'Lộ' đề thi tốt nghiệp THPT năm 2021 và những học sinh được 'ôn luyện đặc biệt'
Cáo buộc cho rằng, hành vi của 2 giáo viên trong tổ ra đề thi môn Sinh học, kỳ thi THPT quốc gia năm 2021 là vì động cơ cá nhân, làm trái công vụ, dẫn đến thiếu tính công bằng, minh bạch, gây bức xúc dư luận.
Theo cáo trạng của VKSND Tối cao, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021 được tổ chức thành 2 đợt.
Sau khi kết thúc kỳ thi, dư luận, báo chí phản ánh về nghi vấn lộ đề thi môn Sinh học, theo đó đề thi môn Sinh học giống 80% so với đề ôn tập trên mạng Internet của ông Phan Khắc Nghệ (Phó Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Hà Tĩnh).
Kết quả điều tra cho thấy, để chuẩn bị cho kỳ thi THPT quốc gia năm 2021, Bộ GD&ĐT triển khai công tác ra đề thi theo 2 giai đoạn: Xây dựng ngân hàng câu hỏi thi và tổ chức ra đề thi. Về xây dựng ngân hàng câu hỏi thi, Cục quản lý chất lượng, Bộ GD&ĐT đã tổ chức thành 5 đợt, mỗi đợt kéo dài khoảng 1 tuần.
Trong 5 đợt công tác trên, ông Bùi Văn Sâm và bà phạm Thị My (đều nguyên là giáo viên Khoa Sinh học, Đại học Sư phạm Hà Nội) được phân công tham gia xây dựng ngân hàng câu hỏi thi và Hội đồng ra đề thi môn Sinh học trong kỳ thi THPT năm 2021, trong đó ông Sâm làm tổ trưởng, còn bà My làm tổ phó, cùng với một số giáo viên khác làm thành viên.
Về tổ chức ra đề thi, Bộ GD&ĐT phân công bà My làm tổ trưởng ra đề thi môn Sinh học, còn ông Sâm tham gia với tư cách thẩm định.
Những học sinh được ‘ôn luyện đặc biệt’
Do bà My và ông Sâm đã tham gia tổ xây dựng ngân hàng câu hỏi thi và Hội đồng ra đề thi các năm 2019, 2020, biết được phần mềm rút câu hỏi ngẫu nhiên nên năm 2021 nên hai bị can này đã lợi dụng nhiệm vụ, quyền hạn được giao, đưa tài liệu về nhà biên soạn thành câu hỏi.
Sau đó những người này sắp xếp vào các vị trí để được rút ra là nguồn đề thi chính thức và định hướng chọn các tổ hợp câu hỏi do mình biên soạn để xây dựng thành đề thi chính thức, đồng thời dùng các câu hỏi trên làm tài liệu ôn thi cho một số học sinh là người thân quen.
Theo cơ quan điều tra, những học sinh, phụ huynh và những người giới thiệu để bị can Sâm và My giảng dạy, ôn thi không biết hai giáo viên này đã sử dụng tài liệu liên quan đến quá trình xây dựng ngân hàng câu hỏi thi để giảng dạy, ôn thi, vì vậy không có căn cứ xem xét, xử lý.
Cáo trạng xác định, hành vi của các bị cáo vì động cơ cá nhân, làm trái công vụ, xâm phạm trực tiếp đến hoạt động đúng đắn của cơ quan quản lý Nhà nước, dẫn đến thiếu tính công bằng, minh bạch, gây bức xúc dư luận, ảnh hưởng xấu đến kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia năm 2021.
Trong vụ việc này, ông Sái Công Hồng, nguyên Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (hiện là Phó Vụ trưởng Vụ THPT) và ông Đỗ Thế Chẩn, cán bộ Trung tâm khảo thí quốc gia đã chỉnh sửa, thay đổi cơ chế xuất đề của phần mềm, dẫn đến phần mềm sử dụng tại Hội đồng ra đề thi không đảm bảo nguyên tắc rút đề ngẫu nhiên, vi phạm quy định của quy chế thi THPT.
Tuy nhiên, Cơ quan ANĐT Bộ Công an kết luận chưa có cơ sở xác định những người trên có động cơ vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác và không biết các bị can thực hiện hành vi phạm tội nên không có căn cứ xử lý hình sự.
CQĐT có văn bản kiến nghị Bộ GD&ĐT kiểm tra, xem xét xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân có liên quan để xảy ra sai phạm nêu trên và kiểm tra, rà soát quy trình, quy chế để khắc phục sơ hở, thiếu sót, không để xảy ra sai phạm tương tự.
Ông Phan Khắc Nghệ giảng dạy trên mạng Internet có nhiều nội dung giống với tài liệu do bà My và ông Sâm biên soạn và đề thi tốt nghiệp THPT môn Sinh năm 2021. Tuy nhiên, kết quả điều tra cho thấy, không có căn cứ xác định ông Nghệ có hành vi chiếm đoạt tài liệu bí mật công tác hoặc cố ý làm lộ bí mật công tác, nên không có căn cứ xử lý.
Cơ quan ANĐT đã có văn bản kiến nghị Sở GD&ĐT tỉnh Hà Tĩnh họp kiểm điểm, chấn chỉnh đối với ông Nghệ. Ngày 14/2, Sở GD&ĐT Hà Tĩnh đã họp kiểm điểm ông Nghệ vì gây dư luận không tốt, phần nào ảnh hưởng đến uy tín của ngành giáo dục.
Đối với các giáo viên tham gia xây dựng ngân hàng câu hỏi và ra đề thi môn Sinh học, căn cứ kết quả điều tra, chưa phát hiện có vi phạm nên CQĐT cho rằng không có căn cứ xem xét xử lý.
Ngày 29/6 tới, bị can Phạm Thị My và Bùi Văn Sâm sẽ bị TAND TP Hà Nội đưa ra xét xử tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" theo quy định tại Khoản 1, Điều 356, Bộ luật Hình sự.