Lỗ hổng tình báo khiến Israel điêu đứng trước cuộc tấn công của Hamas

Theo Reuters, nhóm vũ trang Hamas hôm 7.10 đã bất ngờ phóng hàng nghìn quả rocket và tiến hành cuộc đột kích phối hợp bằng đường bộ, trên không, đường biển đồng loạt vào nhiều thị trấn, khu định cư Israel.

Hamas cho biết chiến dịch này khởi phát từ "những cuộc tấn công ngày càng leo thang" của Tel Aviv nhằm vào người Palestine ở Bờ Tây, Jerusalem và trong các nhà tù Israel.

Chính phủ Israel sau đó đã tuyên bố tình trạng chiến tranh. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ra lệnh động viên lực lượng dự bị. Không quân Israel đã triển khai hàng chục máy bay chiến đấu để tấn công các mục tiêu ở dải Gaza.

Ông Netanyahu hôm 8.10 cho biết Hội đồng An ninh quốc gia Israel đã thông qua quyết định hủy diệt Hamas nhằm vô hiệu hóa mọi năng lực quân sự của nhóm vũ trang này cũng như tổ chức bán vũ trang Jihad Hồi giáo Palestine ở dải Gaza.

Pháo sáng trên bầu trời phía bắc Gaza, nhìn từ Ashkelon, miền Nam Israel ngày 7.10 - Ảnh: Reuters

Giới chức Israel báo cáo ít nhất 300 người thiệt mạng, hơn 1.500 người bị thương trong cuộc tấn công ngày 7.10. Trong khi đó, cơ quan y tế Palestine tiết lộ các đòn tấn công trả đũa của Israel cùng ngày đã khiến ít nhất 232 người chết và hơn 1.700 người bị thương.

Cuộc tấn công diễn ra một ngày sau lễ kỷ niệm 50 năm cuộc chiến Yom Kippur 1973, khi lực lượng Israel mất cảnh giác trước các đoàn xe tăng của Syria và Ai Cập.

Dù có một số dấu hiệu cảnh báo, cuộc tấn công của các quốc gia Ả Rập năm 1973 đã gây bất ngờ cho Israel, do 6.10 là ngày thánh Yom Kippur - ngày lễ linh thiêng nhất trong năm của người Do Thái. Vào ngày này, người Do Thái nhịn ăn, xưng tội và tập trung cầu nguyện, khiến mức độ cảnh giác và sẵn sàng chiến đấu của quân đội Israel giảm xuống mức thấp nhất. Tuy nhiên, sau đó lực lượng Israel với 170 xe tăng đã vùi dập đội hình thiết giáp đông hơn 8 lần của Syria ở Thung lũng Nước mắt.

Tướng Giora Eiland đã nghỉ hưu, cựu lãnh đạo Hội đồng An ninh quốc gia Israel, cho Reuters biết: “Cuộc tấn công của Hamas hôm 7.10 khá giống với những gì đã xảy ra vào thời điểm năm 1973. Như chúng ta có thể thấy, Israel đã hoàn toàn bị bất ngờ trước một cuộc tấn công được phối hợp rất tốt”.

Một phát ngôn viên quân đội Israel tiết lộ sẽ có các cuộc thảo luận về việc thông tin tình báo “trong tương lai” nhưng hiện tại trọng tâm của Tel Aviv vẫn là chiến đấu. “Chúng tôi sẽ nói về điều đó khi chúng tôi cần nói về nó”, quan chức này nói hôm 8.10 trong một cuộc họp báo.

Israel luôn coi Hamas là kẻ thù truyền kiếp, nhưng kể từ khi gây thiệt hại nặng nề cho Gaza trong cuộc chiến kéo dài 10 ngày vào năm 2021, Tel Aviv duy trì sự ổn định tại khu vực này bằng các biện pháp phong tỏa chặt chẽ. Israel đã đưa ra các khuyến khích kinh tế, bao gồm cả việc cấp hàng nghìn giấy phép lao động cho người Gaza làm việc ở Israel hoặc Bờ Tây.

Trong 18 tháng qua khi bạo lực hoành hành khắp Bờ Tây, khu vực Gaza tương đối yên bình, ngoại trừ các cuộc đụng độ xuyên biên giới lẻ tẻ liên quan đến phong trào Jihad Hồi giáo với quy mô nhỏ. Trong khi đó, quân Hamas - lực lượng đã kiểm soát Gaza kể từ năm 2007 - phần lớn không can thiệp.

Thất bại tình báo

Chính phủ cánh hữu của Thủ tướng Benjamin Netanyahu luôn tự tin với các thông tin an ninh của mình và có lập trường không khoan nhượng đối với các phe phái chiến binh Palestine, trong đó có Hamas. Tuy nhiên, bộ máy an ninh của Israel dường như tan vỡ khi lực lượng Hamas hôm 7.10 đã xuyên thủng hàng rào an ninh và tấn công vào các thị trấn của nước này.

“Đây là một thất bại tình báo không thể chối cãi được. Đó là một thất bại về an ninh, làm suy yếu những gì được cho là cách tiếp cận mạnh mẽ và thành công đối với Gaza của Israel”, Jonathan Panikoff, cựu phó quan chức tình báo quốc gia của chính phủ Mỹ về Trung Đông, hiện làm việc tại tổ chức nghiên cứu Hội đồng Đại Tây Dương, nhận định.

Các tay súng Hamas đã chiếm giữ các chốt an ninh, có cả một đồn cảnh sát ở thị trấn phía nam Sderot và tràn vào cửa khẩu Erez, một cơ sở an ninh giúp người dân ra vào Gaza thông qua một loạt biện pháp kiểm soát chặt chẽ.

“Họ đã lên kế hoạch cho việc này từ lâu. Rõ ràng đây là một cuộc tấn công có sự phối hợp chặt chẽ. Thật không may là họ đã có thể gây bất ngờ về mặt chiến thuật cho chúng tôi và gây ra thiệt hại nặng nề”, cựu Cố vấn An ninh quốc gia Israel Eyal Hulata nói.

Hoàng Vũ (theo Reuters)