Liên kết chuỗi giá trị ngành gia cầm còn quá ít

Toàn cảnh chức Hội nghị với chủ đề “Phát triển ngành gia cầm Việt Nam theo chuỗi giá trị bền vững”. Hằng Trần/Bnews/vnanet.vn

Ông Nguyễn Thanh Sơn, Chủ tịch Hiệp hội Gia cầm Việt Nam chia sẻ, chăn nuôi gia cầm ở Việt Nam là một nghề truyền thống lâu đời, không những giải quyết sinh kế cho hàng triệu hộ nông dân mà còn đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế và xã hội của đất nước.

Sau gần 40 năm đổi mới của đất nước, ngành gia cầm đã có sự phát triển vượt bậc cả về quy mô, sản lượng sản phẩm, giá trị sản xuất và trình độ công nghệ. Việt Nam là một trong Top 10 những nước có tổng đàn gia cầm lớn nhất thế giới, riêng đàn thủy cầm lớn thứ hai thế giới. Giai đoạn từ năm 2020 - 2024, đàn gia cầm tăng nhanh từ 512,675 triệu con lên 584,414 triệu con. Tốc độ tăng trưởng bình quân là 3,3%/năm.Trong cơ cấu đàn gia cầm, khu vực Đồng bằng sông Hồng có tỷ lệ nuôi cao nhất đạt 23,19 %. Xếp thứ 2 là khu vực Bắc Trung bộ và duyên hải miên trung chiếm 22,44% chiểm tỷ lệ thấp nhất là Vùng Tây Nguyên đạt 6,03%. Tuy nhiên, đây là là vùng có tốc độ tăng trưởng đàn gia cầm cao nhất cả nước tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 6,4%.

Phiên tọa đàm trong khuôn khổ Hội nghị với chủ đề “Phát triển ngành gia cầm Việt Nam theo chuỗi giá trị bền vững”. Hằng Trần/Bnews/vnanet.vn

Tổng sản lượng thịt hơi gia cầm năm 2024 đạt 2,458 triệu tấn, tăng bình quân hằng năm 6,9% trong giai đoạn 2020-2024. Trong giai đoạn này sản lượng thịt gà có tốc độ tăng bình quân 7,8%/năm, tăng nhanh hơn so với sản lượng thịt thủy cẩm 3,5%/năm. Nguyên nhân do thị trường thịt thủy cầm trong thời gian vừa qua giá thịt thủy cầm giảm mạnh. Sản lượng thịt ngỗng trong năm qua giảm bình quân 2%/năm, từ 2,05 nghìn tấn năm 2020 xuống 1,89 ngàn tấn năm 2024.

Theo ông Phạm Kim Đăng, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi và Thú y (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), mỗi năm Việt Nam xuất khẩu khoảng 5,8 - 6,1 triệu con giống gia cầm. Đồng thời, xuất khẩu khoảng 4,6 - 5,1 nghìn tấn thịt gia cầm các loại. Ngành gia cầm đang đứng trước cơ hội thuận lợi là thể chế hoàn thiện đồng bộ, thống nhất, hội nhập, minh bạch; thị trường tiêu thụ tiềm năng; giá thức ăn chăn nuôi giảm. Đồng thời, quá trình hội nhập và thu hút đầu tư cũng như cơ hội tiếp cận công nghệ mới, quản trị đang thúc đẩy ngành gia cầm phát triển.Tuy nhiên bên cạnh thuận lợi, ngành gia cầm đang phải đối mặt với khó khăn thách thức liên quan đến thói quen phân phối, tiêu dùng, nhỏ lẻ; dịch bệnh; phụ thuộc nguyên liệu đầu vào. Cùng đó, liên kết chuỗi giá trị ngành gia cầm còn quá ít, thống kê, dự báo cung - cầu còn yếu. Biến động thị trường, chiến tranh, cạnh tranh thương mại, biến đổi khí hậu đang tác động không nhỏ tới hoạt động chăn nuôi và kinh doanh.

Thứ Trưởng Bộ Nông nghiệp và Mội trường- Phùng Đức Tiến phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Hằng Trần/Bnews/vnanet.vn

Liên kết chuỗi giá trị chăn nuôi chưa phát triển mạnh, số chuỗi do các doanh nghiệp lớn đầu tư khép kín chuỗi sản xuất từ đầu vào đến đầu ra còn ít, thiếu kết nối giữa các khâu (sản xuất giống, chăn nuôi, giết mổ/chế biến, tiêu thụ), khiến người chăn nuôi dễ bị ép giá bởi trung gian; an toàn thực phẩm và minh bạch trong chuỗi cung ứng chưa đảm bảo dẫn đến khó khăn cho xuất khẩu.
Ứng dụng công nghệ cao và chuyển đổi số còn chậm, nhất là các trang trại chăn nuôi gia cầm quy mô vừa, quy mô nhỏ và nông hộ, dẫn đến hiệu quả chăn nuôi thấp, hao hụt cao và khó cạnh tranh với các nước có nền chăn nuôi tiên tiến.

Mục tiêu năm 2025, giá trị sản xuất ngành chăn nuôi tăng khoảng 4,0 - 5,0% so với năm 2024, tỷ trọng chăn nuôi trong tổng thể ngành nông nghiệp ước đạt 28-30% (đối với ngành hẹp đạt mức từ 33-34%).
Chiến lược chăn nuôi đến năm 2025 thịt gia cầm chiếm khoảng 27%, với 16-17 tỷ quả trứng, đến năm 2030 tỷ lệ thịt gia cầm chiếm 28-30%, với 22-23 tỷ quả trứng. Xuất khẩu 20 - 25% sản lượng thịt và trứng gia cầm. Tỷ lệ thịt gia cầm
được chế biến 25 - 30% vào năm 2025, đạt 40 - 50% vào năm 2030.
Để đạt được mục tiêu trên Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến yêu cầu ngành chăn nuôi gia cầm cần tập trung vào các nhiệm vụ như: phát triển chăn nuôi gia cầm theo phương thức hiện đại công nghệ cao tại các trang trại và doanh nghiệp lớn. Từ đó, nâng cao khả năng cạnh tranh về năng suất và chất lượng. Đồng thời, khuyến khích chăn nuôi hộ truyền thống có cải tiến theo hướng chuyên nghiệp hóa, chăn nuôi hữu cơ, phúc lợi động vật để nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm.
Ngoài ra, khuyến khích xây dựng cơ sở chăn nuôi gia cầm nơi có quy hoạch phù hợp đảm bảo xa nơi dân cư tập trung, bảo đảm an toàn sinh học, thuận lợi cho xử lý môi trường và phòng, chống dịch bệnh. Chú trọng tối đa về chăn nuôi gia cầm an toàn sinh học, tăng cường giám sát dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như Cúm gia cầm, Newcastle, và các bệnh truyền nhiễm khác.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh: Tiềm năng của ngành chăn nuôi rất lớn. Để thúc đẩy phát triển ngành chăn nuôi, về quản lý hành chính, cần khẩn trương đưa ra các tiêu chuẩn quy chuẩn, cắt giảm thủ tục hành chính để phù hợp với bối cảnh mới. Ngành chăn nuôi cần chú trọng về khoa học công nghệ, đặc biệt là về sản xuất con giống; thúc đẩy chế biến, đặc biệt chế biến sâu, cần tạo sự chuyển biến trong quản lý giết mổ nhỏ lẻ, giết mổ gắn với an toàn thực phẩm. Xây dựng chuỗi giá trị, từ con giống, thức ăn chăn nuôi, đến chế biến, xúc tiến thương mại. Cùng đó, tăng cường hợp tác quốc tế gắn với khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. Công nghệ rất quan trọng, cần xem đây nhiệm vụ tiên phong để đẩy mạnh phát triển, duy trì đà tăng trưởng.

Ngọc Trần/Bnews/vnanet.vn