Lo ngại trước thực phẩm 'bẩn' khi Tết cận kề

Theo Tổng cục Quản lý thị trường (QLTT), càng gần Tết, thực phẩm không rõ nguồn gốc, quá hạn nhập vào Việt Nam càng nhiều vì nhu cầu tiêu thụ cuối năm thường tăng cao. Thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ được tuồn vào nội địa nhiều nhất qua đường bộ. Từ các tỉnh giáp biên giới, hàng lậu được đưa vào tiêu thụ sâu trong nội địa nếu không được ngăn chặn kịp thời.

Do vậy, để kiểm soát, các lực lượng chức năng đã tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường. Tại các địa phương cũng đã kiểm tra, tạm giữ các lô hàng thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, hang đông lạnh lâu ngày khi chuẩn bị được đưa ra thị trường tiêu thụ.

Mới đây, ngày 1/12, Đội QLTT số 22, Cục QLTT TP. Hà Nội phối hợp Đội 4 Phòng Cảnh sát Môi trường, Công an TP.Hà Nội và Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và chức vụ, Công an quận Bắc Từ Liêm tiến hành kiểm tra đột xuất địa điểm kinh doanh thuộc hộ kinh doanh Quang Định tại địa chỉ số 483 đường An Dương Vương, phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm do ông Vũ Văn Định là chủ kinh doanh.

Qua kiểm tra, Đoàn kiểm tra phát hiện cơ sở đang kinh doanh 1 tấn ức vịt đông lạnh và 180kg cánh gà đông lạnh không có hóa đơn chứng từ, không có căn cứ xác định nguồn gốc nơi sản xuất hoặc xuất xứ hàng hóa là hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Theo lực lượng chức năng, số lượng hàng hóa tạm giữ ở vụ việc này rất lớn, cho thấy các đối tượng vi phạm đã có tính toán kỹ lưỡng, tranh thủ đưa ra thị trường dịp cuối năm.

Trước đó, vào đầu tháng 10/2022, Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, Bộ Công an phối hợp với Đội QLTT số 17 (Cục QLTT Hà Nội) triệt phá một kho hàng thực phẩm đông lạnh với quy mô cực lớn tại địa bàn huyện Mê Linh, Hà Nội. Bên trong các thùng hàng chủ yếu chứa các sản phẩm thực phẩm đã qua sơ chế, gồm có: Chân gà, móng lợn, dê muối và nhiều đùi lợn muối Tây Ban Nha…

Một điểm chung là tất cả sản phẩm đều có xuất xứ ở nước ngoài và đều là lô hàng 3 không: Không có hóa đơn chứng minh nguồn gốc, không có giấy kiểm dịch và không được cấp phép nhập khẩu theo quy định, có nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng nếu sử dụng. Trên thực tế, về cảm quan, khó phát hiện ra số hàng này là thực phẩm bẩn nhưng trên tem mác cho thấy nhiều thực phẩm đã hết hạn từ 1 năm, thậm chí là gần 2 năm.

Đại diện Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường cũng cho rằng, Tết Nguyên đán cận kề là thời điểm các mặt hàng thực phẩm đông lạnh như chân gà, móng lợn, dê nguyên con và nhiều đùi lợn muối kiểu Tây Ban Nha… rất thịnh hành và được rao bán rất nhiều trên các nền tảng mạng xã hội. Người tiêu dùng cần hết sức cẩn trọng với nguồn gốc xuất xứ các loại thực phẩm như trên.

Tiếp đó, ngày 5/12, Đội QLTT số 5, Cục QLTT tỉnh Lào Cai phối hợp cùng Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, Công an tỉnh Lào Cai kiểm tra, khám lô hàng đang tập kết tại khu vực tổ 5 đường Vũ Trọng Phụng, phường Duyên Hải, thành phố Lào Cai. Kết quả khám lô hàng gồm 97 thùng carton, bên trong chứa 1.455 hộp mì tôm chiên dạng viên ăn liền (15 hộp/thùng); Trên vỏ bao bì không thể hiện xuất xứ của hàng hóa.

Trong khi đó, tại Lạng Sơn, lực lượng QLTT cũng kiểm tra 2 hộ kinh doanh trên địa bàn và phát hiện 90 lít rượu trắng không có nhãn mác, xuất xứ. Lực lượng QLTT đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với 2 cơ sở kinh doanh nêu trên. Xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền là 2.300.000 đồng, đồng thời buộc chủ hộ kinh doanh tiêu hủy toàn bộ số rượu không rõ nguồn gốc xuất xứ, không đảm bảo vệ sinh ATTP, gây hại cho sức khỏe con người. Tại Tiền Giang, lực lượng QLTT cũng buộc 1 hộ kinh doanh tiêu hủy hàng nghìn sản phẩm giả mạo nhãn hiệu mắm Trí Hải.

Thực tế cho thấy, thực phẩm bẩn vẫn len lỏi vào thị trường, nhất là thời điểm gần Tết. Mặc dù lực lượng chức đã liên tục kiểm tra và truyền thông về những nguy hại của thực phẩm tới sức khỏe của người dùng, nhưng thực phẩm bẩn vẫn có đất sống bởi nhiều người tiêu dùng vẫn mua do ham rẻ, cùng với đó, một số cơ sở kinh doanh, chủ quán ham lợi nhuận, sẵn sàng dùng nhiều cách để mua bán, chế biến thực phẩm bẩn, đưa thực phẩm bẩn vào thị trường nên thực phẩm bẩn vẫn có đất sống.

Ông Trần Hữu Linh, Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường cho biết, qua công tác kiểm tra, nắm bắt tình hình hàng hóa dịp Tết Nguyên đán năm nay, tình trạng hàng giả, hàng nhái, xâm phạm sở hữu trí tuệ, ATTP vẫn diễn ra rất phức tạp.

Những hàng hóa này khó tiêu thụ được tại các thành phố lớn nên phần lớn đổ bộ về các khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Trong khi 60-65% dân số cả nước hiện tập trung ở nông thôn nên nguy cơ người dân sử dụng các sản phẩm hàng giả, hàng nhái, kém chất lượng trong dịp Tết rất lớn.

Đảm bảo an toàn thực phẩm mỗi dịp Tết đến là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của các lực lượng chức năng, vì nhu cầu người dân tăng cao, hàng hóa không có xuất xứ rõ ràng dễ trà trộn, được bán ngoài thị trường, cạnh tranh không lành mạnh với sản phẩm đạt chất lượng và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người sử dụng.

Để ngăn chặn thực phẩm “bẩn” vào sâu trong nội địa, Tổng cục QLTT (Bộ Công Thương) đã ban hành Kế hoạch số 10/KH-TCQLTT về cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả các tháng cuối năm 2022, dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, trong đó giao nhiệm vụ cho lực lượng QLTT các địa phương đấu tranh, ngăn chặn thực phẩm không đảm bảo an toàn, thực phẩm nhập lậu vào nước ta.

Theo đó, các đơn vị sẽ thường xuyên kiểm tra, kiểm soát thường xuyên tại các kho bãi, điểm tập kết hàng hóa gần biên giới, các trung tâm thương mại, siêu thị, chợ đầu mối, kho chứa hàng đông lạnh, các đơn vị nhập khẩu kinh doanh thực phẩm đông lạnh, các cơ sở sản xuất kinh doanh thực phẩm, các tuyến đường bộ, đường sắt nhất là các địa bàn trọng điểm tại các tỉnh biên giới, thành phố lớn để ngăn chặn, hạn chế thực phẩm không đảm bảo an toàn tuồn ra thị trường trong dịp Tết này.

Đồng thời, ông Trần Hữu Linh cũng đề nghị các siêu thị, trung tâm thương mại khi phân phối hàng hóa Tết, cần lựa chọn những mặt hàng chất lượng, kiểm soát chặt chẽ về nguồn gốc sản phẩm. Còn với người tiêu dùng nên chọn những thực phẩm có chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, không ham rẻ mà mua phải những thực phẩm bẩn trà trộn, có nguy cơ gây hại cho bản thân và gia đình.

Lưu Hiệp