Linh vật có tội tình gì?

Tượng mèo dựng tại một điểm du lịch của xã Tiên Trang, huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa gây tranh cãi mạng xã hội với hình thù lạ lẫm. Ảnh: NLĐ

Mỗi năm, một con vật với kích thước lớn được trang trí ở những không gian công cộng, ngụ ý rằng năm nay là năm con giáp đó trong 12 con giáp theo quan niệm dân gian. Tùy vào không gian, điều kiện kinh tế cũng như bản sắc riêng của mỗi vùng miền mà giữa các địa phương, hình ảnh con giáp cũng mang nhiều màu sắc khác nhau.

Chuyện góp ý để nâng cao thẩm mỹ là việc cần làm, tuy nhiên đem hình ảnh linh vật ở các nơi lên mạng xã hội so sánh rồi chê bai chưa bao giờ là cách hay. Hình ảnh những con vật, đứng - ngồi - nằm trong không gian vẫn còn ngổn ngang hoa kiểng, thậm chí phía sau là đội ngũ nghệ nhân, công nhân vẫn đang làm việc, liệu có quá vội vàng khi chê một tác phẩm trang trí còn chưa hoàn thành?

Sự có mặt của những linh vật ở đường hoa, hội hoa cốt yếu cũng chỉ mang tính trang trí và đem lại niềm vui cho người dân du xuân dịp đầu năm mới. Và chính sự cảm thụ của người dân mỗi nơi là thước đo chính xác nhất cho vẻ đẹp của linh vật được trang trí ở nơi đó.

Câu chuyện linh vật mỗi năm không mới, nhưng cũng cần nhìn nhận thẳng thắn, chính sự thiếu xót, thậm chí lãng quên việc nâng cao thẩm mỹ cộng đồng, nên mỗi năm đến hẹn lại… cãi nhau về linh vật. Không gian văn hóa công cộng là những không gian lớn, tiếp xúc trực tiếp với cộng đồng dân cư, du khách, vì thế đặt để bất kỳ tác phẩm nghệ thuật, hay trang trí mô hình linh vật nào cũng cần cân nhắc, để đảm bảo giá trị mỹ quan chung.

Có thể thấy mô hình linh vật ở một số nơi, chủ yếu là đội ngũ thi công đường hoa, hội hoa đảm nhận, nên chuyện chưa hấp dẫn so với những nơi được các nghệ nhân, điêu khắc gia tạo tác, cũng là dễ hiểu.

Và dù là một tác phẩm nghệ thuật kỳ công, hay mô hình trang trí đơn thuần, đều cần một cảm quan nghệ thuật nhất định. Bởi linh vật có được tạo dựng từ các điêu khắc gia hàng đầu, hay họa sĩ mỹ thuật nổi tiếng nhưng cảm nhận thẩm mỹ của người dân chưa tới thì cũng khó lòng mà nhìn ra cái hay, cái đẹp, hay ý niệm nghệ thuật mà tác giả dày công gửi gắm qua tác phẩm.

Linh vật cũng chỉ là mô hình con giáp trong năm, vai trò chính là trang trí cho không gian, cảnh quan chứ không đại diện, hay tượng trưng cho bất cứ điều gì, nên không đáng để bị đem ra chê bai, miệt thị.

THIÊN BÌNH