Sinh sống tại các vùng nước ở Nam Á và Đông Nam Á, gồm Việt Nam, cá lìm kìm (chi Dermogenys) là một nhóm gồm trên 10 loài cá có nhiều đặc điểm sinh học độc đáo. Ảnh: Garnelio.
Các cá thể trưởng thành của cá lìm kìm dài không quá 7 cm. Chúng có cơ thể thuôn dài, màu bạc, vây lưng, vây hậu môn và đuôi màu đỏ-vàng, con cái có màu kém rực rỡ hơn con đực. Ảnh: Wikipedia.
Không chỉ khác biệt về màu sắc, cá lìm kìm đực còn có kích thước nhỏ hơn con cái. Chúng cũng có vây hậu môn biến đổi để trở thành một bộ phận hỗ trợ cho quá trình sinh sản. Ảnh: Fishtopia.
Còn con cái có một đốm nhỏ màu cam gần bụng được gọi là đốm mang thai. Đến mùa sinh sản, điểm mang thai mở rộng và con đực thường chọn con cái dựa trên kích thước của điểm này. Ảnh: iNaturalist.
Các loài cá lìm kìm có bộ hàm cấu tạo rất đặc biệt, với hàm dưới dài hơn đáng kể so với hàm trên, phù hợp với tập tính ăn các loài côn trùng nhỏ đậu trên mặt nước. Ảnh: George Wilkinson /Flickr.
Một đặc điểm sinh học đáng chú ý khác là chúng sinh sản theo phương thức noãn thai sinh. Trứng sẽ nở từ trong bụng cá mẹ và được đẻ ra khi đã trở thành cá bột. Mỗi lứa cá mẹ đẻ 10-30 cá con. Ảnh: Reddit.
Cá đực có tập tính bảo vệ lãnh thổ tương đối mạnh mẽ, và vào mùa sinh sản, chúng có những màn “vật nhau” bằng mỏ để tranh giành cá cái. Ảnh: Reddit.
Trong tự nhiên, các loài cá độc đáo này chủ yếu sống trong môi trường nước nông, yên tĩnh như cánh đồng ngập nước, ao, sông, kênh, mương và hồ, thường ở nơi có thảm thực vật bề mặt phong phú. Ảnh: Acquaportal.
Do kích cỡ nhỏ và có ngoại hình thú vị, trong vài thập niên gần đây, cá lìm kìm đã trở thành đối tượng được săn lùng rộng rãi trong giới chơi cá cảnh quốc tế. Ảnh: Fotocommunity.
Đây là một loài cá dễ nuôi, có thể sống hòa bình với nhiều loài cá cảnh khác có cùng kích thước. Chúng phù hợp với những bể có diện tích bề mặt rộng và phủ nhiều cây thủy sinh ở bề mặt. Ảnh: Amazonia Aquarium Online.
Trong điều kiện nuôi nhốt, cá lìm kìm có thể ăn các loại thức ăn công nghiệp dạng khô. Bể nuôi nên có nắp đậy để tránh việc chúng “bay” ra khỏi bể. Ảnh: Aquarienfische.
Trên thị trường Âu – Mỹ, cá lìm kìm có giá bán dao động trong từ 10-20 USD cho mỗi cá thể. Trong các loài được bán, cá lìm kìm lùn (Dermogenys siamensis) được giới thiệu có nguồn gốc từ vùng đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam. Ảnh: Kauar.
Dù được ưa chuộng trên thế giới, ở Việt Nam, loài cá có sẵn trong tự nhiên này chưa nhận được nhiều sự quan tâm từ giới chơi cá cảnh. Ảnh: Aquacolours.
Mời quý độc giả xem video: Khám phá thế giới của loài bọ ngựa | VTV2.
T.B (tổng hợp)