Lo trước, lo sau

Đến thời điểm này vụ hỏa hoạn nghiêm trọng tại Công ty cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông (Công ty Rạng Đông) ở phường Hạ Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội đã trôi qua hơn một tuần. Quanh khu vực cháy của Công ty Rạng Đông đã phủ bạt tránh mưa, không để thủy ngân phát tán ra môi trường. Hiện trường vụ cháy dù vẫn còn rất ngổn ngang nhưng cuộc sống của người dân xung quanh đây đã dần trở lại bình thường. Chợ đã họp, hàng quán cũng đã mở và lác đác những nhà dân ở con ngõ 342 phố Thượng Đình sát nhất với nơi xảy ra vụ cháy cũng không còn “cửa đóng, then cài”. Dù mọi thứ đang có chiều hướng dần trở lại bình thường thì nỗi lòng của bà con nơi đây vẫn không khỏi hoang mang, lo lắng về nguy cơ môi trường bị ô nhiễm các chất độc hại, làm ảnh hưởng tới sức khỏe bản thân và cả nòi giống sau này. Càng bức xúc, hoang mang hơn khi những ngày qua, người dân và dư luận xã hội lại nhận được những thông tin trái chiều, của các cơ quan chức năng về nguy cơ, tình trạng ô nhiễm môi trường ở khu vực cháy khiến mọi người không biết đâu là đúng, là sai để phòng ngừa.

Chỉ sau có vài giờ khi vụ hỏa hoạn khủng khiếp tại Công ty Rạng Đông được dập tắt, UBND phường Hạ Đình là đơn vị đầu tiên lập tức có công văn cảnh báo cho người dân địa phương về nguy cơ ô nhiễm môi trường, đồng thời đưa ra khuyến cáo để người dân quanh khu vực đám cháy sơ tán tạm thời trẻ nhỏ, người già, không ăn thực phẩm nuôi trồng trong phạm vi bán kính 1km... nhằm phòng ngừa những rủi ro nguy hại tới sức khỏe. Ngay khi khuyến cáo của chính quyền phường Hạ Đình được ban hành, không ít nhà khoa học về môi trường đã bày tỏ sự đồng tình, ủng hộ trước sự kịp thời bảo vệ, lo lắng cho người dân của chính quyền sở tại vì vụ cháy đã thiêu rụi hàng triệu bóng đèn huỳnh quang có chứa thủy ngân và nhiều độc tố nguy hại khác.

Thế nhưng chưa đầy 24 giờ sau, UBND quận Thanh Xuân đã yêu cầu lãnh đạo phường Hạ Đình phải thu hồi công văn trên vì lý do ban hành không đúng thẩm quyền và không có cơ sở. Thậm chí lãnh đạo quận Thanh Xuân còn có ý kiến yêu cầu phải kỷ luật lãnh đạo phường Hạ Đình vì dám ra công văn thông báo khiến dân hoang mang, lo lắng. Trong khi đó, dựa vào báo cáo của Công ty Rạng Đông và Trung tâm Quan trắc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, UBND quận Thanh Xuân lại thông báo rằng tình trạng môi trường ở khu vực sau vụ cháy nằm trong giới hạn cho phép, ở mức an toàn, không có gì phải đáng lo. Tuy nhiên, trái ngược với thông tin trấn an người dân của chính quyền quận Thanh Xuân thì Tổng cục Môi trường, Bộ Tài nguyên Môi trường lại có khuyến cáo người dân thận trọng khi sử dụng nguồn nước mặt trong khu vực này để sinh hoạt và ăn uống. Trong khi đó về phía Sở Y tế Hà Nội và đặc biệt là UBND TP Hà Nội không có bất cứ động thái hay thông báo cụ thể nào về thực tế tình trạng môi trường ở khu vực sau vụ cháy, khiến người dân, dư luận hoang mang trước sự thờ ơ, chậm trễ của chính quyền thành phố trước sức khỏe của người dân.

Càng bức xúc hơn khi vào chiều tối 4-9, lãnh đạo Bộ Tài nguyên - Môi trường công bố, sau vụ cháy đã có 15,1 - 27,2kg thủy ngân phát tán ra môi trường. Tại khu vực cháy, hàm lượng thủy ngân cao lên, vượt khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới. Nhiều người dân sống quanh khu vực sẽ phải khám sức khỏe thường xuyên và phải nhờ lực lượng hóa học chuyên ngành của quân đội tẩy độc môi trường.

NGUYỄN QUỐC