Liên kết sản xuất mở hướng thoát nghèo

Thoát nghèo nhờ liên kết chuỗi

Sáng sớm, khi trên sườn đồi còn phủ sương trắng, anh A Vững, ở thôn Vi Choong, xã Kon Plông bắt đầu thu hoạch những búp chè non mơn mởn. Anh Vững cho hay, trước đây gia đình anh chủ yếu trồng mì, thu nhập bấp bênh và thuộc diện hộ nghèo.

Cuối năm 2021, anh được Hợp tác xã (HTX) Chè sạch Đông Trường Sơn hỗ trợ giống, phân bón và hướng dẫn kỹ thuật cải tạo đất, anh mạnh dạn chuyển sang trồng 5 sào chè. Sau 4 năm chăm sóc, vườn chè phát triển tốt và đã cho hái bói 2 năm nay.

Theo anh Vững, 2 năm đầu cây chè cần được chăm sóc nhiều, nhưng từ năm thứ 3 trở đi chỉ cần bón phân, tạo tán và thu hái.

“Hiện cây đang còn nhỏ, mỗi năm tôi thu về hơn 30 triệu đồng. Nhưng cây chè chỉ cần đầu tư trồng 1 lần là cho thu hoạch vài chục năm, càng già càng cho sản lượng cao. Đầu ra đã có HTX thu mua, giá cả ổn định nên hiệu quả hơn trồng mì nhiều”, anh Vững chia sẻ.

Ngoài trồng chè, anh Vững còn đầu tư mua máy cày vận chuyển nông sản thuê và sửa xe máy, tổng thu nhập của gia đình hơn 200 triệu đồng/năm. Nhờ đó, gia đình anh đã thoát nghèo và phát triển kinh tế bền vững.

Anh A Vững, ở thôn Vi Choong, xã Kon Plông liên kết với Hợp tác xã Chè sạch Đông Trường Sơn trồng 5 sào chè theo hướng hữu cơ.

Hợp tác xã Chè sạch Đông Trường Sơn hiện có 19 thành viên, canh tác 60ha chè sạch. Bên cạnh đó, HTX còn liên kết, hỗ trợ cây giống cho người dân trồng gần 50ha chè theo hướng hữu cơ.

Mô hình liên kết được tổ chức theo chuỗi giá trị từ sản xuất - thu mua - chế biến - tiêu thụ, bảo đảm đầu ra ổn định cho người trồng chè. Đặc biệt, HTX chú trọng hướng dẫn thành viên, hộ liên kết canh tác theo hướng hữu cơ và thu mua sản phẩm với giá cao hơn thị trường.

Giám đốc HTX Chè sạch Đông Trường Sơn Nguyễn Công Hội cho biết, đơn vị hỗ trợ, liên kết với người dân trồng các giống chè chủ lực như PH8, Ô Long kim tuyên, San tuyết... phù hợp với khí hậu Kon Plông, cho năng suất và chất lượng cao.

“Chè tươi có giá từ 9.000 - 50 nghìn đồng/kg. Bình quân 1ha chè 6 - 7 năm tuổi mang lại khoảng 200 triệu đồng/năm, là nguồn thu ổn định cho người dân”, ông Hội nói.

Không chỉ tại xã Kon Plông, nhiều hộ dân tại các xã Tu Mơ Rông, Măng Ri, Đăk Hà, Măng Đen... cũng đã liên kết trồng rau, củ, quả xứ lạnh, cà phê, dược liệu. Như gia đình chị Y Diang, ở thôn Kon Vơng Kia, xã Măng Đen, từng thuộc diện hộ nghèo.

Từ năm 2023, gia đình chị Diang liên kết với HTX Rau xứ lạnh Măng Đen trồng 3 sào rau, củ, quả (mỗi năm 4 - 5 vụ tùy loại cây). Nhờ được hướng dẫn kỹ thuật, vườn cây phát triển tốt, mỗi vụ chị thu về khoảng 20 triệu đồng.

Ngoài ra, chị Y Diang còn đầu tư homestay, trồng gần 1ha cà phê xứ lạnh và cây ăn quả, mang lại thu nhập ổn định. Đến nay, đời sống của gia đình chị Y Diang ngày càng được cải thiện và đã thoát nghèo.

Hướng đến sản xuất bền vững

Theo Chủ tịch UBND xã Măng Đen Phạm Văn Thắng, toàn xã có 25 thôn, tổ dân phố với hơn 9.000 nhân khẩu, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 70%. Những năm qua, xã thực hiện tốt công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn đa chiều.

Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân áp dụng tiến bộ kỹ thuật và tham gia các mô hình liên kết với doanh nghiệp, HTX để phát triển kinh tế. Toàn xã hiện có 47 HTX với 502 thành viên, tập trung vào sản xuất nông nghiệp và dịch vụ du lịch cộng đồng.

Chị Y Diang (bên trái), cùng nhiều hộ dân khác ở thôn Kon Vơng Kia, xã Măng Đen liên kết trồng rau, củ, quả với Hợp tác xã Rau xứ lạnh Măng Đen.

“Thời gian tới, xã tiếp tục tổ chức lại sản xuất theo mô hình tổ hợp tác, HTX, nhóm hộ liên kết theo chuỗi giá trị; kết nối doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm; đẩy mạnh ứng dụng khoa học, kỹ thuật, chuyển đổi số và sản xuất nông nghiệp”, ông Thắng cho biết.

Còn tại xã Kon Plông, Chủ tịch UBND xã Bùi Văn Đáp cho biết, trước đây người dân chủ yếu canh tác nhỏ lẻ, sản phẩm làm ra phụ thuộc vào thương lái nên giá cả bấp bênh. Sự xuất hiện của các mô hình liên kết chuỗi giá trị những năm gần đây đã tạo ra bước chuyển rõ rệt.

Chất lượng cây trồng được cải thiện, quy trình canh tác dần chuẩn hóa, năng suất, chất lượng tăng lên đáng kể. Qua đó, đời sống người dân trên địa bàn xã ngày càng được cải thiện. Từ cuối năm 2024 đến nay, xã Kon Plông có 173 hộ thoát nghèo và 80 hộ thoát cận nghèo; hiện toàn xã còn 72 hộ nghèo và 146 hộ cận nghèo.

“Xã sẽ tiếp tục tuyên truyền và hỗ trợ người dân mở rộng diện tích chè, cà phê xứ lạnh. Tăng cường kiểm tra, tháo gỡ khó khăn để các mô hình liên kết phát huy hiệu quả, từ đó nâng cao thu nhập và hướng đến giảm nghèo bền vững”, ông Đáp cho hay.

Bài, ảnh: TRẦN HƯỚNG