Liên hợp quốc: Cuộc chiến ở Gaza là mối đe dọa toàn cầu đối với quyền tự do ngôn luận

Báo cáo được trình bày vào ngày 17/10 vừa qua tại Phiên họp thứ 79 của Đại hội đồng Liên hợp quốc, đã làm nổi bật những vi phạm quyền tự do ngôn luận liên quan đến cuộc chiến này.

Người Palestine kiểm tra thiệt hại sau cuộc không kích của Israel vào khu vực El-Remal ở Thành phố Gaza vào ngày 9 tháng 10 năm 2023. Ảnh: Naaman Omar, CC BY-SA 3.0

Báo cáo nhấn mạnh rằng các cuộc xung đột ở Gaza đang làm suy yếu quyền biểu đạt và tự do thông tin, không chỉ trong khu vực chiến sự mà còn trên toàn thế giới. Báo cáo viên Đặc biệt đã chỉ ra ba thách thức chính đối với quyền tự do ngôn luận trong bối cảnh này.

Thứ nhất, tấn công nhà báo và truyền thông: Báo cáo đặc biệt nhấn mạnh các cuộc tấn công nhằm vào nhà báo và phương tiện truyền thông, đe dọa khả năng tiếp cận thông tin về cuộc xung đột và các hành vi diệt chủng.

Thứ hai, đàn áp tiếng nói của người Palestine: Báo cáo cũng chỉ trích việc đàn áp các tiếng nói và quan điểm của người Palestine một cách phân biệt và không cân xứng, đồng thời cảnh báo về sự suy yếu của tự do học thuật, nghệ thuật, và tự do biểu đạt nói chung. Việc áp dụng các lệnh cấm toàn diện đối với một số kiểu ngôn từ hoặc biểu tượng cần được tránh.

Thứ ba, ranh giới giữa ngôn từ chính trị và ngôn từ kích động thù địch: Báo cáo làm rõ sự khác biệt giữa “ngôn từ kích động thù địch” và sự ủng hộ cho chủ nghĩa khủng bố. Việc liên kết người Palestine với khủng bố hoặc bài Do Thái thông qua những biểu tượng hoặc khẩu hiệu của họ cần phải được xem xét thận trọng, nhằm tránh những hạn chế không cần thiết đối với quyền tự do ngôn luận.

Tổ chức ARTICLE 19, một tổ chức quốc tế bảo vệ quyền tự do ngôn luận, đã tham gia vào quá trình tham vấn để chuẩn bị báo cáo này. Họ cảnh báo rằng cuộc chiến ở Gaza có thể tạo ra những tiền lệ nguy hiểm cho quyền tự do ngôn luận trên toàn cầu, từ việc hạn chế các cuộc biểu tình ủng hộ người Palestine cho đến kiểm duyệt thông tin dưới danh nghĩa chống khủng bố và bài Do Thái.

Cuộc chiến cũng đã ảnh hưởng đến các khu vực khác ngoài Trung Đông, đặc biệt là ở Mỹ, châu Âu, và khu vực Trung Đông - Bắc Phi. Các hành vi kiểm duyệt và vi phạm nhân quyền liên quan đến cuộc chiến đang làm xói mòn khả năng giải quyết xung đột một cách hòa bình, đồng thời cản trở công lý và trách nhiệm giải trình.

Trong bối cảnh này, Báo cáo viên Đặc biệt và tổ chức ARTICLE 19 đã kêu gọi các quốc gia, các công ty mạng xã hội, trường đại học và các tổ chức tư nhân khác cần phải đảm bảo quyền tự do ngôn luận được bảo vệ cho tất cả mọi người.

Báo cáo viên Đặc biệt cũng kêu gọi trách nhiệm giải trình đối với các vụ tấn công vào nhà báo và phương tiện truyền thông, đồng thời lên án việc đàn áp các quan điểm liên quan đến quyền của người Palestine.

Cao Phong (theo Reuters)