầu trong độ tuổi trên 18 tuổi (không kể nhóm múa), chiếm 79,1% (không kể nhóm múa).

Năm 2009, ca trù được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp, thu hút đông đảo sự quan tâm của người dân, khẳng định giá trị nghệ thuật độc đáo, quý báu mà cha ông để lại cũng như báo động về sự mai một của ca trù.

Liên hoan Ca trù Hà Nội lần thứ tư - năm 2025 được tổ chức với mục đích tiếp tục động viên, thúc đẩy hoạt động truyền dạy, thực hành ca trù ở cơ sở; phát hiện, bồi dưỡng các tài năng ca trù ở nhiều lứa tuổi. Liên hoan cũng nhằm đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá tới đông đảo quần chúng nhân dân, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể ca trù trên địa bàn Hà Nội.

Sau phần khai mạc, Liên hoan diễn ra với nhiều tiết mục dự thi đặc sắc. Diễn ra trong hai ngày, Liên hoan bế mạc và trao giải vào ngày 28/9 tại Bảo tàng Hà Nội.

Phụng Thiên