Lo ngại thiếu hụt nguồn nước vụ Xuân ở khu vực Tây Bắc của Hà Nội

Trạm bơm chính “đắp chiếu” cả hai đợt chống hạn

Đang là cao điểm chống hạn vụ Xuân 2023, tuy nhiên, trạm bơm Trung Hà (huyện Ba Vì) lại nằm "bất động". Suốt từ đợt chống hạn đầu tiên dịp trước Tết Nguyên đán Quý Mão cho đến nay, khi đợt hai lấy nước vụ Xuân sắp kết thúc, trạm bơm vẫn chưa thể vận hành được một phút nào.

Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV đầu tư phát triển thủy lợi sông Tích Nguyễn Chí Hải cho biết, trạm bơm Trung Hà đóng vai trò rất quan trọng đối với nhiệm vụ cung cấp nước tưới cho gần 2.600ha gieo cấy lúa Xuân hàng năm. Dù vậy, mực nước sông Đà xuống quá thấp khiến trạm bơm không thể vận hành ngay cả trong hai đợt xả tăng cường từ các hồ chứa thủy điện.

Trạm bơm Trung Hà (huyện Ba Vì) không thể vận hành trong cả hai đợt chống hạn cho vụ Xuân 2023. Ảnh: Lâm Nguyễn.

Việc vận hành trạm bơm Sơn Đà nằm ven sông Đà cũng gặp không ít khó khăn. Trạm bơm chính không thể vận hành do mực nước sông Đà xuống thấp. Để lấy nước phục vụ gieo cấy lúa Xuân cho bà con nông dân, Xí nghiệp thủy lợi huyện Ba Vì đã phải lắp đặt trạm bơm dã chiến với 3 tổ máy nhằm tiếp nguồn nước cho trạm bơm chính Sơn Đà có thể vận hành.

Theo Công ty TNHH MTV đầu tư phát triển thủy lợi sông Tích, nhiều năm qua, trạm bơm Phù Sa (thị xã Sơn Tây) đã không thể vận hành do mực nước sông Hồng liên tục hạ thấp qua từng năm. Trạm bơm dã chiến Phù Sa trở thành “cứu cánh” đối với công tác chống hạn cho khoảng 3.900ha diện tích canh tác nông nghiệp vụ Xuân hàng năm.

Mặc dù vậy, trải qua thời gian dài vận hành tối đa công suất, trong điều kiện nguồn nước hạ thấp, các tổ máy tại trạm bơm dã chiến Phù Sa cũng ngày một xuống cấp. Điều này ảnh hưởng lớn đến năng lực vận hành lấy nước cho toàn hệ thống.

Sớm lắp đặt trạm bơm dã chiến Trung Hà

Việc vận hành các trạm bơm chính ven sông Hồng, sông Đà gặp nhiều khó khăn là nguyên nhân khiến cho đến nay, diện tích canh tác vụ Xuân 2023 của 5 huyện, thị xã ở khu vực phía Tây Bắc Hà Nội gồm: Ba Vì, Phúc Thọ, Quốc Oai, Thạch Thất, Sơn Tây, hiện đạt khá thấp so với bình quân chung toàn TP.

Công nhân vận hành trạm bơm dã chiến Phù Sa (thị xã Sơn Tây).

Theo thống kê của Chi cục Thủy lợi và Phòng chống thiên tai Hà Nội, toàn TP có khoảng 82.000ha gieo cấy lúa vụ Xuân 2023. Đến nay, đã có gần 80% tổng diện tích toàn vụ được cấp đủ nước. Trong khi nhiều huyện đã cơ bản lấy đủ nước như: Thường Tín, Phú Xuyên, Ứng Hòa, Mỹ Đức, Đan Phượng…, thì ngược lại, 5 huyện, thị xã nằm ở khu vực phía Tây Bắc của Hà Nội, tỷ lệ lấy nước mới đạt từ 55 - 75%.

Việc trạm bơm Trung Hà không thể vận hành đã ảnh hưởng lớn đến tiến độ lấy nước vụ Xuân 2023. Trong bối cảnh đó, Công ty TNHH MTV đầu tư phát triển thủy lợi sông Tích đã phải điều tiết nước từ hồ Suối Hai để tưới cho những diện tích mà trạm bơm này phụ trách. Dù vậy, theo ông Nguyễn Chí Hải - Tổng giám đốc công ty, giải pháp tiếp nước này sẽ gặp nhiều khó khăn khi nguồn nước hồ Suối Hai bị thiếu hụt và thời gian đưa nước kéo dài.

Trước khó khăn trong công tác chống hạn tại 5 địa phương thuộc khu vực Tây Bắc của Hà Nội, ngành nông nghiệp đã phối hợp chặt chẽ với Công ty TNHH MTV đầu tư phát triển thủy lợi sông Tích để tìm giải pháp phù hợp. Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Văn Quyến cho biết, trên cơ sở đánh giá tình hình, UBND TP đã chấp thuận việc lắp đặt các tổ máy dã chiến ven sông Đà để tiếp nước cho trạm bơm Trung Hà có thể vận hành.

Tuy nhiên, để bảo đảm nguồn nước phục vụ gieo cấy lúa Xuân 2023, Sở NN&PTNT Hà Nội đề nghị Bộ NN&PTNT và Tập đoàn Điện lực Việt Nam xem xét đề xuất bổ sung nguồn nước từ các hồ chứa thủy điện phù hợp với thực tế tiến độ lấy nước của Hà Nội sau đợt hai (kết thúc vào 24 giờ ngày 8/2/2023).

Tại buổi kiểm tra công tác lấy nước sản xuất vụ Xuân 2023 trên địa bàn Hà Nội mới đây, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết, trong tháng 6/2023, Bộ này sẽ phối hợp cùng UBND TP triển khai dự án đầu tư xây dựng trạm bơm Phù Sa (thị xã Sơn Tây); phấn đấu thi công, hoàn thành trạm bơm để có thể vận hành lấy nước từ vụ Đông Xuân 2023 - 2024. Trạm bơm Phù Sa sau khi hoàn thành sẽ hỗ trợ đắc lực, giúp Hà Nội chủ động hơn trong công tác chống hạn vụ Xuân cho 5 huyện, thị xã nằm ở khu vực Tây Bắc.

Trọng Tùng